Multimiljardair Elon Musk staat voornamelijk bekend als oprichter van autofabriek Tesla en ruimtevaart-organisatie SpaceX, maar is inmiddels al veel meer dan dat. Zo gebruikt hij zijn financiële macht steeds vaker om zich te bemoeien met wereldpolitiek.

In 2022 deed Musk dit door Oekraïne in de oorlog tegen Rusland gebruik te laten maken van zijn Starlink-satellieten. Tot blijdschap van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, maar die blijdschap was van korte duur. In een biografie van Musk staat namelijk dat hij de satellieten tijdelijk uitschakelde om een Oekraïense drone-aanval te voorkomen, iets dat Musk zelf ontkent.

Wispelturig gedrag Musk

Ook in zijn eigen land, de Verenigde Staten, zijn ze bekend met het wispelturige gedrag van Musk. In 2020 stemde hij nog voor Joe Biden, maar volgens The Wall Street Journal is Musk nu van plan de komende tijd een maandelijks bedrag van 45 miljoen dollar te doneren aan een zogenoemd 'politiek actiecomité' dat zich inzet voor Donald Trump. En via zijn platform X deelde hij in juli, na de aanslag op Trump, openlijk zijn steun voor de Republikeinse presidentskandidaat.

"Hij heeft een uitgesproken mening over de politiek en is een Trump-fan", merkt social media-expert Joey Scheufler op. "Dat is helemaal niet erg, dat mag gewoon. Maar zijn stem is wel een hardere en grotere stem dan van andere mensen. Dat vergeet hij af en toe."

'Hij bagatelliseert zijn invloed'

"Of juist niet. Maar hij bagatelliseert het in ieder geval wel", gaat Scheufler verder. De expert is van mening dat Musk zijn aanwezigheid op X en andere social media niet per se ernstig is, maar wel goed in de gaten gehouden moet worden. Dit vooral omdat Musk zijn culturele en politieke invloed vaak ontkent.

"Hij gedraagt zich eigenlijk als een normale X-gebruiker, alleen dat is hij natuurlijk niet want het is zijn eigen platform. Hij bepaalt wat daarop te zien is en dus ook wat er wel en niet wordt toegelaten." Volgens Scheufler komt het zelfs wel eens voor dat aanstootgevende tweets van normale gebruikers worden verwijderd, terwijl tweets van Musk - met soortgelijke inhoud - niet van het platform worden gehaald.

Presidentsverkiezingen 2024

Als eigenaar van X heeft Elon Musk dus wel degelijk een dikke vinger in de pap in de politiek. Of dit genoeg is om de toekomstige president van de Verenigde Staat te bepalen? Dat gaat volgens Scheufler toch iets te ver. "Maar hij kan (op zijn platform, red.) natuurlijk wel meer de positieve kanten van Trump laten zien."

"En van Harris, daar kan hij minder van laten zien", gaat hij verder. "En dat heeft Elon Musk wel zelf in de hand, omdat het zijn platform is. Hij is niet zomaar een influencer of een opiniemaker met een mening."

Misleidende informatie

Dit kan erg problematisch zijn, denkt Scheufler. De informatie die Musk deelt is namelijk niet altijd juist, soms zelfs misleidend. Sinds januari plaatste de X-eigenaar al 50 tweets die misleidende en incorrecte informatie bevatten met zijn bijna 194 miljoen volgers. Deze tweets werden, volgens de Amerikaanse nieuwssite NBC News, 1.2 miljard keer gelezen.

"Het is heel erg. Er is nu veel meer desinformatie en misinformatie op social media", vertelt Scheufler. "Betrouwbare onafhankelijke informatie is in de minderheid. Die balans zou hersteld moeten worden zodat gebruikers zelf een mening kunnen vormen, niet alleen op basis van eenzijdige informatie van een influencer, maar ook van een betrouwbare nieuwsorganisatie."

Meer aandacht voor social media

De social media-expert denkt de balans kan worden hersteld door onafhankelijke en betrouwbare informatie meer, en op een interessantere manier, uit te lichten op sociale media. Volgens hem wordt dat nog niet genoeg gedaan. "Je ziet een heleboel nieuwsmerken die op TikTok en Instagram gaan, maar dan echt maar drie of vier video's per dag maken."

Scheufler zegt dat dit te weinig is om tegen Musk en alle andere 'desinformatieverspreiders' op te boksen. "Uit recent onderzoek van het Commissariaat voor de Media blijkt dat voor 30 procent van de mensen in Nederland social media hun primaire nieuwsbron is. Dat vind ik al heel veel, en het zal niet minder worden."