tv LIVE radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Topkoks kijken vooruit naar de uitreiking van de eerste Michelinsterren in coronatijd: 'Ze pakken je niet in een jaar een ster af'

Topkoks kijken vooruit naar de uitreiking van de eerste Michelinsterren in coronatijd: 'Ze pakken je niet in een jaar een ster af'
Bram Helleman & Therese en Jonnie Boer
Bron: EenVandaag

Corona of niet, maandag deelt het prestigieuze Michelin gewoon zijn felbegeerde sterren uit. Hoe belangrijk vinden chefkoks de ster in coronatijd? "Dankzij de ster hebben we wel een grotere buffer op kunnen bouwen."

Chefkoks door het hele land zijn in afwachting van de uitreiking van de felbegeerde Michelinsterren, de grootste waardering die je als restaurant kunt krijgen. En een aantal restaurants kreeg vandaag al min of meer uitsluitsel. Via de Engelstalige app van Michelin lekte uit dat er in Nederland acht nieuwe sterrenrestaurants bijkomen en dat twee restaurants er een tweede ster bij krijgen. Het ging dus alleen om restaurants die er een ster bijkregen. Therese en Jonnie Boer van De Librije en Bram Helleman van Zout & Citroen hopen intussen ook op een top-beoordeling.

Filmpje van de Michelin-app waar de nieuwe Michelinsterren al toegekend bleken te zijn.

Bram Helleman, Zout & Citroen * Oosterhout

Bram Helleman
Bron: EenVandaag
Chefkok Bram Helleman in zijn keuken

Plannen on-hold

Jaren knokte hij ervoor en in 2020 ontving chefkok Bram Helleman hem: zijn eerste Michelinster. Twee maanden later kon hij de deuren van zijn sterrestaurant weer sluiten. Beklemmend, zegt hij. "Normaal als je een ster krijgt, staat dat garant voor een heel goed jaar waar je echt op door kunt bouwen."

"We hadden ook allemaal plannen voor uitbreiding in de keuken en verbeteringen voor het restaurant. Dat staat allemaal on-hold", vertelt Helleman. Gelukkig draaide hij een topzomer. "Op 1 juni toen we weer open mochten was echt een feestdag zowel voor ons als voor onze gasten."

Dromen kunnen niet doorgaan

Helleman noemt de financiële situatie van zijn zaak 'nog niet heel dramatisch', maar de zaak moet uiteindelijk wel open. "Het is niet zo dat we quitte draaien, we leveren elke maand geld in. Dat is echt een feit. Op een gegeven moment houdt het op", zegt hij.

"Dankzij de ster hebben we wel een grotere buffer op kunnen bouwen. Maar de dromen die je had, die kunnen niet doorgaan", vertelt Helleman. "We krijgen nu al mailtjes van mensen die zeggen maakt niet uit wanneer jullie open mogen, maar als jullie open mogen willen we komen eten. Mensen zijn heel happig."

'Als ik hem houdt, ga ik juichen'

De eerste lockdown gebruikte hij om zijn zaak op te knappen. Bij de tweede ging hij aan de slag met take-away en streetfood. "Burgers, hotdogs, leuke dingen van de bbq. Laagdrempelig en high-end", vertelt de kok over wat ze aanbieden. "Het betaalt de kosten, het is niet winstgevend. We houden het personeel aan het werk", vertelt Helleman.

"We hebben er bewust voor gekozen om niemand te ontslaan, zodat we als we weer open mogen we sterk staan. We zijn tevreden met onze mensen en we willen ze houden." Deze crisis is anders dan de economische crisis. "Toen kon je alles doen om geld te verdienen, alles wat in je bereik lag. En nu kun je wel take-way doen maar je kunt niets doen op je eigen locatie waar je zuurverdiend geld voor betaalt."

Gewoon overleven

En dan de uitreiking van de Michelinsterren. Die vindt Helleman toch 'altijd spannend'. "We hebben vorig jaar de ster gekregen en de vraag is toch of je hem dit jaar gaat behouden. Ik denk het wel". Corona of niet, de inspecteurs zijn gewoon geweest. "Ze hebben dit jaar ook heel veel maanden wel kunnen controleren en daar hebben ze op ingezet", weet hij.

"Ze komen anoniem, soms weet je het. Dan stellen ze zich aan het einde van het diner voor", vertelt de kok. "Maar je weet het nooit zeker." Zijn de sterren door de corona-crisis een bijzaak? "Het is natuurlijk een hele mooie benoeming maar dit jaar is het ook gewoon overleven", zegt de chefkok. "Maar als ik hem behoud dan ga ik uitbundig juichen."

Jonnie & Therese Boer, De Librije *** Zwolle

Jonnie en Therese Boer
Bron: EenVandaag
Therese en Jonnie Boer

'Nu moeten we iets doen'

Drie Michelinsterren heeft het horeca-echtpaar Therese en Jonnie Boer. Ze doorstonden vier economische crises. Na de afkondiging van de eerste lockdown voelden ze zich wat lamgeslagen.

"Toen hadden we echt zoiets, we gaan niets doen, het is straks over en dan gaan we daarna vol gas verder", vertelt Jonnie Boer. "Maar met die tweede, dat zag je gewoon aankomen in september en dan word je wel heel erg van: nu moeten we iets doen."

Wijnproeverijen en take-away

Er kwamen geheel verzorgde wijn-spijs proeverijen, complete dozen met gerechten die mensen thuis kunnen bereiden. "We doen live kook-sessies via zoom en mensen vinden dat echt te gek", vertelt het echtpaar. In de kelder van De Librije is een hele studio opgezet vanwaaruit Therese Boer online wijnproeverijen doet.

Take-away doen ze alleen met de brasserie, niet met De Librije. "Buiten staan twee koelcontainers waar de dozen ingaan." Voor pasen zijn er bijna duizend besteld. Het personeel is druk met vouwen en vullen. "En die worden ook echt persoonlijk aan de mensen uitgereikt".

librije studio
Bron: EenVandaag

Vaste team behouden

Financieel gaat het redelijk. "Wij hebben het op zich best goed", vertellen ze, al zijn ze 'heel veel mis gelopen'. "Je hebt de regelingen vanuit de overheid en dat is fijn".

Over bedragen praat het echtpaar niet. "We hebben geen mensen hoeven ontslaan, we hebben ons vaste team kunnen behouden door de boxen en het online gebeuren en daar zijn we heel erg blij mee."

de jaarlijkse Michelinsterren, toch nog iets dat normaal is gebleven in de horeca

'Hopelijk in juni weer open'

Voor het ondernemersechtpaar is het vooral mentaal. "Ik heb hier een teams van koks, sommeliers, gastvrouwen en heren. Dat zijn talenten, die koester ik, daar heb ik jaren voor geknokt om die mensen bij me te houden. Die staan nu de hele dag boxen in te pakken", vertelt Jonnie Boer. "Dat vind ik erger dan financieel. Daar knokken we ons wel weer uit. Je weet gewoon dat je geen winst hebt gemaakt."

Jonnie en Therese Boer rekenen erop dat ze nog twee maanden gesloten moeten blijven. "Wij hopen dat we in juni weer open kunnen", zeggen ze. "Maar dan gaan we er wel vanuit dat het hele kabinet een keer komt eten bij iedereen. Het toetje is van ons".

'Michelinster juist nu een extra stimulans'

Dat de Michelinsterren dit jaar worden uitgereikt zien zij als een stimulans voor de horeca en talent, zeker nu. "Een ster krijg je niet zomaar. Michelin doet er jaren over. De controle zit altijd in juni, juli, augustus september", leggen ze uit.

"Michelin geeft geen ster als het dat niet waard is. Het is een opsomming van jaren. Ze pakken je niet in een jaar een ster af. In 1993 kregen wij onze eerste ster. Toen vroeg ik, waarom? Ze hadden ons al jaren gevolgd", vertelt Jonnie Boer. "Ze zien dit als een nieuw begin voor de horeca", vult Therese haar echtgenoot aan. "Ze zijn in heel Europa heel vrij geweest in het geven van sterren, dus hopelijk gaat er dit jaar in Nederland ook veel gebeuren".

Sterren uitgelekt

Door een storing in het app-systeem waren zaterdag de restaurants die een nieuwe ster kregen of juist eentje extra al uitgelekt. Twee restaurants krijgen twee Michelinsterren: 212 in Amsterdam en en Brut172 in Reijmerstok in Limburg. Ook krijgen acht restaurants die nu nog geen nul sterren krijgen één krijgen. Eigenlijk had dit nieuws pas maandag naar buiten moeten komen.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Een akkoord tussen Rusland en Oekraïne? Dit is wat een vredesverdrag goed maakt

Hoe beëindig je een oorlog? Vaak gebeurt dat met een vredesverdrag. Maar waar sommigen echt vrede betekenden, lukt dat lang niet altijd. Wat maakt een verdrag goed en wat betekent dat voor Rusland en Oekraïne? In deze video leggen we het uit.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Luchtkwaliteit flink verbeterd in Nederland, maar we zijn er nog niet: 'De landbouw blijft uitstoten'

Luchtkwaliteit flink verbeterd in Nederland, maar we zijn er nog niet: 'De landbouw blijft uitstoten'
Tata Steel in IJmuiden stoot veel vervuilende stoffen uit
Bron: ANP

Door alle problemen met stikstof zou je denken dat de luchtkwaliteit in Nederland er slecht voor staat. Maar de lucht in Nederland wordt steeds schoner. Dat concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving. "Maar we kunnen nog niet achterover leunen."

"Er ligt een deken van luchtvervuiling over Europa, en die wordt veroorzaakt door verschillende chemische stoffen die worden uitgestoten", licht Marko Hekkert, directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) toe. Het inademen van die stoffen is schadelijk voor onze gezondheid.

Europese afspraken

Stoffen als zwaveldioxide, stikstofoxide, ammoniak en fijnstof zijn een stuk minder aanwezig in de lucht dan jaren geleden, zo concludeert het PBL, dat de luchtkwaliteit samen met het RIVM onderzocht.

Dat komt doordat Europa eerder afspraken heeft gemaakt om die uitstoot te verminderen en de lucht weer schoner te krijgen. Auto's, schepen en stallen moesten minder vervuilend worden gemaakt. Afspraken met de industrie spelen een belangrijke rol. "Ze hebben nieuwe technieken ontwikkeld en geïmplementeerd, en dat heeft gewerkt. De auto's die we nu kopen zijn een stuk schoner dan 20 jaar geleden", zegt Hekkert.

Bekijk ook

Emissiedoelen in zicht

Onze lucht is nu dus een stuk schoner dan decennia geleden. En wordt ook nog schoner, zo is de verwachting. Bijvoorbeeld doordat we meer elektrisch gaan rijden. Het PBL denkt dat de kans groot is dat we de Europese emissiedoelen in 2030 gaan halen.

Waar vroeger bijvoorbeeld zwavel een groot probleem was, speelt die stof nu nauwelijks nog een rol, merkt Hekkert op. "Dat leidde tot zure regen, waardoor bossen doodgingen. Maar nu hebben we het niet eens meer genoemd in onze presentatie."

Schonere kachels

Fijnstof is nog wel een punt van aandacht. Daar is volgens het PBL wel een daling te zien, maar veel minder scherp dan bij andere stoffen. "Van fijnstof worden mensen echt ziek, maar we hebben er ook zelf veel invloed op", zegt Hekkert.

Het gebruik van houtkachels stoot bijvoorbeeld veel fijnstof uit. Wie iets aan zijn vervuiling wil doen kan een schonere kachel aanschaffen.

Bekijk ook

Levensverwachting 8 maanden korter

Voor onze gezondheid en kwaliteit van leven is de luchtkwaliteit van groot belang. De levensverwachting in Nederland wordt door de luchtvervuiling gemiddeld 8 maanden ingekort. Als deze verbetering zich doorzet, kan dit teruglopen tot 4 maanden.

"Dat klinkt misschien niet als een groot verschuil, maar het is een gemiddelde voor heel Nederland. Veel mensen overlijden hier gewoon jaren eerder door."

Landbouwsector blijft vervuilen

Maar ondanks een forse daling van de ammoniakuitstoot, liggen de landelijke doelen voor stikstofdepositie op de natuur nog ver buiten bereik. "De landbouw is de sector die nog relatief veel blijft uitstoten", zegt Hekkert.

Als het gaat om de gezondheid van de mens gaat het nu een stuk beter, maar de natuur heeft het nog zwaar. Daar zal dan ook nog hard aan gewerkt moeten worden om aan de normen te voldoen. "We kunnen nog niet achterover leunen."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant