De voormalig president-commissaris van SNS, Joop Bouma, speelde in de periode 2006-2008 een twijfelachtige dubbelrol. Bouma was toen tevens commissaris van Burgfonds van de inmiddels failliete vastgoedondernemer Roger Lips, de grootste klant van SNS Property Finance. Dat blijkt uit onderzoek van Follow The Money en EenVandaag.
Als commissaris en voorzitter van de kredietcommissie keurde Bouma vele tientallen miljoenen euro's aan krediet voor Roger Lips goed, wat mede leidde tot de ondergang van SNS. Deze dubbelrol is tot op heden onbelicht gebleven. Het beeld bestaat dat Bouma pas in 2010 ná zijn vertrek bij SNS, aantrad als toezichthouder bij de Lips Capital Group.
Maar emeritus hoogleraar Johannes Lützen Bouma heeft al sinds 2004 nauwe banden met de gevallen vastgoedondernemer, die met een geleend bedrag van 380 miljoen euro de grootste schuldenaar was van SNS Property Finance. In dat jaar trad hij aan als bezoldigd commissaris van Burgfonds Holding BV, waarvan de helft van de aandelen in handen waren van Lips. Burgfonds deed al uitgebreid zaken met Bouwfonds Property Finance. Na de overname van Bouwfonds PF door SNS in 2006 ging de geldkraan van de bank voor Lips wijd open, met de goedkeuring van de kredietcommissie.
Lips en Bouma kennen elkaar in ieder geval al sinds 2002, toen Bouma een opmerkelijke rol speelde als toezichthouder van Crescendo BV, een vennootschap van Lips. De Ondernemingskamer benoemde de president-commissaris van SNS tot gedelegeerd commissaris bij het bedrijf vanwege een vermoeden van wanbeleid.
Crescendo had tot in 2001 twee aandeelhouders: Lips en Peter van Leeuwen. Toen zij besloten zakelijk uit elkaar te gaan en de aandelen te verkopen aan Lips, ontstond tussen beiden een hoogoplopend conflict. Van Leeuwen beschuldigde Lips ervan de waarde van de onderneming negatief te beïnvloeden door te sjoemelen met taxaties en andere malversaties, wat tot een lagere koopprijs leidde. De Ondernemingskamer zag er aanleiding genoeg in een onderzoek te gelasten.
Hoewel Van Leeuwen Bouma uitvoerig op de hoogte stelde van de handelswijze van Lips, liet de commissaris aan de Ondernemingskamer weten dat hij geen bewijs ziet voor wanbeleid. Maar in een telefoongesprek met Lips in juli 2003 – in handen van Follow The Money en EenVandaag – was Bouma wel degelijk heel kritisch over de manier hoe Lips zaken doet.
Een van de transacties die volgens Van Leeuwen schade berokkent, noemt de voormalig hoogleraar bedrijfseconomie 'zeer kwestieus'. Ook waarschuwt hij Lips dat hij aansprakelijk gesteld zal worden voor zijn 'nalatigheid' als bestuurder. Dezelfde dag nog legt Bouma zijn taak als gedelegeerd commissaris neer. 'Het wordt mij te glibberig', zegt Bouma tegen Lips.
"Schandalig dat Bouma noch de Ondernemingskamer mij goed geïnformeerd heeft" zegt Van Leeuwen over de kwestie.
Nog geen half jaar later, januari 2004, trad Bouma toe tot de raad van commissarissen van Burgfonds. Dat Lips ook in de ogen van Bouma een scheve schaats rijdt, bleek voor hem geen hindernis om zijn rol bij Burgfonds in te nemen.
Bouma ontkent in eerste instantie desgevraagd dat hij in 2007 lid was van de kredietcommissie, terwijl dat overduidelijk in het jaarverslag staat. Daarop gewezen stelt Bouma dat hij zich bij de beslissingen tot kredietverlening aan Lips 'afzijdig' hield. 'De kredieten werden verstrekt met het idee dat de markten crescendo zouden gaan, maar de markt ging niet crescendo', zegt Bouma. Hij ziet geen probleem in zijn dubbelrol en acht zich op geen enkele manier verantwoordelijk voor de ontstane situatie.
Voormalig SNS Reaal commissaris Bas Kortmann, die evenals Bouma in de kredietcommissie zitting had, wenst geen commentaar te geven. Ook voormalig commissaris Jaap Lagerweij wenst niet op vragen in te gaan.
De Nederlandsche Bank – onder andere belast met toezicht op bankbestuurders – wenst geen inhoudelijk commentaar te geven op specifieke gevallen, maar wil slechts kwijt dat de commissarissen van banken aan een betrouwbaarheidstoets zijn onderworpen. Bouma heeft de toets kennelijk doorstaan.
SNS Reaal laat weten 'nu nog niet in staat te zijn' een reactie te geven.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.