Reactie in Zuid-Korea op mislukte staatsgreep laat volgens expert zien dat 'samenleving juist stabiel is'

Na een mislukte staatsgreep van president Yoon Suk-yeol, maakte Zuid-Korea een aantal hectische uren mee. Zo werden parlementsleden opgeroepen om Yoon tegen te houden en gingen burgers de straat op om te protesteren. "Dit is een teken van stabiliteit."

Volgens president Yoon Suk-yeol was het uitroepen van een militaire toestand, in dit geval ook wel een staatsgreep, gisteravond hoognodig omdat pro-Noord-Koreaanse partijen de veiligheid van zijn land in gevaar brachten. Maar volgens hoogleraar Koreastudies aan de Universiteit Leiden Remco Breuker, is hier niets van waar.

'Dit is zeer uitzonderlijk'

De hoogleraar staat dan ook te kijken van de gebeurtenis, want volgens hem is dit nog nooit eerder voorgekomen in het Zuid-Korea van nu. "Wat er gisteren is gebeurd, de president die zichzelf eigenlijk op een troon zet, is nog niet eerder voorgekomen. Dus dit is eigenlijk zeer uitzonderlijk", vertelt hij.

Hij noemt de actie van Yoon onbegrijpelijk. "En ik ben heel benieuwd of we nog meer te weten komen over zijn precieze gronden, waarom hij dit heeft gedaan. Want, het is werkelijk bijna onbegrijpelijk wat hij heeft gedaan. En ook de domme manier waarop."

Omgekeerde wereld

"Eerder in 1980, toen de macht weer werd overgenomen door het leger, was de vorige legerdictator net vermoord", gaat Breuker verder. "Een van zijn collega's, (generaal Chun Doo-hwan, red.), stapte toen naar voren en zette daarbij op dat moment de net gekozen president af."

"Maar hoe deed hij dat? Door eerst het leger in te zetten, de macht over te nemen en daarna de noodtoestand uit te roepen. En Yoon roept nu de noodtoestand uit en hoopt dan dat iedereen naar hem luistert." De omgekeerde wereld dus, volgens de hoogleraar. "Dit laat misschien ook wel iets zien van hoe wanhopig hij is geweest en wat voor slechte politicus hij is."

Geen steun van burgers

Waar hij niet van staat te kijken, is de reactie vanuit de samenleving. Volgens de hoogleraar geeft deze heel duidelijk aan dat ze niet gediend zijn van de manier waarop president Yoon heeft gehandeld. "Van progressief links tot conservatief rechts, wordt er gezegd: dit is niet hoe wij dit willen, dit is niet hoe wij onze samenleving hebben ingericht."

"Dus die reactie was vrij duidelijk, de samenleving heeft het vertrouwen in hem verloren. Hij kan niet aanblijven. Dus hij zal op enig moment of moeten aftreden of worden afgezet. Daarna zal hij worden aangeklaagd", voorspelt Breuker.

Beschuldigd van machtsmisbruik

En dat laatste, Yoon die hoogstwaarschijnlijk zal worden aangeklaagd, noemt de hoogleraar ironisch. "Want hij was de aanklagende officier van justitie toen Park Geun-hye in 2016 als president werd afgezet."

Geun-hye werd toen, mede door Yoon, beschuldigd van machtsmisbruik en corruptie. In 2018 werd ze veroordeeld tot een celstraf van 25 jaar. "Nu is hij de president die dat moet ondergaan."

'Een teken van stabiliteit'

Hoe lang het proces gaat duren om Yoon af te zetten, weet de hoogleraar niet precies. Wel denkt hij dat de samenleving voor die tijd alweer teruggekeerd is naar haar normale staat. Stakingen en protesten zijn normaal in de Koreaanse samenleving, legt Breukers uit. "Zuid-Koreanen zijn, omdat ze in het verleden een gebrek aan vrijheid hadden, erg opgebrand om hun rechten uit te oefenen."

"Dus als ze ergens voor zijn, zou je het horen. Als ze ergens tegen zijn, ook. In die zin wordt het niet rustiger, maar dat hoeft ook niet, want dat is geen teken van instabiliteit. Dit is juist een teken van stabiliteit", merkt de hoogleraar tot slot op.