Precisielandbouw 2.0: aardappels rooien met de satelliet

Drones, satellieten, bodemscans, geavanceerde GPS.... Boeren gebruiken steeds meer hightech om hun aardappelen, bieten en mais van het land te halen. Waar ze twintig, dertig jaar geleden hun akkers inzaaiden en oogsten met alleen de kennis van hun vaders en grootvaders, komen er nu high tech en big data aan te pas. In EenVandaag kijken we hoe boeren hierdoor niet alleen hun aardappeloogst verhogen, maar vooral hun akkergrond verbeteren en minder mest en bestrijdingsmiddelen gebruiken.

Het wordt ook wel Precisielandbouw 2.0 genoemd. Met behulp van satellietbeelden en drone-foto’s kunnen akkers beter worden bekeken en geanalyseerd. En wanneer er wordt geoogst, zoals nu de aardappelen, kunnen boeren realtime de opbrengst van hun akkers aflezen in hun machines. Die cijfers worden vergeleken met eerdere voorspellingen en daarop wordt dan weer actie ondernomen. Moet er de volgende keer op dat bepaalde stuk van een akker anders bemest of besproeid worden? En moet dat andere stuk met rust worden gelaten?

Het grote voordeel is dat boeren veel efficienter met bemesting en bestrijdingsmiddelen kunnen omgaan. Ook kan de opbrengst van een akker worden verhoogd. Allemaal kennis, die weer geëxporteerd kan worden naar andere landen. 

Even vaak achter de laptop als op de tractor

Joop Vedelaar, akkerbouwer en eigenaar van een loonbedrijf in de Noordoostpolder, is momenteel druk met het binnenhalen van de aardappelen. “Om een betere opbrengst en een betere kwaliteit te halen,” zegt hij,  “moeten we meer inzicht hebben in onze kavels en onze gewassen. Met de technieken die er nu zijn, kunnen we die data verzamelen en daar betere resultaten mee behalen.  Een betere bodem betekent een betere beworteling, betekent een betere opname van de stoffen die in de bodem zit. Uiteindelijk hoef je minder te bemesten om een betere opbrengst te krijgen. Een gewas dat goed en egaal groeit heeft minder bestrijdingsmiddelen nodig.” Zijn collega Niels Scholtens zit even vaak achter de laptop als op de trekker. Hij verbaast zich over de nauwkeurigheid van de gegevens die alleen maar groter wordt: “We hebben hier een kaart gemaakt met een drone. Die is hier over een perceel heen gegaan. Allemaal kleine puntjes, dan kan je elke plant zien. Alleen, de techniek is nog niet zo ver dat we ook elke plant specifiek kunnen voeden.”

‘Als je niet innoveert, kom je niet verder’

Inmiddels zijn er al heel wat bedrijven en kennisinstellingen die boeren helpen alle gegevens samen te voegen in panklare adviezen, de zogenoemde taakkaarten. Dat zijn foto’s en bestanden die in de computers van zaai- en sproeimachines worden ingevoerd. Kennis van de oogst in het najaar wordt meegenomen naar het voorjaar wanneer de groeicyclus opnieuw begint. Roel Veerman van kennisinstituut Akkerweb.nL: “Ja, het gaat heel hard. Als het gaat om satellieten, die waren vaak voor defensiedoeleinden, nu zijn die voor de landbouw interessant.”

Het zijn natuurlijk niet alleen de Nederlandse boeren die gebruik maken van hightech. Maar ons land heeft wel de reputatie dat het de mondiale nummer 1 in landbouwkennis is. Dus die extra ervaringen die boeren nu opdoen met precisielandbouw verhoogt die status alleen maar. Jeroen Njenhuis van landbouwcoöperatie Agrifirm is er heel duidelijk over: “Als je niet innoveert, kom je niet verder en Nederland moet innoveren, wil het vooruit blijven lopen op het buitenland.”

Akkers komen meer en meer digitaal bloot te liggen. Dat is niet altijd gunstig voor de boeren, zegt Joop Vedelaar: ”Iedereen kan zien wat er geproduceerd wordt, maar ik kan ook bij de buurman kijken. Het is nu al zo dat grotere verwerkers de oogsten in de gaten houden, daarvan een inschatting maken en zo de prijs sturen. Ja, daar zullen we mee moeten leren leven. Dat houd je toch niet tegen.”