tv LIVE
meer NPO start

ProRail waarschuwt: oplossen knelpunten kan ten koste gaan van de nieuwe Lelylijn in noorden van het land

ProRail waarschuwt: oplossen knelpunten kan ten koste gaan van de nieuwe Lelylijn in noorden van het land
Werkzaamheden aan het spoor bij Amsterdam Centraal
Bron: ANP

Er is onvoldoende geld om alle ambities van het kabinet voor het Nederlandse spoor uit te voeren. Er is één miljard extra nodig, zegt ProRail. Anders gaat de voorkeur uit naar het opknappen van bestaand spoor in plaats van het aanleggen van nieuwe lijnen.

In Noord-Nederland komt die boodschap hard aan. Daar wordt al jaren gestreden voor de komst van de Lelylijn, een treinverbinding van Groningen naar Lelystad. De vlag ging uit toen het kabinet de Lelylijn opnam in het coalitieakkoord.

Prioriteit bij opknappen

Dat ProRail in eerste instantie de prioriteit legt bij het opknappen van het bestaande spoor, daar schrikt gedeputeerde Avine Fokkens van de provincie Friesland van. "Ik werd er niet echt vrolijk van toen ik het las. Dat heeft er met name mee te maken dat wij als noorden zeggen dat we graag goed ontsloten willen zijn."

Één miljard euro extra per jaar

Maar spoorbeheerder ProRail ziet de bui al hangen, schrijft de organisatie vandaag in een brief aan het kabinet. Het kabinet wil dat de trein nieuwe woonwijken gaat ontsluiten, een alternatief wordt voor het vliegtuig en dat treinen zorgen voor duurzamer goederenvervoer.

Daarnaast moet nieuw spoor Groningen dichter bij de rest van het land te brengen. Om al die ambities uit te kunnen voeren, is één miljard euro extra per jaar nodig, zegt Prorail.

Sporen zijn verouderd

Want teveel sporen zijn verouderd en alleen onderhoud is niet meer afdoende. Er moet gemoderniseerd worden om de ambities van dit kabinet uit te kunnen voeren, zegt de directeur van Prorail, John Voppen.

"We hebben spoordijken, die liggen onder het spoor. Die liggen daar al 130 jaar en dat was altijd genoeg. Maar nu er meer en zwaardere treinen gaan rijden. Moet je echt wat doen aan de stabiliteit van het spoor."

Bekijk ook

Upgraden heeft het meeste effect

Investeren in bestaand spoor levert volgens ProRail meer op dan nieuwe lijnen aanleggen. "Er zit nog zoveel potentieel in het bestaande spoor. Als we daar moderniseren dan kunnen we daar nog veel meer treinen op laten rijden. Dat is de beste manier. Want nieuw spoor kost heel veel geld."

"Dus als we ons bestaande spoor kunnen upgraden, is dat de effectiefste manier om al die reizigers en goederen te vervoeren."

'Ontzettend verbaasd'

Wim van Weegen is oprichter van de Initiatiefgroep Lelylijn. Hij stoort zich aan de open brief die ProRail vandaag aan het kabinet schreef. "We waren ontzettend verbaasd dat uitgerekend ProRail terugkrabbelt als het gaat om de Lelylijn", vertelt Van Weegen.

"Moderniseren van het spoornet is nodig", vervolgt hij. "Er zijn tal van knelpunten. Maar nieuwe spoorlijnen zijn ook nodig als het gaat om landsdelen verbinden. Dat kun je alleen doen met een nieuwe verbinding. Dat scheelt een uur reistijd."

Leefbaarheid op peil houden

De nieuw te ontwikkelen lijn moet de noordelijke provincies ontsluiten en daarmee tegelijkertijd ruimte bieden voor meer woningbouw.

"Wij reizen al 160 jaar via Zwolle naar de Randstad", zegt gedeputeerde Fokkens van de provincie Friesland. "Dat was logisch toen de Zuiderzee er nog lag. Maar dat is nu allang niet logisch meer. Wij in het noorden hebben een goede aansluiting nodig om de leefbaarheid op peil te houden. Het kan niet zo zijn dat je vanuit Rotterdam sneller in Parijs bent dan in Leeuwarden."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Er worden meer Palestijnen dan Israëliërs vrijgelaten, hoe komt dat? 'Israël doet alles om ze terug te krijgen'

De eerste fase van het staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas is bijna voltooid. De afgelopen maand ruilden de twee partijen gevangenen en gijzelaars uit. Maar tot nu toe komen hierbij meer Palestijnen dan Israëliërs vrij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom het inreisverbod voor de omstreden islamitische predikers werd teruggedraaid

Waarom het inreisverbod voor de omstreden islamitische predikers werd teruggedraaid
Bron: ANP

Drie buitenlandse islamitische predikers die een inreisverbod kregen, zijn dit weekend toch welkom op de Ramadan Expo. De rechtbank in Den Haag heeft het besluit om de drie te weren, teruggedraaid. Ministers Faber en Van Weel zijn hier niet blij mee.

Het gaat om predikers Ali Hammuda, Mohamed Hijab en Abu Bakr Zoud. De drie staan dit weekend - tot groot ongenoegen van asielminister Marjolein Faber en de minister van Justitie en Veiligheid, David van Weel - op de sprekerslijst van de Ramadan Expo. Een groot islamitisch evenement in Utrecht.

Inreisverbod teruggedraaid

Faber (PVV) en Van Weel (VVD) wilden een inreisverbod voor de omstreden predikers vanwege 'verwerpelijke uitspraken in het verleden over onder meer vrouwen en homo's'. Ze zouden 'haatpredikers' zijn.

Maar afgelopen donderdag bleek dat de rechter vond dat de ministers onvoldoende duidelijk hebben gemaakt waarom de sprekers toegang moet worden geweigerd. Het inreisverbod werd daarom, twee dagen voor het evenement, teruggedraaid.

Bekijk ook

Ministers waren niet duidelijk

Deze beslissing werd niet genomen omdat de rechter ervan overtuigd is dat de drie mannen geen haatpredikers zouden zijn, maar omdat de ministers onvoldoende kunnen onderbouwen waarom toegang moet worden geweigerd.

"Dus misschien zijn het haatpredikers, misschien zijn het zeer radicale types, maar daar ging de uitspraak niet over", legt Maurits Berger uit. Hij is arabist en hoogleraar Islam en het Westen, aan de universiteit Leiden. "De ministers hadden duidelijker moet zijn over waarom een inreisverbod nodig is."

'Voor het eerst zo'n rechtszaak'

Het verzoek om een verbod voor islam-predikers is niks nieuws. Opeenvolgende kabinetten doen dat al zo'n 30 jaar, weet de hoogleraar. Maar deze keer heeft de stichting die de Ramadan Expo organiseert het inreisverbod voorgelegd aan de rechter. En dat is nieuw.

"Voor zover ik weet is dit voor het eerst, dat een moslimorganisatie een rechtszaak heeft aangespannen tegen deze beslissing. En de rechter heeft ze in het gelijk gesteld."

Onder een vergrootglas

De vraag is of we ons in Nederland net zo druk maken bij een orthodox christelijk of joods evenement. "Nee", zegt de hoogleraar. "Dat ligt anders. Omdat dat op de een of andere manier bekend of vertrouwd voelt. Een islamitisch event ligt snel onder het vergrootglas."

"Als moslims orthodox zijn worden ze vrij snel bestempeld als radicaal. De gedachte is dat een radicale moslim kan afglijden naar extremisme. Iemand die bommen kan gaan gooien." Daar zijn mensen bang voor. "Maar inmiddels is uit onderzoek wel duidelijk dat die glijdende schaal er niet is", vertelt Berger.

Waarom het inreisverbod voor islamitische predikers werd teruggedraaid

Geen theologische elite in Nederland

De drie islamitische predikers, die nu dus wel welkom zijn in Nederland, komen uit Engeland en Australië. Waarom is het nodig om sprekers uit het buitenland te halen als het zoveel 'juridisch gedoe' veroorzaakt? "Omdat Nederland nog weinig theologisch geschoolde islamistische deskundigen heeft", antwoordt de hoogleraar.

"We hebben het nu over de tweede en derde generatie moslims. De eerste generatie waren gastarbeiders, daar zat geen theologische elite bij", zegt Berger. "Deze huidige generatie is veel religieuzer. Jongeren van nu vinden geen antwoorden in Nederland en nodigen daarom sprekers uit de VS, Engeland en Australië uit. Daar zijn in een vroeg stadium al hoger opgeleiden naar toe gegaan, inclusief theologen. Hier kwamen vooral mensen met weinig opleiding."

Nederlandse imams

Inmiddels zijn er wel Nederlandse jonge imams die de maatschappij goed kennen en verbonden zijn met de samenleving. "Theologisch zijn ze goed onderlegd. Ze hebben hun opleiding in het buitenland gehad bij gerenommeerde islamitische instellingen", weet Berger. Maar de organisatie achter Ramadan Expo noemt zich orthodox en nodigt dus vooral orthodoxe types uit.

"Er zijn zeker ook liberale stromingen in de islam. Bij alle religies zitten mensen in elkaars vaarwater en zijn ze het oneens", vertelt Berger hierover. "Dan beginnen ze een eigen kerk of synagoge. Bij moslims zie je dat ook. In die zin zijn ze perfect geïntegreerd in Nederland. Er is veel verschil van mening."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant