Tbs wordt vaker opgelegd en dat merken ze bij tbs-klinieken: 'We hebben geen plek'

In tbs-klinieken is de toename van het aantal tbs'ers flink te merken en lopen ze tegen de grenzen aan van het aantal beschikbare plekken. "We moeten hier nu iets aan doen", zegt voorzitter Hyacinthe van Bussel van netwerkorganisatie TBS Nederland.

Volgens Van Bussel wachten nu honderd mensen op een tbs-behandeling, maar is er voor hen geen plaats. Dat is een groep gedetineerden die de gevangenisstraf erop heeft zitten en wacht op opname in een tbs-instelling.

Geen plek

Op het gebied van instroom ziet Van Bussel, die ook directeur is van tbs-kliniek De Rooyse Wissel, 'een stijging op alle niveaus'. Dat meer mensen tbs opgelegd krijgen als het nodig is, vindt ze een goede ontwikkeling.

"We sorteren het meeste effect als we zo snel mogelijk na het plegen van een delict starten met de tbs-behandeling. Maar we hebben geen plek."

Systeem op slot

De doorstroming vanuit de tbs-kliniek naar een andere instelling, voor bijvoorbeeld resocialisatie, is ook lastig door een tekort aan plekken. "Zij kunnen ook niet weg."

Dat is heel vervelend, zegt Van Bussel. Er moet voor gewaakt worden dat het systeem niet op slot gaat, waarschuwt ze.

Vaker tbs sinds zaak-Anne Faber

De stijging van het aantal tbs-opleggingen is ingezet sinds de moord op Anne Faber in 2017. "We zien meer tbs en we zien tbs met een hele lange gevangenisstraf", zegt Van Bussel.

Hoogleraar forensische psychiatrie, Michiel van der Wolf, ziet ook dat rechters vaker tbs opleggen sinds de zaak-Anne Faber. Ze zijn voorzichter geworden, zegt hij.

Bekijk ook

• 

  Rechters leggen vaker tbs op sinds moord Anne Faber, ook als verdachten niet meewerken aan onderzoek: zo zit dat

  • 22-09-2022

Terughoudend om tbs op te leggen

Tot 2017, het jaar waarin Michael P. de Utrechtse studente ombracht, waren rechters terughoudender in het opleggen van tbs. "Maar rechters hebben het idee dat als ze iemand gevaarlijk vinden, ze nu maar wel voor tbs moeten kiezen", zegt Van der Wolf.

In een eerdere zaak had het Hof Michael P. tbs willen opleggen. De rechter deed dit niet omdat P. had geweigerd mee te werken aan een onderzoek dat mogelijk een psychische stoornis aan het licht kon brengen. Weigeren is nu moeilijker. P. kreeg voor de moord op Anne Faber 28 jaar gevangenisstraf en tbs opgelegd.

'Moeilijk als iemand geen schuld heeft'

Niet iedereen is blij als een verdachte alleen een tbs-maatregel opgelegd krijgt en geen of een kleine celstraf, zoals nu in meer zaken gebeurt. Vooral nabestaanden hebben het er moeilijk mee.

Directeur Van Bussel van De Rooyse Wissel, waar patiënten met ernstige psychiatrische problematiek worden behandeld, begrijpt dat. "Ik snap dat het moeilijk is dat iemand geen schuld heeft", zegt ze.

Bekijk ook

• 

  Hoe het is als de moordenaar van je dochter onder tbs-behandeling staat

  • 22-09-2022

'Tbs strenger dan gevangenis'

Iemand die volledig ontoerekeningsvatbaar is, leeft niet in de realiteit, legt ze uit. "Die leeft in een andere wereld en wist op het bewuste moment echt niet wat hij deed."

Bovendien is het niet zo dat tbs milder is dan een gevangenisstraf, zegt Van Bussel. "Veel mensen die uit een gevangenis komen, ervaren het als veel strenger."

Klaar met behandeling

Elke 2 jaar wordt een speciale zitting belegd om te kijken of een tbs-gestelde klaar is met de behandeling en naar 'buiten' kan. Dat betekent dat nabestaanden om het jaar opnieuw worden geconfronteerd met de zaak.

Overigens wil het niet zeggen dat tbs'ers na 2 jaar ook uitbehandeld zijn, benadrukt Van Bussel. "Na 2 jaar, dat is het systeem," vertelt ze, "maar geen enkele tbs'er is na 2 jaar klaar. Gemiddeld duurt het 8 tot 9 jaar."