Een psychiatrisch patiënt is op 17 juli in een separeercel in een psychiatrische inrichting meerdere keren getaserd door een politieagent. Amnesty International spreekt van marteling. “Er moet een onafhankelijk onderzoek komen naar de gebeurtenissen en tot die tijd eist Amnesty de opschorting van het gebruik van stroomstootwapens door de politie,” aldus de mensenrechtenorganisatie.

Op 17 juli schakelde het personeel van psychiatrische instelling Bavo Europoort in Capelle aan den IJssel de politie in. De 27-jarige psychiatrisch patiënt Vincent (achternaam bij de redactie bekend), was agressief en het personeel kreeg hem niet onder controle. Vincent werd met behulp van de politie in een separeercel geplaatst en kreeg gedwongen medicatie toegediend. Daarna zag de instelling opnieuw reden om de politie te moeten bellen. Aangekomen bij de instelling zette de taserspecialist van de politie het stroomstootwapen drie of vier keer op de rug en benen van Vincent.

Pilot

De politieagent beschikte over de Taser omdat het politiekorps in Rotterdam deel uitmaakt van een pilot waarbij de basisteams van de politie de beschikking krijgen over het stroomstootwapen. Arrestatie-eenheden hebben dat al langer, maar in de pilot mogen ook agenten die alledaags politiewerk doen de Taser een jaar lang gebruiken.

Amnesty is zo verontrust over het incident omdat er volgens hen drie grenzen zijn overschreden: de persoon was in een separeercel dus al onder controle, de Taser is direct op de huid van de patiënt gezet en de Taser is herhaaldelijk gebruikt. “Tasergebruik is in dit verband, bij iemand die geen gevaar vormt, onacceptabel en een schending van de mensenrechten,” aldus een woordvoerder van Amnesty.

Moeder

Astrid Bos, de moeder van Vincent, is zeer verbolgen over het voorval. “In een separeercel, bij iemand die nergens naar toe kan en die niets bij zich heeft. Die gewoon naakt is. Ik denk niet dat het nodig is om zo iemand te taseren,” zegt ze in EenVandaag. Ze heeft een klacht ingediend bij de instelling en bij de politie. Vincent heeft er geen blijvend fysiek letsel aan overgehouden. Bos is wel bang dat haar zoon er een trauma aan overhoudt.

De politie Rotterdam schrijft in een reactie: “de man was een gevaar voor zichzelf, het personeel en de agenten. Met schilden kregen de agenten de man niet in bedwang. Inzet van het stroomstootwapen waarborgde de veiligheid van iedereen en de man kon zo zijn medicatie toegediend krijgen.”

Deze foto maakte moeder Astrid Bos van de rug van Vincent, een week na het taserincident.

De politie neemt de regie over en zijn vanaf dat moment verantwoordelijk

Parnassia Groep, de instelling waar Bavo Europoort onder valt, laat aan EenVandaag weten: “de politie ter plaatse neemt de regie over en zijn vanaf dat moment verantwoordelijk. Met hun kennis en expertise schat de politie in welk middel zij gebruiken om de situatie zo snel mogelijk onder controle te krijgen. Parnassia Groep respecteert de deskundigheid van de politie.” In een intern document van de instelling dat EenVandaag heeft ingezien staat echter dat het management van Bavo Europoort bezwaren heeft ingediend bij de politieleiding over de inzet van de Taser. 

Amnesty ageert al langer tegen de politiepilot met de Taser. De organisatie wijst op recent onderzoek van Reuters waaruit blijkt dat in de Verenigde Staten 150 mensen zijn overleden door toedoen van de Taser. Amnesty vreest dat incidenten als deze vaker gaan voorkomen als alle politieagenten over de Taser beschikken. Volgens Amnesty onderkent de politie de risico’s van het taseren onvoldoende.

Peiling

Politie-agenten vroegen om het stroomstootwapen omdat er volgens hen een gat zat tussen het pistool en pepperspray. In de gevallen waar die twee geen uitkomst bieden, zou een Taser het perfecte middel zijn. Zo bleek ook uit een peiling die EenVandaag in januari deed onder politiemedewerkers.

MIND, de koepel van clienten- en familieorganisaties in de GGZ is ook erg geschrokken van het incident. “Ontoelaatbaar en onmenselijk,” aldus woordvoerder Bert Stavenuiter. “We willen van die dwang af. De taser, de isoleercel, de politie inroepen. Het zijn allemaal vormen van dwang in de GGZ. Wat ons betreft moet er veel meer ingezet worden op andere manieren om een persoon weer rustig te krijgen.” Stavenuiter roept mensen die vastlopen in de GGZ op zich te melden bij belangenbehartiger Ypsilon.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.