Als je hardloopt, is er een kans dat je de sportapp Strava gebruikt om je resultaten bij te houden. Maar niet voor elke beroepsgroep is dat slim. Zo zijn duizenden militairen te volgen via de app, blijkt uit onderzoek van Omroep Gelderland.

"Het klinkt uitermate knullig", vindt ook cyberexpert Rickey Gevers. "De praktijk leert ons dat dit is hoe inlichtingen verzameld worden."

'Makkelijk voor de vijand'

Het bijhouden en analyseren van je resultaten, je looproute 'tracken' of op ranglijsten terechtkomen: het kan allemaal met de sportapp Strava. Handig, maar niet heel privacygevoelig. En juist als je militair bent, kan dat gevaarlijk zijn, vertelt Gevers.

De gegevens klinken misschien onschuldig maar op militair gebied is het gevoelige informatie. "Op het moment dat jij als Rusland zijnde inlichtingen verzamelt, dan bedenk je als een van de eerste dingen: 'tegen wie ben ik nou aan het vechten en waar zitten die personen? En wat is de omgeving van die personen?' Dat is allemaal belangrijke informatie om goed in kaart te brengen wie nu de vijand is. En zo maken wij het onze vijand natuurlijk wel heel gemakkelijk."

Belangrijke informatie

"Ik denk dat je er wel vanuit kan gaan dat een Rusland dit soort informatie al lang verzameld heeft", gaat Gevers verder.

"Dus een Rusland weet echt al precies wie er op welke basis ze werken. En op het moment dat ze strategische informatie ergens vandaan willen halen, weten ze welk pionnetje ze nodig hebben om toegang daar tot te krijgen." Hij benadrukt nogmaals dat dit vanuit militaire inlichting en perspectief gezien dus hele belangrijke informatie is.

Niet voor het eerst

Maar het is niet voor het eerst dat dit probleem speelt, weet de cyberexpert. Zo bleek in 2018 uit onderzoek van de Correspondent en Bellingcat dat persoonlijke informatie van 6.000 militairen te achterhalen waren via de hardloopapp Polar.

Er zijn toen zijn wel maatregelen getroffen: apps zoals Strava mochten niet meer op telefoons van de zaak. In die tijd werd ook gesproken over een geheel verbod op zulk soort apps voor militairen.

Geen urgentiegevoel

"Het grappige is dat daar blijkbaar niks in veranderd is", merkt de expert op. Er is volgens hem niet genoeg het gevoel van urgentie bij militairen en bij defensie zelf.

"We hebben niet echt het gevoel dat deze personen een target zijn en het gaat tot nu toe altijd redelijk goed. Dus we worden militair niet ingezet, we worden ook niet direct aangevallen op dit moment en dat zorgt voor een enigszins lakse houding."

Taak van Defensie

Gevers denkt dat dit vooral door Defensie moet worden opgelost. "Het is echt de taak van Defensie om deze informatie te beschermen en dat kan je eigenlijk niet bij de individuele militairen neerleggen. Dus daar moet echt een heel duidelijk en heel strak beleid voor komen."

"En je moet er ook voor zorgen als Defensie zijnde dat je controleert of dat beleid op een goede manier wordt uitgevoerd." Een verbod, zoals in 2018 al voorgesteld werd, vindt Gevers overigens geen slecht idee, sluit hij af.

De woningnood is groot. Tegelijk wordt er niet voor de juiste doelgroepen gebouwd. Want kleine huizen zijn niet alleen in steden dringend nodig, maar ook op het platteland. "Niemand zit hier te wachten op peperdure villa's."

Het idee dat gebrek aan kleine, betaalbare woningen vooral in steden speelt, is achterhaald. Juist ook in landelijke gemeenten is er een groot tekort aan dit soort huizen. Dat blijkt uit de woningmarktmonitor van ABN AMRO.

280 mensen in de rij voor één woning

In het Achterhoekse dorp Barchem stonden onlangs 280 gegadigden in de rij voor één sociale huurwoning. Betaalbaar wonen is inmiddels ook in landelijke gemeenten als deze voor veel mensen een onbereikbare droom geworden.

"Binnenkort word ik 27 maar ik woon noodgedwongen nog steeds bij mijn ouders", vertelt de Barchemse Danique Weernink. "Ik geef paardrijles en trainingen voor ruiters, en heb een eigen bedrijfje in het dorp. Ik wil dolgraag in de buurt blijven. Maar er is hier simpelweg geen betaalbare woonruimte voor mij."

'Al mijn vrienden wonen nog bij hun ouders'

Danique is niet de enige die noodgedwongen in het ouderlijk huis blijft wonen. "Ik ben absoluut geen uitzondering, al mijn vrienden wonen ook nog bij hun ouders", verzucht ze. Net als op veel plekken in Nederland wordt ook in de gemeente Lochem, waar Barchem onder valt, nieuwbouw gerealiseerd.

Alleen niet per se het soort nieuwbouw waar veel inwoners met smart op zitten te wachten. "Iedereen die hier bij ons de stukken over dit nieuwbouwproject inzag, dacht: 'Waarom nu weer zulke grote huizen'?" vertelt Danique.

'Al lang geleden toegezegd'

Ze doelt op zes villa's die in een stukje bos in het dorp worden gebouwd. Een project waar al decennialang over wordt gediscuteerd. En waar volgens de wethouder wonen Marja Eggink nu eindelijk knopen doorgehakt moeten worden.

"Dit speelt al heel lang en ik vind dat we eraan moeten voldoen. We hebben dit al lang geleden toegezegd."

Peperdure villa's

Dorpsbewoner Adrie Michels is het ermee eens dat er woningen bij moeten komen. "Maar niemand zit te wachten op nog meer peperdure villa's hier", benadrukt de 60-plusser. "Barchem is enorm aan het vergrijzen. Daarom willen juist onze jonge dorpsgenoten hier houden. En die kunnen grote, dure huizen niet betalen."

In heel Nederland wordt veel te weinig gebouwd voor de groep mensen die woonruimte het hardst nodig hebben: de eenpersoonshuishoudens. Dat zegt econoom Mike Langen van ABN AMRO. Begin van dit jaar publiceerde hij een woningmarktmonitor.

Demografische veranderingen

"Daarin concluderen we dat het woningtekort niet zozeer veroorzaakt wordt door bevolkingsgroei, maar vooral door demografische veranderingen. En daarnaast het feit dat we per persoon ook steeds groter zijn gaan wonen in Nederland."

"Er werd altijd gedacht: in steden zijn kleinere woningen nodig, en op het platteland is er ruimte voor grotere huizen."

Grote huizen minder nodig

Maar die zijn daar dus helemaal niet zo hard nodig, blijkt uit de woningmarktmonitor. "Starters kunnen ook in dorpen geen grote huizen betalen", legt Langen uit. "En door de toenemende vergrijzing zijn er ook voor senioren meer kleinere woningen nodig. Sowieso nemen eenpersoonshuishoudens in alle leeftijdsgroepen toe."

Het aandeel eenpersoonshuishoudens neemt inderdaad snel toe, ook in landelijke gebieden. "Inmiddels zijn rond de 40 procent van alle huishoudens eenpersoonshuishoudens", vertelt econoom Langen, "terwijl we grote huizen blijven bouwen.

'Overheid niet concreet genoeg'

De econoom vindt de manier waarop de overheid op de veranderende demografie inspeelt 'niet bemoedigend'. "De overheid is nog veel te weinig concreet in haar beleid. De bouw van kleinere, betaalbare woningen moet met subsidies worden gestimuleerd. Anders blijven projectontwikkelaars voor lucratievere grote huizen gaan."

Wat het dorp Barchem betreft, zo vertelt wethouder Eggink dat "er heus nog andere betaalbare bouwprojecten aankomen. Maar die woningen zijn pas over jaren klaar. Bouwen duurt nu eenmaal lang."

'Bouwen duurt lang'

Adrie Michels is bang dat alle jonge dorpsbewoners die op zoek zijn naar woonruimte dan al lang vertrokken zijn. "Ik maak me echt veel zorgen om jongeren die hier willen blijven." Over enkele weken beslist de gemeenteraad over het villa-project. "De wethouder was uiterst vaag over de gemaakte afspraken. Als er überhaupt nog iets te veranderen valt, moeten we het echt van de raadsleden hebben."

Ook Danique ziet het somber in: "Ik denk dat ik uiteindelijk hier weg moet. Misschien naar Twente of Groningen. Maar dat zou ik echt heel jammer vinden, al mijn familie en mijn vrienden wonen hier."