Steeds meer mensen willen in de natuur begraven worden: 'Het wordt druk in de bossen, met doden'

Het aantal uitvaarten in de natuur is in 10 jaar fors toegenomen, van enkele tientallen naar zo'n 2.800 per jaar. Steeds meer mensen willen zonder steen begraven worden in het bos. Tegelijkertijd groeit ook de weerstand: "Je helpt de natuur er niet mee."

Natuurgraven passen in de huidige tijdsgeest. Daarnaast levert het geen gedoe op voor nabestaanden, want er hoeft geen graf te worden onderhouden en er zijn ook geen grafrechten die verlengd moeten worden. Genoeg redenen dus, waarom steeds meer mensen de natuur boven een traditionele begraafplaats verkiezen.

Uiteindelijk moet alles vergaan

Dat betekent niet dat je je zomaar mag laten begraven in een bos. In Nederland zijn speciale natuurbegraafplaatsen aangewezen, waar bovendien regels gelden, zegt voorzitter Walter Kooy van brancheorganisatie Brana. Hij vertegenwoordigt uitvaartondernemers die in de natuur begraven.

"Grafstenen zijn niet toegestaan, maar een houten boomschijf of gedenkplaat op het graf mag wel", legt hij uit. Ook aan het ter aarde bestelde lichaam worden eisen gesteld: "Pacemakers moeten worden verwijderd. Uiteindelijk moet alles vergaan en kun je het graf alleen nog maar met behulp van GPS vinden."

Zorgen om medicijnresten

Maar vergaat alles wel daadwerkelijk? Tegenstanders van natuurgraven vrezen van niet. "We hebben gewoon heel veel gif in ons verzameld, en er zit stikstof in het lichaam. Alles wat niet in de natuur thuishoort en je ook niet zou moeten willen", stelt voorzitter Peter Schoe van Stichting Natuurbegraven Waarom Niet.

"Alle medicijnen tegenwoordig zijn al jarenlang zo geconstrueerd dat ze bacterieel worden afgebroken", werpt voorstander Kooy tegen. Maar Schoe is niet overtuigd: "Medicijnen in stoffelijke overschotten en de schade daarvan, we weten het gewoon nog niet."

Dieren die overschotten opgraven

Een ander schrikbeeld van Schoe: dieren die menselijke resten opgraven. "Zodra een stoffelijk overschot in een kist begraven wordt, kunnen dieren er niet snel bij. Maar het is in de mode om in een lijkwade begraven te worden, dan wil je niet dat daar dieren bij komen. Niemand wil dat natuurlijk."

Schoe is dan ook bang dat dieren geweerd zullen worden bij natuurbegraafplaatsen: "Op grond van de Wet openbaarheid van bestuurd (Wob) hebben we begraafplaatsen gevonden waar vossen worden afgeschoten omdat ze schade aanrichten." Kooy wijst erop dat dieren ook op 'normale' begraafplaatsen kunnen komen.

Natuurorganisaties verdienen geld

In Nederland is 10 procent van de oppervlakte natuur en daar moet je geen begraafplaats van maken, vindt Stichting Natuurbegraven Waarom Niet. De voorzitter benadrukt niet per se tegen begraven in de natuur te zijn. "Wij zijn alleen tegen het bestemmen van natuur voor natuurbegraven."

Volgens hem is natuurbegraven een verdienmodel geworden voor natuurorganisaties die de gebieden beheren. Een natuurbegrafenis kost al snel 4.000 tot 6.000 euro, waarvan een deel voor onderhoud wordt gereserveerd. "Ze bekommeren zich meer om het geld dan om de natuur", zegt Schoe.

Begraafplaatsen met hek eromheen?

Kooy erkent dat beheerders geld verdienen met natuurbegraven, maar wijst erop dat ze 'hun eigen broek moeten ophouden', omdat 10 jaar geleden de subsidies zijn afgeschaft. "Dit is juist een manier om de natuur te onderhouden. Bovendien wordt er van de winst nieuwe natuur aangelegd op oude weilanden. Er komt alleen maar meer natuur bij!"

Beide heren houden van de natuur, maar over begraven in die natuur worden ze het niet eens. Schoe wil dat er natuurbegraafplaatsen komen met een hek eromheen. "Prachtig, maar op een andere manier." Brancheorganisatie Brana is blij dat Stichting Natuurbegraven Waarom Niet meedenkt: "Jullie aanwezigheid houdt ons scherp", besluit Kooy.