Transgender François (22): 'Volledige acceptatie is helaas nog ver weg'

‘Jullie soort moet een spuitje krijgen’. Of: ‘Ga naar een psychiater en laat je behandelen’. Het zijn twee willekeurige reacties die François online naar zijn hoofd geslingerd krijgt. “Die onwetendheid van mensen maakt me boos en ik denk dat de acceptatie van transgender personen nog niet daar is waar het moet zijn.” Transgender Netwerk Nederland herkent zich in zijn boosheid. "Transgenders krijgen vaker te maken met geweld en discriminatie op de werkvloer. Ook zien we dat het aantal geslaagde zelfmoorden onder deze groep vele malen hoger ligt dan onder de ‘normale’ jeugd. Daarom is er voor deze groep nog veel te winnen”, vindt voorzitter Brand Berghouwer.  

François groeit samen met zijn zus op in een liefdevol gezin. Tot zijn twaalfde jaar is François gewoon François. Een energiek meisje dat in sloten springt en speelt op straat met vriendinnen. “Ik zag mezelf altijd gewoon als kind. Nooit als jongen of meisje.” Maar dat veranderde rond zijn twaalfde. “Ik werd ongesteld, kreeg borstvorming en mijn rondingen werden steeds meer zichtbaar. Ik werd daar doodongelukkig van.”

‘Ik wil geen borsten en niet ongesteld worden’

François kroop achter zijn computer en zocht op Google naar antwoorden op zijn prangende levensvragen. “Ik kwam terecht op fora waar mensen met dezelfde problemen worstelden. De gevoelens van de mensen op deze fora kwamen overeen met die van mij. Toen ik eenmaal wist wat de term transgender betekende viel alles op zijn plek.” De haat die François voelde over zijn lichaam werd met de jaren groter en groter. “Ik wilde geen borsten. Ik wilde geen rondingen of ongesteld worden. Ik kwam er langzaam achter dat ik niet in juiste lichaam zat.” François sloot zich steeds meer af van de buitenwereld en vertelde niemand over zijn problemen. “Ik werd steeds ongelukkiger en raakte in een depressie. Ik deed mezelf pijn. Ik moest op een gegeven moment de keuze maken: doorleven doorleven als François of stoppen met leven.” Zijn moeder zag de krassen op zijn arm en begon zich zorgen te maken. “Toen heb ik ook de coming-out gedaan naar mijn ouders.” In totaal heeft François dan vijf jaar lang in zijn eigen wereld geleefd. Pas op zijn zeventiende vertelde hij het aan zijn ouders.

Een lang traject volgt

Nederland telt op dit moment twee poli’s voor genderdysforie. Op deze poli’s werken artsen en psychologen samen en behandelen zij die voelen dat hun geboortegeslacht niet past bij het geslacht dat zij ervaren en/of willen uiten. Ook François weet de weg naar een van de poli’s te vinden. “Op mijn zeventiende zette ik de eerste stap in het Kennis- en Zorgcentrum voor Genderdysforie in het VUmc in Amsterdam. Ik heb in totaal vijf gesprekken gehad met psychologen en vijf maanden later heb ik mijn eerste medische stap gezet: het gebruik van hormonen.” Maar dat is niet voldoende voor François. “Als je hormonen gebruikt mag je je naam wijzigen en bijvoorbeeld ook een geslachtsoperatie ondergaan.” François heeft zelf ook al meerdere operaties ondergaan, waaronder een borstverwijdering. Ook zijn de eierstokken en baarmoeder inmiddels verwijderd. “Ik ben me nog aan het oriënteren voor een geslachtsoperatie. Het is risicovol en misschien komen er in de toekomst nog betere technieken.”

Veel onwetendheid

François vlogt over zijn transitie van vrouw naar man. Om te laten zien dat het eigenlijk helemaal niet zo vreemd is en ook om te zorgen voor meer acceptatie van transgenders. "Als ik de commentaren onder mijn video's lees dan word ik soms wel verdrietig. Mensen hebben geen idee waarover ze spreken. Helaas is de acceptatie van transgenders nog niet waar daar waar het moet zijn."

Mensen die melding maken van discriminatie vormen nog maar het topje van de ijsberg

Ook Brand Berhouwer van Transgender Netwerk Nederland merkt dat er nog veel onbegrip en onbekendheid heerst in de samenleving als het om transgenders gaat. “In Nederland zijn we heel positief over homo’s, zolang we het maar niet laten zien. Dat is bij trangenders ook het geval. Er zijn veel transgenders die erin slagen om gewoon als man of vrouw gezien te worden, dus waarbij mensen denken dat ze 'gewoon' man of vrouw zijn. Die lopen tegen veel onbegrip aan. Daarnaast zien we dat het aantal geslaagde zelfmoorden onder deze groep fors hoger ligt.” 

Uit eigen onderzoek blijkt dat 40% van de transgenders te maken hebben gehad met discriminatie op de werkvloer. “Dat uit zich in pesterijen tot ontslag of geen promotie. Ik denk dat de mensen die melding maken van discriminatie nog maar het topje van de ijsberg vormen. In werkelijkheid zijn er veel meer incidenten”, aldus Berghouwer. Ook François heeft dit ondervonden. “Ik zat in het traject van de borstoperatie en dat ging helemaal niet goed. Op een gegeven moment zat ik er mentaal doorheen en bleef ik een paar dagen thuis. Dat begreep het bedrijf niet. Mensen wisten van mijn problemen, maar ik werd toch weggestuurd. Dat was heftig.” Inmiddels heeft François een fijne werkgever gevonden en is helemaal tevreden met wat hij doet.

Meer ruimte voor diversiteit in de samenleving

Transgender Netwerk Nederland vindt dat er de komende jaren nog hard gewerkt moet worden als het om de acceptatie van transgender personen gaat. “De wetgever moet duidelijk blijven maken dat discriminatie niet mag. Er is de wet gelijke behandeling, maar deze wet kan duidelijker. Zo willen wij dat er een expliciet verbod komt op discriminatie van transgenders. We zijn blij dat een meerderheid van de Tweede Kamer vorige maand voor dit expliciete verbod heeft gestemd. Maar uiteindelijk moet er in de samenleving meer ruimte komen voor diversiteit. Mensen die anders zijn in de maatschappij zijn een makkelijk doelwit. Ook scholen moeten betere voorlichting geven over genderidentiteit. En spreek elkaar aan op het moment dat iemand wordt mishandeld of gediscrimineerd. Dat moet van iedereen in de samenleving komen”, vindt Berghouwer. 

François denkt dat voorlichting belangrijk is, maar volledige acceptatie is nog ver weg. “Als je al opgroeit in een omgeving die afkeurend staat tegenover transgenders, dan is het moeilijk om zelf anders te denken. Laat mensen het proberen te begrijpen, in plaats van heel afkeurend te reageren. Zoek op wat genderdysforie betekent of kijk eens een video over dit onderwerp.” 

Uit onderzoek van het Opiniepanel blijkt dat meer dan de helft (58%) van de LHBTI+ personen zijn of haar gedrag bewust aangepast om negatieve reacties te voorkomen. In onze YouTube-special praten Alain, Femke, Marijn, Hans, Remco en François openhartig over hun ervaringen.