De Oekraïense regio Charkov is getroffen door zware raketaanvallen met veel burgerslachtoffers. Gisteren vielen bij een supermarkt en een café in Hroza 53 doden. Vanochtend was er ook een aanval, waar ook oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen is.

Het lijkt te gaan om gerichte raketaanvallen van Rusland met als doel zoveel mogelijk burgerslachtoffers te maken, maar dat is niet zeker. Vanochtend vroeg was het raak in de stad Charkov, naast het hotel waar Melissen overnachtte. Een 10-jarige jongen en zijn oma kwamen om het leven en 28 mensen raakten gewond,

Onderweg naar douche

"Ik was net wakker, het rond kwart voor 7. Ik ging op weg naar de douche toen ik een zoef hoorde, en milliseconden later echt een enorme klap", blikt Melissen terug op de raketaanval.

De spiegel in zijn hotelkamer kwam van de muur en viel op een lamp, waardoor het glas door de kamer vloog. Hij ging de gang van het hotel op en kwam daar in de stofwolk andere hotelgasten tegen.

Ermee leren leven

Na de inslag was het doodstil in het hotel. "Sommige mensen gingen naar buiten, maar in het gebouw ben je toch veiliger", zegt de oorlogsverslaggever. Normaal gesproken voelt hij zich veilig in dit hotel, 'omdat de omliggende gebouwen allemaal hoger zijn.'

Buiten was de ravage groot: "Het is niet de eerste schade in de oorlog die ik zie, maar dit is wel heel veel schade. Overal is puin, glas en zijn ramen en deuren verdwenen." Melissen zag dat Oekraïners inmiddels eraan gewend zijn: "Hotelmedewerkers gaan meteen opruimen, er kwamen hulpdiensten aan. Je ziet dat mensen ermee leven."

53 doden op 300 inwoners

Melissen was in het gebied om onder andere verslag te doen van de raketaanval op Hroza van gisteren, waarbij 53 doden vielen. "Daar was totale ontreddering. Het is een dorpje van 300 inwoners." Mogelijk is dus eenzesde van de dorpsbewoners gestorven.

De lichamen van de omgekomen mensen waren er ernstig aan toe. "Je kon zien dat het moeilijk was om ze te identificeren", zegt de oorlogsverslaggever. Daarnaast vielen er bij de aanval meerdere (zwaar)gewonden.

Bewust op burgerdoelen?

Volgens militair strateeg Peter Wijninga van het Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS) is het aannemelijk dat er gericht op burgerdoelen is geschoten, maar ook hij kan dat niet met zekerheid zeggen. Waar gisteren in Hroza de raket insloeg, was een herdenking voor een omgekomen militair gaande.

"Als daar geen militaire doelen in de buurt zijn, dan lijkt het erop dat ze zomaar iets hebben gedaan", vertelt hij. "Waar bij ons de norm is dat je burgers zoveel mogelijk buiten vuur houdt, is dat in Rusland heel anders. Mensenrechten staan daar niet bovenaan het lijstje, die bungelen ergens onderaan."

'Oorlogsmoeheid' in Westen?

Wijninga denkt dat de aanslagen de Oekraïners nog vastberadener zullen maken om terug te vechten. Maar of dat ook geldt voor de landen die Oekraïne steunen, betwijfelt hij. "Ik denk dat iedereen erkent dat er verschrikkelijke dingen gebeuren en dat met name Rusland daar de veroorzaker van is."

"Maar ik denk dat langzamerhand in de westerse democratieën oorlogsmoeheid optreedt", vertelt hij. In Slowakije is het verminderen van steun aan Oekraïne ook in de verkiezingscampagne gebruikt. "Het motto van Fico (oud-premier Robert Fico die de verkiezingen heeft gewonnen, red.) was: geen kogel meer naar Oekraïne." En ook in Polen, waar volgende week verkiezingen zijn, wordt er campagne mee gevoerd."

Het was lang een discussiepunt in Den Haag, maar nu komt het er hoogstwaarschijnlijk toch: een vuurwerkverbod. Voor vuurwerkhandelaren is het een grote klap, zo ook voor Hans Schram uit Castricum. "Ik dacht dat ik veilig zat voor de komende jaren."