School is de grootste veroorzaker van stress, dat blijkt uit een groot onderzoek van Unicef naar het welzijn van kinderen. De 17-jarige Jacob Hartog weet er alles van.

"Om verder te komen in mijn carrière moet ik bepaalde cijfers halen. Dat zorgt voor veel druk en stress op school." Jacob was betrokken bij het 2 jaar durende onderzoek dat in opdracht van Unicef werd uitgevoerd door de Universiteit Utrecht, het Trimbos-instituut en Stichting Alexander. "Ik raak er soms een beetje overspannen van."

Veel jongeren met stress

Jacob is niet de enige jongere met stress: "We hebben vragen gesteld aan duizenden jongeren in Nederland", vertelt onderzoeker Marloes Kleinjan. Het is voor het eerst dat op deze manier de prestatiedruk en stress is gemeten onder scholieren. En dat levert bijzondere inzichten op.

Bron: EenVandaag

Het leven van jongeren is door de jaren heen veranderd. Dat ziet ook Jacobs vader, Philip-Jan. "Jongeren zijn veel drukker dan in de tijd dat ik jong was. Jacob sport op een hoog niveau en komt vaak pas om half 9 thuis. Dan moet 'ie aan zijn huiswerk en voor je het weet is het alweer middernacht."

Grotere rol van vaders nodig

Eén van de factoren die kan zorgen voor minder stress onder jongeren, blijkt een betrokken vader te zijn. En daar valt in veel gezinnen nog winst te behalen, ziet Kleinjan. Het verschil zit alleen al in de manier van vragen stellen: "Vaders zijn vaak geneigd feitelijkere vragen te stellen. Terwijl moeders over het algemeen meer op de emotie en het gevoel zitten."

Bij Jacob lijkt dit wel goed te zitten. Philip-Jan probeert zijn zoon zoveel mogelijk te steunen: "En dat is niet om mijn eigen mislukte turncarrière te compenseren. Ik vind het gewoon belangrijk om er voor hem te zijn."

Bron: EenVandaag

Social media geen stressfactor

Over het algemeen zouden volwassenen nog meer betrokken moeten zijn bij hun kinderen, is een conclusie van het onderzoek. "Volwassenen denken vaak dat jongeren gestresst raken door social media", vertelt Unicef-directeur Suzanne Laszlo.

Niets is minder waar: maar 2 procent van alle ondervraagde leerlingen heeft last van druk van het wereldwijde web. Iemand zei in het onderzoek: "Social media zijn gewoon een onderdeel van mijn leven, net als fietsen, ik doe het en denk er niet bewust over na."

Bron: Eenvandaag

Geen telefoonverbod

In huize Hartog gaat de smartphone niet iedere avond in een telefoonmandje. "Verbieden werkt averechts", denkt Philip-Jan. "Ik ga er gewoon vanuit dat hij er goed mee kan omgaan." Toch snapt Jacob wel dat de telefoon voor stress kan zorgen: "Er komen veel onrealistische plaatjes voorbij, van andere kinderen met perfecte levens. Als je daar teveel naar kijkt, kan dat wel stress opleveren omdat je eigen leven niet zo is."

De meeste stress ervaart Jacob op momenten dat alles bij elkaar komt. Dankzij een drukke agenda door school, sport en huiswerk, gaat Jacob vaak laat slapen. "Alles moet doorgaan. Dan raak ik gewoon een beetje overspannen."

Grote verschillen tussen docenten

De onderzoekers zien naast de rol van ouders ook een belangrijke taak bij leerkrachten. Kleinjan: "Ik hoop dat scholen naast vakken als wiskunde ook blijven investeren in persoonlijke ontwikkeling." Dat is iets wat docent Valérie Ungerer zoveel mogelijk probeert te doen. Zij is behalve lerares frans ook mentor op het Roland Holst College in Hilversum.

"Ik probeer elke week in een coachingsuur aandacht te besteden aan gevoelens, gedachten, angsten stress en schoolwerk. Het is belangrijk om goed in verbinding te blijven met de kinderen en met elkaar te bespreken hoe ze dingen kunnen aanpakken. Ik denk dat het onderwijs in dat opzicht volop in ontwikkeling is."

Bron: Eenvandaag

Niet teveel leunen op leerkrachten

Jacob ziet grote verschillen tussen de docenten en hun aanpak. Maar hij vindt dat hij niet teveel moet leunen op de steun van leerkrachten, omdat hij het ook zijn eigen verantwoordelijkheid vindt.

"Ik kies zelf ook voor een druk leven. Je moet je klaarmaken voor je toekomst. Dat zorgt voor meer stress en druk, maar ik doe wel wat ik leuk vind."

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.

Voor Nederlandse ondernemingen met veel export naar de Verenigde Staten breken spannende tijden aan. Door de extra belasting van 20 procent worden hun producten voor de Amerikaanse consument een stuk duurder. "Dit betekent heel veel onzekerheid."

"Dit valt wel rauw op ons dak", zegt Willem Hulsebosch. Samen met zijn vrouw en zoons runt hij al jaren een bloembollenbedrijf in Julianadorp.

Andere markten

"We doen al decennialang zaken met Amerika en hebben in de loop der jaren echt een goede band opgebouwd met onze klanten in de VS", gaat Hulsebosch verder. "Die willen we graag houden. Maar als het moet, dan gaan we ons op andere markten richten."

Want de familie beseft wel dat Amerikanen zullen afhaken als bloemen door de heffing te duur worden. "Tulpen zijn geen eerste levensbehoefte. Aan het eind van je rondje supermarkt staat er een bosje bloemen. Als dat ineens 20 procent duurder is, dan denk je wel twee keer na."

'We begrijpen zijn visie'

De familie Hulsebosch is flink verweven met de Verenigde Staten. "Onze moeder is Amerikaans, we hebben familie overzee en komen er vaak", vertelt zoon Roy.

"We houden van het land en zijn zelfs pro-Trumpers. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar we begrijpen zijn visie wel. Hij maakt waar wat hij zegt. Dat vinden wij ergens ook wel bewonderenswaardig. Hij zet zijn volk op één, dat is duidelijk. Daar kunnen wij in Europa nog wat van leren. Alleen dit plan, dat maakt het voor ons wel lastig."

Niet volledig afhankelijk

Toch blijft Hulsebosch positief: "We zijn gelukkig niet volledig afhankelijk van Amerika. We exporteren ook naar Engeland, China, Rusland en Kazachstan. En we hebben een uniek product. Bollen kun je maar op één plek in de wereld telen, en dat is hier, in Nederland. Door het klimaat, de bodem, de omstandigheden. Dat kan niet zomaar ergens anders. Daar hebben ze ons gewoon voor nodig.

Er zijn dus genoeg opties. "Als de ene markt moeilijk doet, dan vinden wij onze weg wel via een andere. We hebben al vaker met onzekerheden te maken gehad. Als het even tegenzit, dan nemen we genoegen met wat minder marge en stellen we investeringen gewoon even uit."

'Kennis en ervaring zit in Nederland'

"Trump ziet ons het liefst naar Amerika vertrekken", legt directeur van TTA-ISO Martin Maasland uit. Het Nederlandse bedrijf maakt landbouwmachines en heeft een grote afzetmarkt in de Verenigde Staten.

TTA-ISO heeft zelfs een kantoor in de VS zitten. "Maar de kennis en ervaring op het gebied van high-techsystemen in de tuinbouw zit hier in Nederland. Die gekwalificeerde mensen kun je niet oppakken en in Amerika neerzetten."

Prijs verlagen

Bang voor Amerikaanse concurrenten is Maasland niet. "In ons geval zijn er weinig of eigenlijk geen partijen in de Verenigde Staten die hetzelfde kunnen bieden als wij. We zien onszelf daardoor niet genoodzaakt om de winstgevendheid op onze machines te verlagen."

Maar als de prijs vanwege de invoerheffingen te hoog wordt, dan bestaat er volgens Maasland wel een kans dat de markt afneemt of zelfs helemaal stilvalt. "Dan kunnen we overwegen of we bereid zijn iets van onze marges op te geven, maar we moeten ook de salarissen van onze medewerkers kunnen betalen."

Tegenactie

Over eventuele eigen tarieven die de EU als tegenactie kan invoeren, maakt Maasland zich geen zorgen. "De grootste impact zijn uiteindelijk toch de hoge tarieven van Amerika richting Europa, omdat wij in Europa produceren."

"En andersom importeren wij weinig vanuit Amerika", gaat hij verder. "Dus als Europa hoge handelstarieven gaat invoeren, verwachten wij niet dat dat veel impact op ons heeft."

Minder groei maar geen crisis

Hoofdeconomoom van de ING Marieke Blom begrijpt de zorgen van Nederlandse ondernemers die veel exporteren naar de Verenigde Staten. "Door Trumps nieuwe invoertarieven, gemiddeld 25 procent, en zelfs 54 procent voor China krijgt ook de Europese Unie een tarief van 20 procent opgelegd. Dat leidt naar verwachting tot een exportdaling van zo'n 15 procent richting de VS. Voor Nederland betekent dat een krimp van ongeveer 0,2 procent van het BBP."

Toch is dit volgens Blom geen nieuwe economische crisis in wording. "Dit is niet te vergelijken met corona of de energiecrisis. Het is vooral een rem op de groei."

Niet terugslaan met eigen tarief

Blom verwacht dat Europa met eigen tarieven zal reageren. "Maar hoe dat uitpakt is onduidelijk, omdat we niet zeker weten hoe Trump reageert. Een handelsoorlog moeten we zien te voorkomen."

"We kunnen beter gerichte steun bieden aan getroffen sectoren. Ook kan er veel winst worden geboekt door de interne markt beter te laten werken. En er liggen veel kansen in het versterken van handelsrelaties met landen als India en Zuid-Amerika. Als we dit moment grijpen, kan Europa uiteindelijk sterker en minder afhankelijk van de VS worden. Ook voor Nederland liggen hier echte kansen."