Dierenorganisaties willen ze beschermen en fruittelers willen juist van ze af: spreeuwen. Sinds mei mogen de vogels in Limburg niet meer gevangen of afgeschoten worden. Volgens telers leidde dat tot een mislukte oogst.

"Het is een ramp", zegt blauwe bessenteler Sil Moonen uit het Limburgse Roggel. Hij zit 30 jaar in het vak en had dit jaar voor het eerst last van spreeuwen. "Ze kwamen met duizenden en aten een groot deel van de oogst op. De totale schade wordt nu getaxeerd, maar die loopt hoog op."

Ontheffingen ingetrokken

In Limburg zijn acht grote fruittelers actief, zegt de Limburgse Land- en Tuinbouwbond. De schade door spreeuwen, die een voorliefde hebben voor fruit, loopt voor telers op tot in de miljoenen, volgens de bond.

De Limburgse fruittelers werden verrast door een besluit van de provincie in mei dit jaar. Nadat de Vogelbescherming, stichting Fauna4life en AnimalRights bezwaar maakten tegen ontheffingen voor het afschieten en vangen van spreeuwen, werden de ontheffingen ingetrokken.

'Lastig in Nederland'

Fauna4Life is daar erg blij mee, zegt Pauline de Jong van de organisatie. "Spreeuwen hebben het al heel lastig in Nederland. Sinds de jaren 80 is meer dan 60 procent van de populatie in Nederland verdwenen. Verdere achteruitgang moeten we tegengaan."

De Jong wijst erop dat er ook diervriendelijkere manieren zijn om overlast door spreeuwen tegen te gaan: "Je kunt ook een groot afdeknet gebruiken voor het fruit, zodat ze er niet bij kunnen."

'Totaal onhaalbaar'

Maar zo'n net is totaal onhaalbaar, zegt fruitteler Moonen: "Om zo'n net te plaatsen heb je vergunningen nodig, omdat je metershoge bouwwerken plaatst."

Het afdeknet moet boven de bomen uitkomen en er moeten tractoren onderdoor kunnen. "Dat kost 50.000 euro per hectare. Ik heb meer dan 70 hectare. Reken maar uit."

Ook rechtszaak in Utrecht

Ook kersenteler Theo Vernooij uit het Utrechtse Cothen ziet een net niet zitten: "Er staan hier bomen van 12, 13 meter hoog. Dan moet je een gigantische constructie bouwen. Zo'n net vangt bovendien veel wind, dit is technisch niet uitvoerbaar."

Vernooij zit in spanning nu Fauna4life en AnimalRights, net als in Limburg, een rechtszaak hebben aangekondigd in de provincie Utrecht. Afgelopen zomer werden daar bijna 8000 spreeuwen afgeschoten. Dat moet stoppen, vinden de dierenorganisaties.

'Ik kan de zaak wel sluiten'

Maar Vernooij kan er wel mee ophouden als het verbod er komt, zegt hij. "Zonder verbod was de overlast deze zomer al gigantisch. Spreeuwen vreten alles op en schijten alles onder. Als er een afschietverbod komt kan ik de zaak wel sluiten. Ik heb nu zes mensen vast in dienst die alleen maar vogels verjagen, dat moeten er dan veel meer worden. Waar haal ik al dat geld vandaan?"

Wanneer de rechtszaak in Utrecht begint is nog niet bekend. De fruittelers in Limburg hebben inmiddels bezwaar aangetekend tegen het besluit van het provinciebestuur.

In 2024 kozen bijna 10.000 Nederlanders voor euthanasie, 10 procent meer dan in een jaar eerder. Toch zitten er strenge voorwaarden aan verbonden. In deze video leggen we uit hoe het proces precies werkt en waarom veel verzoeken afgewezen worden.

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".