Nooit vertelde haar vader over zijn oorlogsverleden. Hoe bijzonder zijn verhaal eigenlijk is, wist Sonja van Kalkeren dan ook niet. Tot dit jaar. Bij toeval ontdekte ze zijn rol in de Slag bij Mill in 1940. "Ik kwam erachter dat hij een held was."

"Dat ik op de plek heb gestaan waar mijn vader uit een boom is geschoten, in Mill. Dat is mijn lichtpuntje van 2021." Sonja van Kalkeren vertelt het terwijl ze op die bewuste plek staat, bij wat er nu nog over is van 'de boom van haar vader'.

Verjaardag

"Het was gewoon een gevoel, ik weet niet waar het vandaan kwam, maar ik wilde naar De Peel om mijn verjaardag te vieren." Terwijl ze daarvoor online op zoek was, stuitte ze op een oorlogssite. "En tussen die verslagen op internet zag ik ineens de beschrijving 'korporaal Van Kalkeren'. Toen gaf ik me een gil! Ik was helemaal blij."

Ze zocht contact en de plaatselijke dorpsgids nodigde haar uit voor een bezoek aan Mill. "Op 18 juni heb ik hier toen mijn verjaardag gevierd zodat hij, meneer Willy, mij het verhaal van mijn vader kon vertellen. Willy was 6 toen de oorlog begon." Van wat hij vertelde stond ze enorm te kijken. "Ik krijg er nog kippenvel van. Hij vertelde wat voor held mijn vader was. Hij had de boel bij elkaar gehouden. Hij was gebleven, terwijl een heleboel soldaten waren gevlucht."

Boom
Bron: EenVandaag

'Het moet een hel zijn geweest'

Korporaal Van Kalkeren vocht in een vergeten slag: de Slag bij Mill op 10 en 11 mei 1940. Hij was onderdeel van de Peel-Raamstelling, die 20 kilometer ten zuiden van Nijmegen begon en reikte tot aan de Belgische grens. Hun doel: de Duitsers tegenhouden.

"Ze waren met zo'n 1.500 man", vertelt Sonja. "Tegen 30.000 Duitsers. Ze hadden twaalf kanonnen, waarvan tien het niet deden. En de Duitsers hadden zulk prachtig materieel. Mitrailleurs, tanks, vliegtuigen met bommen en jagers: het moet hier een hel geweest zijn."

Bekijk ook

Een onverwachte trein

Lopend door Mill, stopt ze bij de stronk van een boom die nu uitkijkt op de lokale voetbalvereniging. "Dit is de bewuste boom. Daar heeft mijn vader dus ingezeten." Waarom? "Hij moest van daaruit kijken hoe de kanonnen gericht stonden en hoe ver die zouden komen." Door middel van hoefijzers die in de boom waren gemaakt kon hij naar boven klimmen. "Met een hoefijzer tegen de tanks, kan je het je voorstellen?"

Wat Van Kalkeren daar zag, hield niemand voor mogelijk. "Hij zag het spoor van Duitsland naar Nederland en zag daar een trein binnenkomen. Een militaire trein met allemaal tanks erop, soldaten en materieel." De Nederlandse soldaten gingen er vanuit dat de brug richting het spoor onklaar was gemaakt en dachten dat het een eigen trein was. Niets was minder waar: de trein was Duits. "Ze hebben de spoorbielzen omhoog gezet, en toen de trein terugreed, lanceerde die zichzelf en ging hij om. Daar ontstond een gevecht. Het is ongelooflijk wat ze nog geprobeerd hebben."

Goliath en David

"Voor de strijd moesten de kanonnen nog 180 graden gedraaid worden." Sonja's vader moest het vanuit de boom allemaal coördineren. "En dat lukte nog. Maar ja, niet lang. Dat kon gewoon niet. Het was Goliath en David." Bij haar bezoek aan Mill kreeg ze een verslag van de strijd. "Op bladzijde 34 staat: 'Het is nu volkomen donker. De kapitein en ik zijn de laatsten, met Van Kalkeren, die achter is gebleven als een trouwe adjudant'."

"Het meest heldhaftige vind ik dat hij is gebleven, en de troepen bij elkaar heeft gehouden. Ik krijg er nog kippenvel van. Ongelooflijk wat ze daar hebben gedaan."

Verslaggever Harm van Atteveld in gesprek met Sonja van Kalkeren in Mill

Vermist gemeld

Wat er na de strijd met hem gebeurde? "Hij heeft dus tot het laatst gewacht, is toen in een auto gestapt met de commandant en zij zijn zonder lichten naar Uden gereden. Ze zouden hergroeperen in Den Bosch, maar dat is mislukt. Vervolgens is hij gevlucht naar de provincie Zeeland, naar Vlissingen. Zijn ouders kregen de melding dat hij vermist was, zijn plunje werd thuisgestuurd en ze dachten dat hij was omgekomen. Maar 2 maanden later stond hij weer bij ze in de kamer."

Ook daar had Sonja nooit wat over gehoord. "Daar had je het niet over. Niet vragen, maar dragen, er werd niet over gepraat." Dat het tot haar 66ste moest duren om erachter te komen vindt ze bijzonder, maar eigenlijk ook enorm zonde. Graag had ze het van haar vader zelf gehoord. "Daar heb ik dikke spijt van. Je kan zoveel zien en zoeken op internet. Maar als er nog mensen zijn die het weten: vragen en zeggen. Doe het!"

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.