23 jaar oud is hij pas, kunstenaar en activist Pavel Kristevitsj. En al 3 jaar zit hij vast in een beruchte gevangenis in Moskou. Zijn 'misdaad'? Protesteren tegen het regime van Vladimir Poetin.
Ondanks de barre omstandigheden in de Russische gevangenis - veel mensen in een kleine cel, ongezond eten, slechte hygiëne - weet Pavel kunst te maken in zijn cel. Hij maakt minimaal één werk per dag. Soms met zijn eigen bloed als inkt.
5 jaar strafkolonie
Pavel is performance kunstenaar. Voordat hij zelf in de gevangenis belandde, vroeg hij via zijn kunst aandacht voor politieke gevangenen. Hij kruisigde zichzelf tegenover het kantoor van de geheime dienst FSB, hing aan een touw boven de grootste rivier van Sint Petersburg en zette zijn zelfmoord in scène, vlak voor de muren van het Kremlin.
Steeds werd hij opgepakt en kreeg hij een paar dagen celstraf, maar na zijn actie bij het Kremlin, kreeg hij een serieuzere straf: 5 jaar uitzitten in een strafkolonie.
Critici zitten vast
Pavel is niet de enige politiek activist die nu vastzit. In aanloop naar de Russische presidentsverkiezingen, die vandaag beginnen, is de onderdrukking van de oppositie flink toegenomen. En sowieso is het alleen maar lastiger geworden sinds de Russische inval in Oekraïne.
Bijna iedereen die zich publiekelijk kritisch uitlaat over Poetin zit inmiddels vast. Van de bekende politicus Vladimir Kara-Murza, tot de talloze mensen die de 'speciale operatie' in Oekraïne 'een oorlog' durfden te noemen, tot dus kunstenaar Pavel Kristevitsj.
Kritiek vanuit de gevangenis
Opvallend genoeg lukt het veel politieke gevangen om vanuit de gevangenis hun stem te laten horen. Denk aan de onlangs in gevangenschap overleden Aleksej Navalny, die vanuit het gevangenkamp in Siberië Poetin en zijn regime bleef bekritiseren.
En aan Pavel, van wie zijn contacten regelmatig kunst uit de gevangenis weten te smokkelen. Pavels penvriend, de Nederlandse Paul Alexander uit Amsterdam, ontvangt regelmatig kunst van hem.
Kunst verzamelen
Paul is al jaren geïntrigeerd door Russische politieke gevangenen en hun kunst, vertelt hij. Zijn boekenkast staat vol memoires die geschreven zijn in de strafkampen van de Sovjet-Unie en zelfs in de tsarentijd. Ook verzamelt hij kunst, gemaakt door dissidenten.
In een groep op de app Telegram kwam hij een werk tegen van Pavel en deed een bod. Paul won de bieding en kreeg het doek thuisgestuurd. Dat was het begin van een correspondentie tussen Paul en Pavel.
Bekijk ook
Zolang de naam Poetin niet valt
Voor 30 roebel, omgerekend 3 cent, kunnen Paul en Pavel hun brieven uitwisselen. Opvallend genoeg kunnen ze daarin redelijk vrij schrijven. Zolang de naam Poetin niet valt, en het niet gaat over de omstandigheden in het kamp. Zo lukt het om een beeld te krijgen van Pavel.
Paul is druk bezig de werken van Pavel onder de aandacht te brengen, en daarmee ook het lot van de bijna duizend politieke gevangenen in Rusland. Een boek dat Pavel schreef over de onderdrukking in Rusland wordt binnenkort ook in het Nederlands gepubliceerd. En als de douane doeken vrijgeeft die nu nog vast worden gehouden, komt er ook een expositie van Pavels werk in De Balie in Amsterdam.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.