Fractievoorzitter van D66 Rob Jetten wil dat het kabinet extra geld vrij maakt voor de Tweede Kamer. Nu heeft het parlement te weinig middelen om ministers goed te kunnen controleren, zo stelt Jetten tegenover EenVandaag.

Het is een opvallende oproep, zo in de eerste week van het nieuwe parlementaire jaar, maar het zit de D66-voorman echt hoog. Er moet echt flink meer geld bij. Jetten: "Ik pleit ervoor dat alle Kamerleden extra ondersteuning krijgen, zodat we ons belangrijke werk beter kunnen doen. Dan heb je het over het controleren van de macht, dus erop toezien dat ons belastinggeld goed wordt uitgegeven."

Controlerende taak

Niet alleen komt het parlement op dit moment te weinig toe aan zijn controlerende taak, ook aan het maken van eigen wetten komen Kamerleden nu nauwelijks toe zegt de D66'er.

"Een goed voorbeeld is de Donorwet van mijn collega Pia Dijkstra. Zij had deze wet nooit kunnen schrijven, als ze niet allerlei vrijwilligers haar hadden geholpen."

'Macht Kamer richting kabinet verzwakt'

Ook is volgens Jetten de macht van het parlement richting het kabinet de afgelopen jaren flink verzwakt. "We hebben een goed functionerende democratie, maar de rol van Tweede Kamer is steeds kleiner geworden richting de regering."

"Als je durft te investeren in de kracht van het parlement, dan kunnen we als Kamer ministers veel beter controleren. Dan blijft het niet alleen bij blaffen naar het kabinet, maar kunnen we ook een keer doorbijten."

15 miljoen euro extra

Jetten weet dat het een gevoelig onderwerp is als de Kamer zelf om meer financiële middelen vraagt, maar vindt dat het echt nodig is. "Dit ligt altijd ingewikkeld, om zelf om extra geld te vragen. Maar het is echt bittere noodzaak."

De D66-leider denkt dat er 15 miljoen extra nodig is. "Dit is nodig om de hele Kamer beter te voorzien, zodat we ons werk beter kunnen doen."

Hoge werkdruk Kamerleden

Verder maakt Jetten zich ook zorgen om het grote aantal Kamerleden dat vroegtijdig het parlement verlaat." Deze week werd bekend dat er weer een Kamerlid (red. VVD-kamerlid Arno Rutte) vertrekt omdat hij zijn privéleven niet kan combineren met zijn Kamerwerk.

"De werkdruk is op dit moment gewoon ontzettend hoog. Parlementariërs worden nu heel erg gedreven om snel een lekkere quote te scoren of een goede tweet te plaatsen", vertelt Jetten. En hierbij komt volgens hem de controlerende taak in het geding. "Ik hoop dat met een betere ondersteuning Kamerleden meer rust krijgen om hun controlerende taak beter uit te voeren."

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.

Voor Nederlandse ondernemingen met veel export naar de Verenigde Staten breken spannende tijden aan. Door de extra belasting van 20 procent worden hun producten voor de Amerikaanse consument een stuk duurder. "Dit betekent heel veel onzekerheid."

"Dit valt wel rauw op ons dak", zegt Willem Hulsebosch. Samen met zijn vrouw en zoons runt hij al jaren een bloembollenbedrijf in Julianadorp.

Andere markten

"We doen al decennialang zaken met Amerika en hebben in de loop der jaren echt een goede band opgebouwd met onze klanten in de VS", gaat Hulsebosch verder. "Die willen we graag houden. Maar als het moet, dan gaan we ons op andere markten richten."

Want de familie beseft wel dat Amerikanen zullen afhaken als bloemen door de heffing te duur worden. "Tulpen zijn geen eerste levensbehoefte. Aan het eind van je rondje supermarkt staat er een bosje bloemen. Als dat ineens 20 procent duurder is, dan denk je wel twee keer na."

'We begrijpen zijn visie'

De familie Hulsebosch is flink verweven met de Verenigde Staten. "Onze moeder is Amerikaans, we hebben familie overzee en komen er vaak", vertelt zoon Roy.

"We houden van het land en zijn zelfs pro-Trumpers. Dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar we begrijpen zijn visie wel. Hij maakt waar wat hij zegt. Dat vinden wij ergens ook wel bewonderenswaardig. Hij zet zijn volk op één, dat is duidelijk. Daar kunnen wij in Europa nog wat van leren. Alleen dit plan, dat maakt het voor ons wel lastig."

Niet volledig afhankelijk

Toch blijft Hulsebosch positief: "We zijn gelukkig niet volledig afhankelijk van Amerika. We exporteren ook naar Engeland, China, Rusland en Kazachstan. En we hebben een uniek product. Bollen kun je maar op één plek in de wereld telen, en dat is hier, in Nederland. Door het klimaat, de bodem, de omstandigheden. Dat kan niet zomaar ergens anders. Daar hebben ze ons gewoon voor nodig.

Er zijn dus genoeg opties. "Als de ene markt moeilijk doet, dan vinden wij onze weg wel via een andere. We hebben al vaker met onzekerheden te maken gehad. Als het even tegenzit, dan nemen we genoegen met wat minder marge en stellen we investeringen gewoon even uit."

'Kennis en ervaring zit in Nederland'

"Trump ziet ons het liefst naar Amerika vertrekken", legt directeur van TTA-ISO Martin Maasland uit. Het Nederlandse bedrijf maakt landbouwmachines en heeft een grote afzetmarkt in de Verenigde Staten.

TTA-ISO heeft zelfs een kantoor in de VS zitten. "Maar de kennis en ervaring op het gebied van high-techsystemen in de tuinbouw zit hier in Nederland. Die gekwalificeerde mensen kun je niet oppakken en in Amerika neerzetten."

Prijs verlagen

Bang voor Amerikaanse concurrenten is Maasland niet. "In ons geval zijn er weinig of eigenlijk geen partijen in de Verenigde Staten die hetzelfde kunnen bieden als wij. We zien onszelf daardoor niet genoodzaakt om de winstgevendheid op onze machines te verlagen."

Maar als de prijs vanwege de invoerheffingen te hoog wordt, dan bestaat er volgens Maasland wel een kans dat de markt afneemt of zelfs helemaal stilvalt. "Dan kunnen we overwegen of we bereid zijn iets van onze marges op te geven, maar we moeten ook de salarissen van onze medewerkers kunnen betalen."

Tegenactie

Over eventuele eigen tarieven die de EU als tegenactie kan invoeren, maakt Maasland zich geen zorgen. "De grootste impact zijn uiteindelijk toch de hoge tarieven van Amerika richting Europa, omdat wij in Europa produceren."

"En andersom importeren wij weinig vanuit Amerika", gaat hij verder. "Dus als Europa hoge handelstarieven gaat invoeren, verwachten wij niet dat dat veel impact op ons heeft."

Minder groei maar geen crisis

Hoofdeconomoom van de ING Marieke Blom begrijpt de zorgen van Nederlandse ondernemers die veel exporteren naar de Verenigde Staten. "Door Trumps nieuwe invoertarieven, gemiddeld 25 procent, en zelfs 54 procent voor China krijgt ook de Europese Unie een tarief van 20 procent opgelegd. Dat leidt naar verwachting tot een exportdaling van zo'n 15 procent richting de VS. Voor Nederland betekent dat een krimp van ongeveer 0,2 procent van het BBP."

Toch is dit volgens Blom geen nieuwe economische crisis in wording. "Dit is niet te vergelijken met corona of de energiecrisis. Het is vooral een rem op de groei."

Niet terugslaan met eigen tarief

Blom verwacht dat Europa met eigen tarieven zal reageren. "Maar hoe dat uitpakt is onduidelijk, omdat we niet zeker weten hoe Trump reageert. Een handelsoorlog moeten we zien te voorkomen."

"We kunnen beter gerichte steun bieden aan getroffen sectoren. Ook kan er veel winst worden geboekt door de interne markt beter te laten werken. En er liggen veel kansen in het versterken van handelsrelaties met landen als India en Zuid-Amerika. Als we dit moment grijpen, kan Europa uiteindelijk sterker en minder afhankelijk van de VS worden. Ook voor Nederland liggen hier echte kansen."