Robbert van Heijningen verloor 3 dierbaren bij de MH17-ramp: 'Hopelijk brengt dit proces helderheid'

Hij verloor zijn broer Erik, schoonzus Tina en neefje Zeger bij de MH17-ramp. De verwachtingen van Robbert van Heijningen over het proces zijn hooggespannen. "Ik wil de rechter in de ogen kijken."

Robbert van Heijningen geniet nog van vakantie in Frankrijk als hij het onheilspellende telefoontje krijgt. Eerst is er vooral onzekerheid, en is onduidelijk of zijn broer in de middagvlucht zit. Als een paar uur later de treurige bevestiging komt, verandert zijn leven. Voorgoed.

Geen vergissing, maar moord

"Dat moment heeft mijn leven veranderd", vertelt hij. "De eerste 3 jaar zocht ik 's nachts in mijn dromen naar mijn broer, elke nacht weer. Een bepaalde vrolijkheid is weg. De gebeurtenis heeft een giga-impact gehad, ook op mijn vrouw en zoon. We kunnen het niet vertellen aan mensen die het niet meegemaakt hebben, omdat ze niet voelen wat er is gebeurd."

Deze zomer presenteert het internationale onderzoeksteam haar bevindingen. Vier mannen worden verdacht van de moord op 298 passagiers en het neerschieten van MH17.

'Blij dat het proces eindelijk begint'

"Ik was geschokt", vertelt Van Heijningen. "Ik hoopte al die jaren dat er sprake was van een vergissing, maar nu gaat het om moord. Dat betekent dat ze doelbewust op een burgervliegtuig hebben gevuurd."

Hij is niet bang dat het proces weer oude wonden zal openrijten. Hij weet dat het proces lang kan gaan duren, maar ziet het als afronding van het laatste stuk: "Het gaat emoties oproepen, maar dat is onvermijdelijk en dat is niet erg. Het hoort bij rouwen en verwerken."

Bron: fam. Van Heijningen

Nieuwe informatie

Niemand verwacht dat de vier verdachten komen opdagen. Die lopen vrij rond, genietend van bescherming, waarschijnlijk in Oost-Oekraïne of Rusland. Maar een van de verdachten wordt op het proces vertegenwoordigd door een advocatenteam, zo bleek recent.

"Er komt dus verweer. Ik verwacht dat de advocaten tegenwerken", zegt Van Heijningen. "Ik vind dat alleen maar prettig. Zo komt er misschien nieuwe informatie boven. Dat kan helderheid brengen in de de grote stroom mist die Rusland creëert."

Schadevergoeding

Naast de zaak tegen de verdachten, speelt ook de vraag of er een schadevergoeding wordt toegekend door de rechter. Dat hangt om te beginnen af van het vonnis. "Als de verdachten niet worden veroordeeld, wordt er geen schadevergoeding toegekend", benadrukt Marco Zwagerman van BeerAdvocaten. Het letselschadekantoor staat ruim 100 nabestaanden bij tijdens het proces.

"Het zal heel lastig worden om een vergoeding te krijgen. Dat hebben we vanaf het begin gezegd. Heb niet te hoge verwachtingen, anders kan het op een teleurstelling uitlopen", vertelt de advocaat.

Al veel schade uitgekeerd

Veel nabestaanden ontvingen al eerder een schadevergoeding van Malaysia Airlines, de moedermaatschappij van MH17. Zo ook Robbert van Heijningen. Hoeveel kan hij niet zeggen, omdat er geheimhouding is afgesproken met de luchtvaartmaatschappij.

Toch is nog niet alle schade vergoed, zegt Van Heijningen. De psychische schade bijvoorbeeld, maar hij twijfelt of hij deze schade alsnog wil verhalen: "Het rakelt alles op, ik vraag me af of dat het waard is."

Nederlandse overheid schiet schade voor

Advocaat Zwagerman ziet met name kans op een schadevergoeding voor de nabestaanden die nog niks hebben gekregen. Maar het lijkt niet waarschijnlijk dat de vier verdachten gaan betalen.

Zwagerman: "Dan kan je volgens het Nederlands recht in aanmerking komen voor een voorschot dat de Nederlandse overheid betaalt. Die moet dat vervolgens verhalen op de verdachten."

'Ik wil de rechter in de ogen kijken'

De zittingszaal van de rechtbank op Schiphol is veel te klein voor alle nabestaanden. Van Heijningen zal met andere nabestaanden het proces volgen via schermen in een speciale ruimte in Nieuwegein. Maar vooral maakt hij zich op voor dat ene moment. De dag dat hij in de zittingszaal gebruik mag maken van zijn spreekrecht.

"Ik vind het heel belangrijk om de rechter in de ogen te kijken, maar ook de advocaten en eventueel de verdachten. Dan kan ik vertellen dat dit niet kan, dat dit een vreselijke daad is tegen de menselijkheid. Maar ik wil met name vertellen wat het met ons heeft gedaan. En met Erik, Tina en Zeger, die er niet meer zijn. Het is het laatste wat ik voor ze kan doen."