Rechtszaak tegen Poolse abortus-activist leidt tot grote zorgen om Nederlandse wetgeving

Overmorgen begint de rechtszaak tegen abortus-activist Justyna Wydrzyńska in Polen. Het is de eerste strafrechtelijke zaak rond abortus in Europa. Amnesty International maakt zich steeds meer zorgen over abortusrecht in andere EU-landen, zoals Nederland.

Niet iedereen weet het, maar net als in Polen staat ook in Nederland abortus in het Wetboek van Strafrecht. Daar moet een einde aan komen, vindt Martine Goeman van Amnesty International Nederland. "Heel veel mensen weten niet hoe kwetsbaar die wet in Nederland is."

3 jaar gevangenisstraf

Amnesty wil zo voorkomen dat hier dezelfde situaties kunnen voorkomen als in Polen. De Poolse Justyna Wydrzyńska riskeert 3 jaar gevangenisstraf, omdat ze een pakje abortuspillen - dat ze naar eigen zeggen voor eigen gebruik had bewaard - naar een andere vrouw opstuurde. De vrouw die de pillen ontving zei dat ze een abortus nodig had.

De hulpbehoevende vrouw had geprobeerd om ervoor naar het buitenland te reizen, maar haar gewelddadige echtgenoot had haar tegengehouden. Hij dreigde naar de politie te stappen. Wydrzyńska besloot toen uit medeleven het pakje abortuspillen naar de vrouw op te sturen, maar dat was tegen de regels in.

Afschrikwekkend beeld

"Amnesty maakt zich hier zorgen over", vertelt Goeman. "Niemand zou vervolgd mogen worden voor het bieden van hulp en solidariteit aan vrouwen in nood. Wij pleiten dan ook dat haar vervolging zo snel mogelijk eindigt."

"Het is belangrijk om op te merken dat ze hiermee een afschrikwekkend beeld willen neerzetten bij anderen die hulp zoeken hiervoor", zegt ze over de rechtszaak in Polen. "Daarom is het zo belangrijk dat zij wordt vrijgesproken."

Nog steeds strafbaar

Hoewel de Poolse wetgeving anders is dan de onze, is Goeman niet gerust over het recht op abortus in Nederland. "Ook hier is het nog niet goed geregeld", vindt ze.

"Abortus staat tot verbazing van velen nog steeds in het Wetboek van Strafrecht", zegt Goeman. "Het is dus nog steeds strafbaar, tenzij wordt voldaan aan de Wet afbreking zwangerschap."

'Kwetsbare, juridische basis'

Dat is een hele ouderwetse wet uit 1984, legt Goeman uit. "Ook in Nederland moet je eigenlijk in een noodsituatie zitten om een abortus te krijgen. En wij pleiten er als Amnesty voor dat abortus verdwijnt uit het Wetboek van Strafrecht", zegt ze.

Niet alleen in Polen staat het recht op abortus onder druk. Zo verviel een maand geleden na 50 jaar in de Verenigde Staten het grondwettelijke recht op abortus. De situatie in dat land laat volgens Goeman zien hoe makkelijk het recht op abortus je kan worden afgenomen als er een 'kwetsbare, juridische basis' voor is.

Recht op autonomie

"De afgelopen decennia hebben we gezien dat het recht op abortus in Europa alleen maar verbreed is. In Noord-Ierland is het recent uit het Wetboek van Strafrecht gehaald", vertelt Goeman.

"We moeten het hier echt beter gaan regelen. Dat we zeggen: Hier gaat het recht op autonomie voor. Het is gezondheidszorg, geen strafrecht", zegt ze.