Stoppen van Vandaag Inside na uitspraken Johan Derksen de juiste stap? 'Het gesprek is nu niet afgemaakt'

De kogel is door de kerk: Vandaag Inside verdwijnt na de omstreden uitspraken van Johan Derksen. Maar is het stoppen van het programma de juiste stap, of was een andere weg misschien beter? "Het gesprek over de uitspraken is nu niet afgemaakt."

Sponsoren trokken zich terug nadat Derksen misbruik toegaf aan tafel bij het programma. Volgens de presentatoren was er geen andere stap meer mogelijk dan met het programma te stoppen.

'Het gaat nu over Johan zelf'

Het programma, door de jaren heen bekend onder verschillende titels, is al jaren onderdeel van discussie. Meningen en grappen die in het programma naar voren komen zorgen regelmatig voor ophef. "Ik zeg gewoon alles", vertelde Johan Derksen in 2020 in EenVandaag.

"Maar het is nu anders dan eerdere keren", ziet Tina Nijkamp, Tina Nijkamp, jarenlang programmadirecteur van SBS 6. "Het gaat nu over Johan zelf, niet over een mening."

Een afwijkende mening

Nijkamp was nooit verantwoordelijk voor een programma met Derksen, Wilfred Genee en René van der Gijp. 'Maar ik keek er graag naar, regelmatig. Je hoorde daar een afwijkende mening. Het was een andersoortige talkshow, drie dezelfde mannen elke dag. Ze werden je vrienden, als kijker. Bij andere talkshows is dat anders, die bestaan minder uit de meningen van de presentatoren."

Toch heeft ook Nijkamp afgelopen dinsdag met kromme tenen zitten kijken. "Ik werd er misselijk van, maar toch vind ik dat het programma niet gecanceld hoeft te worden. De gebeurtenissen die besproken werden, gebeurden niet onder het conto van het programma, maar onder de verantwoordelijkheid van Derksen."

Bron: EenVandaag

Cancelen

Jacqueline Kleijer ziet een lastig proces. Ze is van origine therapeutisch hulpverlener seksueel geweld en geeft gastlessen in (seksueel) grensoverschrijdend gedrag en mediawijsheid. "Cancelen maakt dat de massa, of bedrijven, recht gaan spreken, in plaats van dat de rechter dat doet. Ik vind dat een beetje eng, maar ik begrijp het wel."

"Als er over seksueel grensoverschrijdend gedrag wordt gesproken, is het moeilijk in goed en fout te spreken. Je denkt dat het helder is, maar er zitten aan alle kanten veel grijstinten. Daarom moeten we er juist over in gesprek blijven."

'Gesprek niet goed gevoerd'

Kleijer ziet in het proces waarbij iedereen over Vandaag Inside en Derksen viel, een soort groepsproces. "Er is verontwaardiging en er wordt overal recht gesproken. Er wordt een soort groepsmening gevormd. De groep lijkt te bepalen wat goed of slecht is."

"Ik vind het jammer dat het stopt", vervolgt Kleijer. "Het gesprek over de uitspraken is nu niet afgemaakt. Juist op het moment dat je ziet dat er iets aan de hand is." Dat gesprek moet je volgens Kleijer juist blijven voeren, om te leren hoe je over een onderwerp als grensoverschrijdend gedrag kunt spreken. "Je moet juist met elkaar in gesprek blijven, zodat je tot een nieuwe dynamiek kan komen in zo'n onderwerp."

Polarisatie

"Nu zie je polarisatie, met daders tegenover slachtoffers. Mensen die in hun jeugd zoiets hebben gedaan, zullen zich nu minder snel uitspreken. Anderzijds zullen slachtoffers zich nu ook minder snel zich uitspreken, omdat ze hebben gezien hoe er als groep op is gereageerd."

"Sommige slachtoffers willen ook niet dat de dader aan de schandpaal genageld wordt." Kleijer ziet dat de drempel voor mensen met een seksueel grensoverschrijdende ervaring om zich uit te spreken hoger kan worden.

Bron: EenVandaag

Verantwoordelijkheid

Dat het programma van haar niet had hoeven stoppen, betekent niet dat ze vindt dat de presentatoren geen verantwoordelijkheid droegen. "Het format van het programma is dan wel een voetbalkantine, maar dat is het niet. Met zo'n hoeveelheid kijkers heb je verantwoordelijkheid over wat je zegt."

Kleijer ziet dat de grappende manier waarover aan tafel werd gesproken over seksueel grensoverschrijdend gedrag, dat gedrag normaliseert. "Het verhaal van Johan begon serieus, maar er werd door de anderen aan tafel een grap van gemaakt."

Geen oprechte excuses

Tina Nijkamp vindt vooral dat er verkeerd is gereageerd door het programma en de zender. "Waar het om gaat, is dat Johan een anekdote heeft verteld die niet kon. Dat daar mensen om gingen lachen, vond ik ook echt stuitend. Daar gaat deze kwestie over, het ging veel te ver. Ze hadden oprechte excuses moeten aanbieden."

Als er gewoon goed op was gereageerd, had deze situatie voorkomen kunnen worden, denkt ze. "Fouten kun je maken. Dat hebben ze eerder gedaan en daar kun je uit komen. Er is nu te laat op gereageerd, vanuit de zender en vanuit henzelf. Het was een belangrijk programma met zo'n 700.000 kijkers en een groot marktaandeel, veel mensen zijn fan. Ik vind het zonde."