Sinds 2021 kregen gedupeerden van drugsafvaldumpingen zo'n 3,5 miljoen euro aan schade vergoed. Toch zijn provincies en particulieren niet blij met de regeling. Ze zijn zelf verantwoordelijk voor het saneren en de hoge opruimkosten moeten ze voorschieten.

De regeling werd in 2021 in het leven geroepen om gemeenten en particuliere grondeigenaren, die te maken hebben met geloosd drugsafval, niet zelf te laten opdraaien voor de kosten. Maar na ruim 3,5 jaar blijkt de regeling in de praktijk niet altijd te voldoen.

Zelf achter partijen aan

Volgens de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB) kijken hun leden op tegen de kosten en het voorschieten van het geld. Ook het declareren gaat niet zo makkelijk, zegt voorzitter Thijs Rompelberg van de LLTB.

Als een boer een dumping aantreft, moet hij eerst de politie bellen en aangifte doen. "Je bent in eerste instantie als grondeigenaar zelf verantwoordelijk om te saneren en ook te betalen", legt Rompelberg uit. "Je moet zelf ook achter zo'n partij aan die de grond kan saneren", zegt vertrouwenspersoon veilig buitengebied Femke van der Plas in Limburg. "Terwijl we ook weten dat je zo snel mogelijk moet acteren, anders gaat het de grond in."

Regeling moet 'ontzorgen'

Gedeputeerde Hagar Roijackers (Natuur en Milieu) van Noord-Brabant heeft regelmatig te maken met gedumpt drugsafval en ziet het aantal dumpingen ook toenemen. Zo blijkt uit politiecijfers dat vorig jaar 191 drugsdumpingen werden ontdekt. In natuurgebied de Brabantse Wal in Halsteren werd in 2021 de grootste drugslozing van heel West-Europa aangetroffen. "Dat is echt ongelooflijk. Daar is een half bos weggegraven."

Ze spreekt namens BIJ12, de organisatie die voor de provincies de subsidie verstrekt. Ook zij vindt dat de regeling in de toekomst moet verbeteren. "Het is goed dat de regeling er is", stelt Roijackers namens alle provincies. In 2022 is de subsidiepot al verhoogd om de kosten te dekken. De organisatie pleit daarom voor een regeling die 'ontzorgt'.

Half bos weggegraven

Die regeling moet er bijvoorbeeld voor zorgen dat bij dit soort gevallen er niet zelf een aannemer bij wordt gehaald of dat ze zelf het onderzoek moeten laten doen, legt Roijackers uit. "Zodat ze meteen kunnen worden geholpen."

De provincies voeren de subsidieregeling namens de Rijksoverheid uit. Vanaf 2025 is het de bedoeling dat er een nieuwe regeling komt. Het plan is nu nog dat de vervangende rijksregeling 'in grote lijnen overeenkomt' met de huidige subsidieregeling.

'Wacht niet te lang'

En daarbij is haast geboden. "Je wil er snel bij zijn, want als het diep de bodem ingaat, kost het nog meer tijd en geld om het op te lossen." De chemische producten trekken tot diep de grond in. "Dit soort grote saneringen wil je voorkomen", vertelt de gedeputeerde van Noord-Brabant.

"Dus we moeten echt met z'n allen zorgen dat we dit soort dumpingen en lozingen voor zijn", gaat Roijackers verder. "Zie je verdachte voertuigen, bel dan de politie. Wees liever het moment voor. Wacht niet te lang, schroom niet. Misschien kunnen we een dader op heterdaad betrappen", sluit de gedeputeerde af.

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.