Productie terughalen uit China en Rusland, kan Nederland dat wel aan? En 5 andere vragen beantwoord

We zijn afhankelijk van landen als Rusland en China, laten crises ons zien. De regering wil daarom meer producten in eigen land maken. Voor EenVandaag Vraagt vroegen we naar jullie vragen daarover.

Hoogleraar internationale economie Steven Brakman geeft antwoord op een aantal van de meest gestelde vragen.

1. Kan Nederland wel meer productiewerk aan?

Brakman: "Nee, op dit moment niet. We hebben nu grote tekorten op de arbeidsmarkt. En door de vergrijzing zullen die grote tekorten er ook zijn op de lange termijn."

"Migranten binnenhalen is een oplossing, maar dan zit je met dingen zoals het milieu en de huizenmarkt."

Bekijk ook

• 

  Deze bedrijven halen hun productie terug naar Nederland omdat ze niet meer afhankelijk willen zijn van China

  • 30-12-2022

2. Wat zijn de gevolgen voor de productiekosten en de uiteindelijke prijs van producten?

"We hebben veel crises gehad in de afgelopen jaren. En al die schokken hebben ons één ding geleerd: we zijn in onze productieketen erg afhankelijk van buitenlandse toeleveranciers. Dat hebben we gedaan omdat het efficiënt is: andere landen kunnen beter of goedkoper onderdelen produceren."

"Alle bedrijven maken een afweging tussen lage prijzen en risico. Ben je bereid risico te lopen in ruil voor goedkope onderdelen? Vroeger was het antwoord: ja. Maar die schokken hebben ons geleerd dat we een andere afweging maken, nu vinden we risico toch vervelend. En dus halen bedrijven nu toch liever het productieproces dichterbij huis."

"Het gevolg is wel dat het daardoor duurder wordt. Er was een reden dat we alle productieprocessen hebben uitbesteed aan China: het is goedkoop. Als we de productieprocessen dichterbij huis gaan halen, zullen producten en onderdelen duurder worden."

Bron: Eigen foto

Bekijk ook

• 

  Gaat nieuwe Europese wet om ontbossing aan te pakken wel helpen? 'Ik vrees dat het niet veel effect zal hebben'

  • 10-12-2022

3. Om wat voor producten en grondstoffen gaat het?

"Als je het over de oorlog in Rusland en Oekraïne hebt, gaat het vooral om voedsel: graan en olie. Dat zijn bijzondere producten."

"Maar in China en India gaat het eigenlijk om alles: auto-onderdelen, onderdelen van elektronica. Als je in je kamer zit en je ziet elektronische spullen, dan zit dat vol met onderdelen uit Azië."

4. Komt er dan niet meer concurrentie tussen de EU-landen?

"Ja, maar is dat erg? Als bedrijf heb je of een afdeling die in het buitenland hebt of je besteedt de productie uit aan een ander bedrijf. Het maakt voor de concurrentie niet heel veel uit of dat dan eerst in China zat en nu dichterbij huis."

Bekijk ook

• 

  Faillissement grote medicijnfabriek in Nederland maakt ons nog afhankelijker van China en India: 'Onwenselijk'

  • 14-12-2022

5. Welke voordelen biedt dit voor Nederland en Europa?

"Als je de productie van onderdelen dichterbij huis zoekt, zoals in Duitsland of een ander lid van de Europese Unie, dan vermindert dat het risico."

"Het voordal is dat productieprocessen minder verstoord gaan worden. Als er dan weer een eng virus optreedt of milieurampen, ben je minder afhankelijk. Maar het nadeel is dan dus dat de prijzen misschien gaan stijgen."

6. Werkt dit niet averechts voor het contact met landen als Rusland en China?

"Dat is een ingewikkeld punt. Vroeger dachten we: handel is goed, niet alleen omdat je hierdoor producten goedkoop kan importeren, maar ook omdat handel bijdraagt aan vrede. Landen krabben wel drie keer achter hun oren voordat ze een land invallen waarmee ze handel drijven."

"Maar wat we nu hebben gemerkt is dat dat een minder grote rol speelt dan we gedacht hadden. Landen denken: dan maar minder handel, vanwege nationalistische of politieke redenen hechten we minder belang aan goede handelsrelaties met het buitenland. Dat is iets dat opnieuw bekeken moet worden: draagt handel inderdaad bij aan betere relaties?"