radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Trumps bewogen week

Trumps bewogen week

De afgelopen week woedde er weer een politieke storm in Washington D.C. Het lijkt in het Trump tijdperk eerder regel dan uitzondering. Het Rusland dossier blijft het Witte Huis achtervolgen en dreigt het presidentschap compleet te overschaduwen. 

Een overzicht van de week

Maandag

De Washington Post onthult dat Trump vertrouwelijke informatie van de inlichtingendiensten heeft gedeeld met Rusland. Dit zou zich voor hebben gedaan tijdens het bezoek van de Russische minister voor Buitenlandse Zaken Lavrov aan het Witte Huis. Hier vertelde Trump over hoe de inlichtingendiensten hebben onderschept dat IS plannen zou hebben om aanslagen te plegen met explosieven in laptops aan boord van vliegtuigen. Later blijkt dat het ging om informatie verstrekt aan de Amerikanen door bondgenoot Israël. De publicatie veroorzaakt direct grote chaos onder de stafleden van het Witte Huis. Trumps Nationale Veiligheidsadviseur ontkent, maar uiteindelijk bevestigt Trump zelf (via zijn Twitter account) dat hij deze informatie inderdaad heeft gedeeld met Rusland en, zo voegt hij toe, daar ook “absoluut het recht toe” heeft. 

Dinsdag

Nieuwe onthullingen van de New York Times over gesprekken tussen Trump en oud-FBI directeur Comey hebben de president ditmaal flink in de problemen gebracht. De rel draait allemaal om een uitgelekt memo van de inmiddels ontslagen FBI-directeur James Comey, waaruit zou blijken dat Trump aan Comey zou hebben gevraagd om het officiële onderzoek naar toenmalig veiligheidsadviseur Michael Flynn en zijn banden met Rusland te stoppen. Want, zo zou Trump hebben benadrukt, “he is a good guy.” Volgens sommigen heeft de president daarmee een grove fout gemaakt: Trump zou zijn macht hebben gebruikt om de rechtsgang te belemmeren en dat zou betekenen dat hij een strafbaar feit heeft gepleegd. Maar terwijl de Democraten al fantaseren over een mogelijke afzettingsprocedure is het toch nog maar zeer de vraag of het ook echt zo ver gaat komen. Er zal moeten worden aangetoond dat dit ook echt de intentie was van de president. Het Congres wil Comey volgende week om opheldering vragen in een publieke hoorzitting. 

Woensdag 

Het ministerie van Justitie stelt een speciale aanklager aan om het onderzoek naar de mogelijke Russische inmenging in de presidentsverkiezingen van 2016 te leiden. Een opmerkelijke move want tot voor kort zagen de meeste Republikeinen dit niet zitten. Het lijkt een duidelijk signaal te zijn aan het adres van het Witte Huis dat alles op alles wordt gezet om de waarheid boven water te krijgen. De reputatie van speciale aanklagers in de VS is sowieso roemrucht. Zo werd er in het verleden ook gewerkt met speciaal aanklagers in het onderzoek naar Watergate en het Monica Lewinsky schandaal.  Voormalig FBI-baas Robert Mueller is de man die deze klus moet gaan klaren. En dat is niet zo maar iemand. Mueller was 12 jaar lang de directeur van de FBI waar hij diende onder president Bush en president Obama. Slechts een paar dagen voor de aanslagen van 9/11 werd hij ingezworen als het hoofd van de opsporingsdienst. Mueller staat bekend als extreem onafhankelijk en iemand die zeer grondig te werk gaat. 

Donderdag

President Trump slaat terug. Op Twitter benadrukt hij nog maar eens dat er nooit een speciaal aanklager is aangesteld voor de strafbare feiten die zouden zijn gepleegd door Hillary Clinton en Barack Obama.   

 Hij zegt slachtoffer te zijn van de grootste politieke heksenjacht uit de Amerikaanse geschiedenis. 

Vrijdag

De New York Times komt met nieuwe onthullingen over het gesprek tussen Trump en de Russische minister van Buitenlandse Zaken, Lavrov. President Trump noemde de ontslagen FBI-directeur Comey een ‘gestoorde gek’ en, zo vertelde hij aan Lavrov, zijn ontslag betekent dat er een enorme last van zijn schouders is gevallen. "Ik stond onder grote druk vanwege Rusland, dat is nu ten einde,“ zou Trump hebben gezegd. De uitspraken zijn gebaseerd op het officiële verslag van de bijeenkomst in de Oval Office. Het gesprek tussen Lavrov en Trump vond plaats een dag na het ontslag van FBI-directeur Comey. 

Naast de New York Times komt ook de Washington Post vandaag weer met nieuwe feiten. De krant meldt dat een werknemer van het Witte Huis op dit moment wordt nagetrokken door de onderzoekers die kijken naar banden tussen Trump en de Russen. Het Witte Huis noemt de berichten overdreven. 

Ook melden bronnen aan CNN dat het team van advocaten van het Witte Huis onderzoekt waar Trump allemaal rekening mee moet houden mocht het eventueel komen tot een afzettingsprocedure. 

James Comey accepteert de uitnodiging om te getuigen voor de Senaatscommissie die onderzoek doet naar de mogelijke Russische bemoeienis met de presidentsverkiezingen. De openbare hoorzitting staat gepland op 29 mei. 

Hoe gaat dit verder voor Trump? 

Belangrijkste constatering van de afgelopen week is misschien wel dat het er naar uit ziet dat ook het geduld van de Republikeinen op is. Een voor een spraken ze zich uit voor het aanstellen van een speciaal aanklager. De Republikeinse senator John McCain zei zelfs dat het schandaal nu wel ‘Watergate’ proporties begint aan te nemen. 

De Democraten filosoferen nu al over een mogelijke afzettingsprocedure, maar dat lijkt vooralsnog toch wel zeer onwaarschijnlijk. De Republikeinen in het Congres zullen wel twee keer nadenken voor ze instemmen met een impeachment procedure want de kiezers van Trump steunen hem nog altijd door dik en dun. 

Raakt Trump verstrikt in zijn eigen chaos? We spreken met Aaron Blake, journalist van de Washington Post, en aan Guus Valk, NRC-correspondent in Washington D.C. 

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken

Gemeenten staan voor lastige keuzes: woonlasten laten stijgen of bezuinigen op zaken als zwembaden en jeugdhonken
Kinderen tijdens een zwemles
Bron: ANP

Nu de overheid 2,3 miljard gaat bezuinigen op het gemeentefonds, wordt ook steeds meer duidelijk dat inwoners dit het meest gaan voelen in hun portemonnee. Bij een vijfde van de gemeentes gaat de onroerendezaakbelasting met meer dan tien procent omhoog

Gemeenten hopen zo een gat te dichten in de begroting om de bezuinigingen van aankomend en volgend jaar alvast op te vangen. Dit blijkt uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis.

Compenseren

"Sommige gemeenten geven aan die verhoging te willen compenseren met bijvoorbeeld een iets lagere riool- of afvalstoffenheffing", zegt woordvoerder van Vereniging Eigen Huis Hans André de la Porte. "Maar die ozb is niet na één jaar weg en gaat er op lange termijn dus echt wel inhakken, ondanks die compensatie."

De woonlasten zullen dus voor veel mensen oplopen. Daarbij bestaat er ook een misvatting over wat woningeigenaren financieel aan zouden kunnen zegt De la Porte. "Huiseigenaar zijn zegt helemaal niets over je bankrekening. Als je bijvoorbeeld een klein pensioen hebt, dan is een aanslag van meer dan duizend euro heel veel. Zeker als je bedenkt dat in sommige gemeenten er wel 200 euro bij komt dit jaar."

info

Wat is ozb?

De onroerendezaakbelasting (ozb) is een belasting die huiseigenaren en bedrijven aan de gemeente betalen. Hoe duurder je huis of pand, hoe hoger de ozb. Gemeenten gebruiken dit geld voor bijvoorbeeld wegen, straatverlichting en afval. Of de woonlasten in jouw gemeenten stijgen, kun je hier bekijken.

Bekijk ook

Geen bibliotheek

Een andere optie om de cijfers voor gemeenten niet in het rood te laten lopen, is het schrappen van publieke voorzieningen. Dat zijn bijvoorbeeld bibliotheken, de buurtbus, sportfaciliteiten, of ontmoetingsplekken voor jongeren.

Miriam de Boer heeft een aantal jaar geleden zo'n ontmoetingsplek in Wormerveer opgezet. Iedere dag kunnen jongeren daar in de middag terecht om te poolen, spelletjes te spelen, met elkaar muziek te luisteren of om met één van de vrijwilligers te praten over problemen thuis of op school.

Onduidelijke toekomst

Maar de toekomst van deze plek is nu onduidelijk.

"Dit jaar en al helemaal volgend jaar gaat financieel heel spannend worden. Ondanks dat mensen bij de gemeente Zaanstad hebben gezegd dat wat wij doen heel belangrijk is én niet heel duur."

Bekijk ook

Brandbrief VVD

Het maken van dit soort keuzes is moeilijk geeft ook wethouder in Zaanstad Stephanie Onclin aan. Zij verstuurde samen met 46 andere VVD-wethouders afgelopen weekend een brandbrief aan de landelijke VVD.

De wethouders uiten hierin hun zorgen over de dreigende bezuinigingen voor gemeenten in 2026, ook wel het 'ravijnjaar' genoemd. Ze stellen dat het door deze bezuinigingen niet langer lukt 'om te staan voor onze inwoners en ondernemers', waardoor het werken hen onmogelijk wordt gemaakt.

Keuzes maken

"Twee derde van onze taken worden bepaald door wettelijke regelingen. Eigenlijk krijgen we daar al te weinig geld voor. Maar dat betekent dat er maar een klein stukje overblijft waar wij echt zelf keuzes kunnen maken", zegt wethouder Onclin.

Ze gaat verder: "En dat is juist het stukje wat inwoners écht belangrijk vinden: de openbare ruimte, veiligheid, sport."

Bekijk ook

Hulp voor jongeren of toch het zwembad?

Maar ook het zwembad valt onder de publieke voorzieningen waarop bezuinigd kan worden. De gemeente Zaanstad heeft nu drie zwembaden. "Maar", zegt de wethouder, "als we teruggaan naar twee, dan kan de wachtlijst voor de zwemles van je kind alleen maar verder toenemen."

Of de ontmoetingsplek voor jongeren van Miriam de Boer open kan blijven is een voorbeeld van hoe moeilijk de keuzes zijn die gemeenten moeten maken.

Hulp voor jongeren of toch het zwembad? Gemeenten staan voor lastige keuzes om te bezuinigen nu woonlasten stijgen
Hulp voor jongeren of toch het zwembad? Gemeenten staan voor lastige keuzes om te bezuinigen nu woonlasten stijgen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne
De Amerikaanse president Donald Trump en Russische president Vladimir Poetin tijdens een ontmoeting in 2018
Bron: EPA

Nadat Europese leiders gisteren in Parijs samenkwamen voor spoedoverleg, zitten vandaag delegaties van zowel Rusland als de VS bij elkaar in Saoedi-Arabië. Ze praten daar verder over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne.

De laatste dagen heerst er een crisissfeer in Europa. Sinds het telefoontje tussen de Amerikaanse president Donald Trump en de Russische president Vladimir Poetin is duidelijk geworden dat Europa steeds verder buitenspel wordt gezet. Waarom ziet Poetin in Amerika een interessante onderhandelingspartner?

Geen NAVO-lid en bezet grondgebied opgeven

Dat heeft met een aantal punten te maken, begint correspondent Joost Bosman. Daarvoor moeten we eerst even terug naar de eisen waar de Russische president mee is gekomen. Zo wil Poetin niet dat Oekraïne lid wordt van de NAVO. En daarnaast willen ze geen grondgebied inleveren.

Amerika heeft al toegezegd dat Oekraïne is uitgesloten van het NAVO-lidmaatschap. En Amerikaanse defensieminister Pete Hegseth kondigde eerder aan dat door Oekraïne bezet grondgebied moet worden teruggegeven aan Rusland.

'We doen er weer toe'

Maar dat is niet de enige reden waarom Rusland met de VS onderhandelt, legt Bosman uit. "Het is belangrijk voor het Kremlin om weer met Amerika te onderhandelen. Nu is de nieuwe president van het machtigste land ter wereld bereid om met hem persoonlijk te gaan praten over Oekraïne. En dat is ook voor Poetin heel belangrijk."

Hij zet daarmee Oekraïne en Zelensky buitenspel, gaat Bosman verder. "Daarnaast kan hij ook aan aan zijn eigen burgers tonen: 'kijk, we doen er weer toe. Zelfs de machtigste man ter wereld wil met ons praten.'" Voor Poetin is het dus ook op diplomatiek gebied van belang.

Bekijk ook

Economie

Het heeft ook te maken met de economische gevolgen die Rusland heeft ondervonden van de oorlog. Zo melden Russische media de mogelijke terugkeer van Visa en Mastercard in het land.

"Het geeft ook iets aan over de moeite die de Russen de afgelopen 3 jaar hebben gehad, dat ze zo verstoken zijn gebleven van die bedrijven. En niet meer geld konden sturen naar het buitenland", zegt Bosman.

Tegenslagen voor Rusland

Bosman ziet dat de getroffen economie een belangrijke reden is voor Rusland om Amerika actief te betrekken bij de vredesonderhandelingen. De materiële tekorten is iets waar het Kremlin zich zorgen om maakt. Zo is het defensiebudget bijna de helft van het hele budget.

"Het budget voor defensie is dit jaar opgeschroefd tot 40 procent. Dat is ontzettend veel. Dat betekent dus dat het ook heel veel geld kost. Rusland is bezig met nieuwe wapens maken, nieuwe artilleriegranaten, nieuwe tanks. Maar dat gaat gewoon te langzaam. Rusland kan de verliezen niet bijhouden. Het is gewoon niet te compenseren omdat de verliezen veel te hard gaan."

Bekijk ook

Inflatie en tekort arbeiders

Er zit dus ook haast achter voor Rusland om de oorlog met Oekraïne snel tot een einde te brengen. "Het is duidelijk dat Rusland toch redelijk op apegapen ligt en een adempauze nodig heeft."

Daarnaast ziet de correspondent dat Rusland kampt met meerdere economische problemen, zoals de inflatie en het tekort aan arbeiders. "Er zijn veel duizenden mannen naar het front gegaan. Honderduizenden zijn naar het buitenland gevlucht vanwege de mobilisatie 3 jaar geleden. Dat betekent dus dat er veel mensen te kort zijn die in de fabrieken kunnen werken, daardoor stijgen de lonen en gaat ook de inflatie weer omhoog."

Afwachten wat Trump zegt

Door aan de onderhandelingstafel te zitten kan er ook voorzichtig worden gekeken naar de terugkeer van westerse bedrijven, zoals nu al mogelijk met Visa en Mastercard. "Dat zal toch een verlichting zijn voor de economische malaise die er heerst in Rusland."

Toch houdt Bosman nog een slag om de arm. Het is eerst afwachten wat de Amerikaanse president Donald Trump gaat doen. "Wat hij nu zegt is het één, namelijk: Oekraïne kan maar beter geen lid worden van de NAVO. Maar of dat uiteindelijk ook zo gaat uitpakken, dat moeten we nog maar gaan zien. Als dat zo is, dan heeft Poetin natuurlijk duidelijk op dat punt gewonnen."

Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne
Waarom Vladimir Poetin het interessant vindt om met Donald Trump te onderhandelen over vrede in Oekraïne

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant