Sarah kwam terecht op een bangalijst: 'Als mijn adres erbij had gestaan, was ik verhuisd'

Ze gaan ontzettend snel rond: bangalijsten. Daarin worden voornamelijk vrouwen beoordeeld op hun seksuele prestaties en uiterlijke kenmerken. De Utrechtse studente Sarah stond op zo'n bangalijst. "Echt iedereen wist het."

Uit onderzoek van EenVandaag en LINDA.meiden blijkt dat ongeveer 1 op de 5 jongeren weleens een bangalijst te zien heeft gekregen. Onder leden van studie- en studentenverenigingen is dat zelfs 1 op de 3.

Eerste reactie

Sarah* werd 's ochtends gebeld door een vriendin. "Zij vertelde mij dat ik op een nieuwe bangalijst stond. In eerste instantie had ik er zelf niks over ontvangen, dus zij stuurde door wat er over mij geschreven werd."

Wat ze toen las, vond ze bizar. "Ik begon keihard te lachen. Het is gewoon klinkklare onzin wat er over mij wordt gezegd." Ze had nooit verwacht dat er zulke teksten over haar geschreven zouden worden. "In het begin vond ik het best wel ironisch. Ik ben ongeveer de braafste van de vriendengroep en ik word uitgekozen voor een slettenlijst."

Snelle verspreiding

De lijst werd ontzettend snel verspreid. "Ik kreeg zelfs appjes van mensen die ik sinds de basisschool niet had gesproken. Ook mijn oom van 50 kreeg het doorgestuurd. Echt iedereen wist het."

Sarah had geen last van honderden volgverzoeken op Instagram, zoals veel andere meisjes. "Gelukkig is mijn naam op Instagram anders dan mijn echte naam." Wel werd ze vaak gebeld. Niet alleen door studenten, maar ook door oudere mannen. "Uiteindelijk heb ik mijn telefoon uitgezet."

"Dan was ik verhuisd"

Naast Sarahs volledige naam stonden ook haar foto, telefoonnummer en een seksueel getinte beschrijving op de lijst. Maar in tegenstelling tot andere meisjes niet haar adres. "Als mijn adres erbij had gestaan, dan was ik nu verhuisd."

Ze weet zeker dat de teksten over haar niet waar zijn en houdt zich sterk. "De mensen om wie ik geef weten dat ik geen slet ben. Als andere mensen dat denken, dan denken ze dat maar. Helaas moet je accepteren dat sommigen denken dat dit de waarheid is."

Puur willekeurig

Sarah heeft geen idee waarom zij erop staat. "Het was puur willekeurig, ze hebben bij iedereen een verhaaltje verzonnen." Waarom iemand dit zou doen, kan ze niet begrijpen. "Wat heeft het voor nut om zo'n lijst te maken? Doen ze het voor geld?"

Onder een valse naam werd ze lid van een Telegramgroep waarin de bangalijsten verspreid worden. "Er zaten echt duizenden mannen in die groep, die daar zijn voor de lijst met meiden. De lijst waar ik opsta is ongeveer 30.000 keer geopend." Hierdoor kwam ze er ook achter dat de maker geld vroeg aan anderen in ruil voor een nieuwe naam op de lijst.

Het nadeel van online

"Ik weet dat dit nog veel vaker gebeurt, maar het erge is dat het online wordt gezet waardoor het voor iedereen zichtbaar is", vertelt Sarah. Ze komt nog steeds mensen tegen die haar van de lijst herkennen.

Ook Robbert Hoving van Offlimits, een expertisecentrum voor online misbruik, benoemt het nadeel van de online wereld. "Zo'n lijst wordt verschrikkelijk snel verspreid. Het is hartstikke kwalijk, want het gaat om persoonsgegevens. Ook al is het alleen een naam, het is te herleiden."

'Werkt door in de offline wereld'

De gevolgen kunnen groot zijn voor de mensen die op een bangalijst worden gezet. "Wij horen via onze hulplijn heftige verhalen, bijvoorbeeld niet meer kunnen slapen, niet meer naar school durven en zelfs het hebben van suïcidale gedachtes. Zo'n online gedeelde bangalijst werkt ontzettend snel door in de offline wereld", zegt Hoving.

"Op zo'n lijst wordt iemand neergezet als een object. Waardoor mensen niet meer door hebben dat het om een echt persoon gaat. Dat maakt het doorsturen in de online wereld hartstikke eenvoudig. Degenen die het doorsturen hebben geen begrip voor wat het met iemand doet."

Rol scholen en universiteiten

"Dat de lijsten veel doorgestuurd worden is kwalijk en het laat zien dat mensen niet weten dat zowel het maken als delen strafbaar is", vertelt Hoving.

Om te zorgen dat de verspreiding stopt moeten er gesprekken gevoerd worden met betrokken instanties. "Universiteiten en scholen spelen hier een hele grote rol in, zij moeten consequenties en voorwaarden verbinden aan het moedwillig maken en verspreiden van deze lijsten."

*Sarah is een verzonnen naam, haar echte naam is bekend bij de redactie.