radio LIVE
meer NPO start

The Young Person’s guide to Parliament

The Young Person’s guide to Parliament

Ik zou U natuurlijk allemaal prachtige verhalen kunnen vertellen over de wijze waarop ik de Kamer onlangs heb verlaten maar daar heeft U vast geen belangstelling meer voor. In de politiek en in de media staat een week gelijk aan de eeuwigheid. Boekestijn is allang uit en Kopenhagen en het klimaat is in. Climategate overigens ook.

Neen, ik wilde u lastig gevallen met enkele oppervlakkige en vermoedelijk weinig originele overpeinzingen over de staat van onze democratie. Na drie jaar Kamerlidmaatschap heb ik namelijk de overtuiging gekregen dat de positie van de Tweede Kamer is uitgehold. Voor een deel komt dit door de structuur van ons politieke systeem. Het komt echter ook voort uit het gedrag van Kamerleden zelf. En het aardige van gedrag is dat je het kan veranderen.

Laten we maar met de structuur beginnen. Ik denk dat de Kamer een veel effectiever democratische controle zou kunnen uitoefenen indien zij zich zou beperken tot hoofdlijnen. Structureel zou men dat kunnen bevorderen door het aantal Kamerleden te beperken van 150 naar 100. Dat betekent namelijk dat de bestaande portefeuilles over minder woordvoerders moeten worden verdeeld waardoor het moeilijker wordt om details van het beleid te politiseren. Kamerleden worden dan wel gedwongen om zich te concentreren op de hoofdlijnen. Het mooie is ook dat een vermindering van het aantal Kamerleden waarschijnlijk ook het aantal woordvoerders dat tijdens een debat het woord wil voeren vermindert. En dat is winst. Van negen keer een inbreng met onvermijdelijke herhalingen vallen te veel mensen in slaap.

Voorts denk ik ook dat het goed zou zijn om maatregelen te nemen die de kloof tussen kiezer en gekozene kunnen verkleinen. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door de plaats op de verkiezingslijst af te laten hangen van het aantal voorkeurstemmen. Het gevolg is een verhitte campagnetijd maar wel een waarin prestaties worden beloond. De persoon die de meeste zaaltjes weet te veroveren kan tot grote hoogte stijgen. En als hij of zij dat in rokerige zaaltjes kan dan lukt dat waarschijnlijk ook in de Kamer of in de media.

Maar het individuele Kamerlid kan zelf ook iets doen. Zo is het echt onverstandig om in de eerste termijn van een Algemeen Overleg tientallen vragen aan de minister te stellen waarvan men van tevoren weet dat zij nooit binnen de tijd beantwoord kunnen worden. Veel beter is om zich te beperken tot 5 a 8 scherpe vragen. Alleen dan kan je ook echt antwoorden op alle vragen verwachten.

Het is dan overigens wel van het grootste belang dat er ook grenzen worden gesteld aan de spreektijd van de bewindslieden. Dat is niet alleen voor Kamerleden van belang maar ook voor ministers die de tweede viool spelen. Hoe vaak ik niet Koenders heb zien ergeren aan de breedsprakigheid van Verhagen is niet meer op de vingers van een hand te tellen.

Eigenlijk zouden Kamerleden van tevoren met elkaar moeten overleggen hoe hun gemeenschappelijke belang te behartigen: namelijk voorkomen dat de Minister de tijd volpraat waardoor de laatste termijn niet meer dan 1 a 2 minuten bedraagt. In die korte tijd wordt het wel heel lastig om zaken te doen. Dat is door tijdsgebrek echter geen sinecure.

Dit wringt des te meer omdat het instrument van de motie tot op het bot is uitgehold. Inflatoire krachten hebben hier verwoestend werk geleverd. En het feit dat de regering een eigen interpretatie aan moties kan geven impliceert dat de voorstellen de facto niet worden uitgevoerd. De proliferatie van spoeddebatten holt de status van een motie nog verder uit.

Voorts is het van het allergrootste belang dat Kamerleden een betere ondersteuning krijgen. Een goed Kamerlid weet feiten op te duiken waar het kabinet van schrikt en de media van smult. Dat momentum leent zich goed voor interessante politieke afspraken die daadwerkelijk leiden tot een bijstelling van beleid. Vooral bij de jaarlijkse begrotingsdebatten is ondersteuning (naast het eigen netwerk) van het Kamerlid cruciaal. Nu komt het te vaak voor dat de regering bij begrotingsdebatten een easy ride krijgen.

En ten slotte is het raadzaam voor overenthousiaste Kamerleden om contacten met geheime camera’s en leden van het Koningshuis te vermijden. En twitter is helemaal uit den boze.

The Young PersonÂ’s guide to Parliament

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Medewerkers werkontwikkelbedrijven verdienen minder door belastingmaatregelen: 'Voel me daardoor minderwaardig'

Medewerkers werkontwikkelbedrijven verdienen minder door belastingmaatregelen: 'Voel me daardoor minderwaardig'
Marc Tuijtelaers tijdens zijn werk bij het werkontwikkelbedrijf
Bron: EenVandaag

Werken moet lonen, staat in het regeerprogramma van het kabinet-Schoof. Maar voor mensen met een arbeidsbeperking valt dat vies tegen. Zij gaan er door belastingmaatregelen juist op achteruit. Dat terwijl deze mensen vaak niet meer uren kunnen werken.

"Tienduizenden mensen die werken bij werkontwikkelbedrijven gaan er bijna zo'n 50 euro per maand op achteruit door de nieuwe belastingmaatregelen", vertelt voorzitter Mohamed el Mokaddem van Cedris, een belangenvereniging voor mensen met een zogenoemde 'ondersteuningsvraag'. Het gaat dan bijvoorbeeld om mensen met een arbeidsbeperking.

'Kunnen niet meer werken'

Dat heeft ermee te maken dat veel mensen die bij zogeheten werkontwikkelbedrijven - vroeger sociale werkplaatsen of sociale werkvoorzieningen genoemd - aan de slag zijn, in deeltijd werken. Door hun fysieke of mentale beperking kunnen ze vaak niet meer uren maken dan ze nu doen, legt El Mokaddem uit.

"Terwijl de nieuwe belastingmaatregel erop gericht is om mensen die op dit moment parttime werken meer te laten werken, zodat zij op die manier meer kunnen verdienen", gaat de Cedris-voorzitter verder.

Mogelijk onbedoeld effect

Dat ziet ook econoom en financieel journalist Martin Visser. "Hier wordt specifiek een groep in de koopkracht geraakt die parttime werkt. En waarvan je je kunt afvragen of die wel fulltime kan werken." Hij denkt dat het daarom 'een onbedoeld effect van kabinetsbeleid is'.

Visser is bang dat de belastingmaatregelen niet meer te herstellen zijn. "Deze regelingen zijn ingegaan op 1 januari. Ik denk niet dat het gerepareerd gaat worden. De enige route die er nog is, is om iets met de cao te regelen."

info

Nieuwe belastingmaatregelen niet voordelig voor mensen met laag inkomen

Veel werknemers gaan er vanaf 2025 op vooruit. De belangrijkste reden hiervoor is een lager belastingtarief in de eerste schijf. Het is een onderdeel van de algemene lastenverlichting die op 1 januari is ingegaan, vertelt Visser. "Voor bijna alle mensen pakken die maatregelen gunstig uit. Behalve voor de mensen met een laag inkomen."

En dat zijn volgens de econoom vaak mensen die in deeltijd werken. Parttimers die tussen de 1.000 en 2.000 euro netto per jaar verdienen gaan er een paar tientjes op achteruit. Dit komt onder meer omdat de maximale algemene heffingskorting en de arbeidskorting dalen voor deze inkomensgroep en het lagere belastingtarief dit niet kan compenseren.

Onderhandelen over nieuwe cao

Maar een belangrijk probleem voor werkontwikkelbedrijven is volgens El Mokaddem dat het verlies van inkomsten niet gecompenseerd kan worden via de cao. "Het Rijk laat deze mensen op dit moment in de kou staan, doordat ze geen middelen beschikbaar stellen om een nieuwe cao af te sluiten."

De belastingmaatregel zelf compenseren is voor de werkontwikkelbedrijven niet mogelijk, zegt de Cedris-voorzitter. "Wij worden betaald door gemeenten met middelen vanuit het Rijk. "We zijn op dit moment in gesprek over een nieuwe cao, maar je kan niet met vakbonden onderhandelen met een lege portemonnee."

Bekijk ook

Een week boodschappengeld

En de portemonnee van de werknemers wordt dus zelfs leger. "Als je het hebt over 50 euro per maand, dan praat je over een week boodschappengeld dat deze mensen kwijtraken", benadrukt El Mokaddem. "En de boodschappen worden door de huidige inflatie sowieso al duurder."

Dat juist mensen met een arbeidsbeperking buiten de boot vallen en dus niets van de doorgevoerde lastenverlichting merken, is volgens hem oneerlijk. "Het gaat om een groep die al niet het hoogste salaris in Nederland verdient, zal ik maar zeggen."

'Niet in de kou laten staan'

Cedris doet dan ook een oproep aan het Rijk: "Laat deze mensen niet in de kou staan", zegt voorzitter El Mokaddem. "Er wordt gezegd: 'Met dit kabinet gaat de zon voor iedereen schijnen.' Nou niet voor deze mensen."

Terwijl het om een hele kwetsbare groep gaat, benadrukt hij nogmaals. "Zij hebben juist de steun van het Rijk heel hard nodig."

Bekijk ook

Stickeren voor Fujifilm

Marc Tuijtelaers (45) kan erover meepraten. Hij werkt sinds 2016 bij een werkontwikkelbedrijf van de Diamant-groep. Hij is voorwerker, wat betekent dat hij er verantwoordelijk voor is dat alles blijft draaien. "Dat mensen aan de gang kunnen, dat de materialen er zijn. En dat het product dat we maken in orde is."

Op dit moment houdt hij zich bezig met het stickerwerk voor de Japanse film- en camerafabrikant Fujifilm, zodat de producten binnen de Europese Unie verkocht kunnen worden.

Hele dag rugpijn

Voordat Marc bij de Diamant-groep terechtkwam, werkte hij bij een orthopedisch schoenmaker. Totdat hij een ongeluk kreeg en zijn rug kapotging. "Ik heb de hele dag pijn, waardoor het werk dat ik kan doen beperkt is." Marc werkt nu met veel moeite 28 uur per week en meer lukt echt niet, benadrukt hij.

Hij verdient het minimumloon en sparen lukt hem nauwelijks. Het nieuws dat straks op zijn loonstrook een lager bedrag zal staan, hakt erin. "Ik heb al heel veel moeite met rondkomen. Hoe minder geld ik heb, hoe minder geld ik kan gebruiken voor de dingen die ik toch af en toe nodig heb, zoals nieuwe kleding."

Medewerkers werkontwikkelbedrijven verdienen minder door belastingmaatregelen: 'Voel me daardoor minderwaardig'

Wel willen, maar niet kunnen

Het doel van de belastingmaatregel is om mensen die nu in deeltijd werken te stimuleren om meer uren te maken. Marc zou dat maar wat graag willen: "En dat heb ik tot mijn ongeluk ook altijd gedaan, maar ik kan het niet meer. Net als veel andere mensen met een beperking."

"Die extra dag rust middenin de week heb ik gewoon echt nodig om bij te komen, om de rest van de week vol te kunnen houden", benadrukt de medewerker van het werkontwikkelbedrijf.

'Voel me minderwaardig'

Dit alles gaat Marc niet in de koude kleren zitten. "Als je een beperking hebt, heb je vaak al het gevoel dat je veel moeite moet doen om goed mee te draaien in de maatschappij."

"En als je dan ook nog te horen krijgt dat je minder geld gaat ontvangen voor werk dat veel anderen niet willen doen, dan voel je je knap minderwaardig", vertelt hij.

Persoonlijke omstandigheden

Sommige mensen die in deeltijd werken voor of rond minimumloon betalen dit jaar inderdaad iets meer belasting, zegt een woordvoerder van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. "Daar staat tegenover dat de huurtoeslag en het kindgebonden budget stijgen. Ook stijgt de aanvulling vanuit de bijstand, die 1 op de 3 mensen met beschut werk krijgen."

Wat dat betekent voor hun koopkracht is afhankelijk van hun persoonlijke omstandigheden, gaat de woordvoerder verder. "Mensen die minder verdienen dan het sociaal minimum kunnen daarnaast een toeslag op hun uitkering aanvragen, waarmee hun inkomen wordt aangevuld."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

De decreten van Donald Trump: dit zijn de gevolgen voor klimaat, gezondheid en de economie

Hij heeft zijn inauguratie nog maar net achter de rug en Donald Trump heeft al 78 besluiten van Joe Biden ingetrokken. Daarnaast voerde hij 40 nieuwe plannen door. En dat heeft zeker gevolgen voor ons in Europa.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant