radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Overijssel vreest overlast luchthaven Lelystad

Luisteren

In Overijssel is onrust ontstaan over de aanvliegroutes voor luchthaven Lelystad. Vliegtuigen zullen onder meer over de Sallandse Heuvelrug worden geleid op een hoogte van minder dan 2 kilometer. Bewoners, ondernemers en natuurbeheerders vrezen voor milieuschade en geluidsoverlast.

Lelystad Airport dient als overloop voor Schiphol, omdat die luchthaven tegen zijn grenzen aanloopt. Op luchthaven Lelystad, dat in 2019 open gaat, zullen uiteindelijk 45.000 vliegbewegingen per jaar moeten plaatsvinden. Omgerekend gaat het om 120 starts en landingen per dag. 

In Radio Eenvandaag spreken we Wethouder Ruud van Leeuwen van de partij Gemeentebelangen Dalfsen, Overijssel.

Provincie afwezig bij overleg

De afgelopen jaren is aan de zogeheten Alderstafel overlegd over de inpassing van de luchthaven in de omgeving en over de vliegroutes. Aan tafel zaten onder meer omwonenden, gemeenten in Flevoland, Luchtverkeersleiding Nederland, het ministerie van Infrastructuur en Milieu, Schiphol en de provincies Flevoland en Gelderland. Afwezig: de provincie Overijssel en Overijsselse gemeenten. En dat terwijl in het overleg is afgesproken dat een belangrijke vliegroute vanuit het zuiden over de provincie Overijssel voert. 

Relatief veel overlast

Vooral de beperkte hoogte waarop de vliegtuigen zullen overvliegen stuiten in de regio op veel weerstand. Omdat er rekening moet worden gehouden met het aangrenzende militaire luchtruim en aanvliegroutes voor Schiphol, moeten vliegtuigen bestemd voor Lelystad op een hoogte tussen 900 en 1800 meter aanvliegen. Doordat de toestellen niet alleen laag, maar over een flinke afstand ook horizontaal vliegen, vrezen deskundigen relatief veel overlast. Volgens hen zijn de milieueffecten alleen in kaart gebracht voor Flevoland en Gelderland, maar niet voor Overijssel.

Rondcirkelen boven natuurgebied

Een ander gewraakt element in de huidige plannen is het wachtgebied dat boven de Sallandse Heuvelrug is gepland voor vliegtuigen die bij drukte of door slecht weer niet direct op Lelystad kunnen landen. Vliegtuigen zullen dan boven een natuurgebied moeten gaan rondcirkelen. 

Actiegroep

Leden van zweefvliegvereniging Aeroclub Salland in Lemelerveld, onder wie enkele verkeerspiloten, ontdekten de beperkte vlieghoogte als eerste. Als de plannen doorgaan wordt zweefvliegen in het gebied onmogelijk. De vliegers trokken daarop aan de bel bij omliggende gemeenten en de provincie Overijssel. De onrust is inmiddels dermate groot dat er een actiegroep is geformeerd en een petitie is begonnen om de plannen van tafel te krijgen. 

Volgens de actiegroep vliegen de vliegtuigen in de huidige plannen onnodig laag. Met een aanpassing van het luchtruim zou het mogelijk zijn om de toestellen een kilometer hoger te laten aanvliegen en bovendien in een glijvlucht - dus met de motoren uit - te laten landen. 

EenVandaag gaat langs op natuurcamping Lemeler Esch, waar ze vrezen voor de laag overvliegende vliegtuigen die de rust van recreanten, wild en vogels zullen verstoren. Ook bezoeken we zweefvliegvereniging Salland en spreken we wethouder Ruud van Leeuwen van de gemeente Dalfsen. 

Provincie: we kennen de zorgen

De Provincie Overijssel laat in een reactie weten de zorgen in het Vechtdal en Salland te kennen en deze over te brengen aan het ministerie van Infrastructuur en Milieu en Luchtverkeersleiding Nederland. Ook zegt de provincie dat het een bewuste keuze is geweest zich aan de Alderstafel te laten vertegenwoordigen door de provincie Gelderland. “Overijssel en Gelderland kennen een goede samenwerkingsrelatie waarbij taken onderling worden uitgewisseld en waargenomen.” 

Dijksma: Alleen in uitzonderlijke gevallen gebruik maken van wachtgebied

Staatssecretaris Sharon Dijksma van Infrastructuur en Milieu stelt dat vliegtuigen zo lang mogelijk boven de 6000 voet (1,8 kilometer) zullen blijven. Volgens de bewindsvrouw was en blijft het de bedoeling dat vanaf Lemelerveld tot even ten noorden van Zwolle op 6000 voet wordt gevlogen en dat pas daarna de daling wordt ingezet. Vliegverkeer zal slechts in zeer uitzonderlijke gevallen gebruik maken van het aangewezen wachtgebied, aldus Dijksma. Ze kondigt aan nog voor de zomer een nadere uitwerking van de vliegroutes en -hoogtes naar de Tweede Kamer te sturen en in gesprek te gaan met de betrokken gemeenten. 

Luchtverkeersleiding Nederland zegt dat de hoogte van de aanvliegroutes mede is bepaald door de vlieghoogte van het Schipholverkeer. Uitgangspunt is dat er op 6000 voet zal worden gevlogen. “Bij bijzondere operationele omstandigheden kan dit lager zijn.” 

Een woordvoerder van de Alderstafel Lelystad verwijst naar een advies dat het overlegorgaan in 2014 heeft uitgebracht. Daarbij is toen al een uitzondering gemaakt voor naderend verkeer uit het zuiden 'waarvoor 6000 voet moeiijk realiseerbaar lijkt vanwege het benodigde daalprofiel'.

Kamervragen

De CDA-Kamerleden Martijn van Helvert en Pieter Omtzigt hebben Kamervragen gesteld over de voorgenomen vliegroute. “Hoe kan je nu een Milieu Effect Rapportage opstellen over de gevolgen van een vliegveld als je daarbij het gebied waarover gevlogen wordt buiten beschouwing laat?”, aldus de laatste. “Dat is bestuurlijke incompetentie." Omtzigt pleit er voor dat het militair luchtruim wat wordt verschoven, zodat vliegtuigen minder laag over de Sallandse Heuvelrug hoeven te vliegen. 

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

'Steun aan OekraĂŻne staat in regeerprogramma': minister Brekelmans over weigering PVV om troepen te sturen

'Steun aan OekraĂŻne staat in regeerprogramma': minister Brekelmans over weigering PVV om troepen te sturen
Defensieminister Brekelmans
Bron: EenVandaag

PVV-leider Wilders gaf vandaag aan tegen het sturen van Nederlandse troepen naar OekraĂŻne te zijn. Defensie-minister Brekelmans reageert hier koeltjes op. "Ik werk met het regeerprogramma. Daarin staat dat we OekraĂŻne onverminderd zullen steunen."

De plannen tot het vormen van een internationale troepenmacht voor de bescherming van OekraĂŻne veroorzaken een nieuwe splijtzwam in de regeringscoalitie. PVV-leider Geert Wilders is hier standvastig op tegen en gaat lijnrecht in tegen premier Dick Schoof.

Nog steeds positief over Amerika

Minister van Defensie Ruben Brekelmans (VVD) vertelt tegenover EenVandaag dat het kabinet vasthoudt aan het eigen regeerprogramma. "Dit is het standpunt van de heer Wilders. Ik werk met het regeerprogramma. Daarin staat we OekraĂŻne onverminderd zullen steunen."

Brekelmans blijft na het tumult van afgelopen week, waarin de Amerikaanse president Donald Trump Europa niet aan de onderhandelingstafel uitnodigde, positief over de Amerikanen. "Ik vertrouw de Amerikanen nog steeds, want ik heb ze ook horen zeggen dat voor hen de NAVO relevanter is dan ooit. En de NAVO is natuurlijk onze belangrijkste veiligheidsgarantie."

'Escalatie-dominantie'

Voor het Nederlandse kabinet blijft de Amerikaanse steun noodzakelijk bij het vormen van een 'robuuste vredesmacht' die OekraĂŻne moet beschermen. Brekelmans: "De 'backing' van de Amerikanen blijft nodig. Je hebt, om in militaire termen te spreken, altijd een escalatie-dominantie nodig ten opzichte van je tegenstander."

Hij legt uit: "Dus stel dat Rusland een eventueel vredesbestand gaat testen en ze zouden aansturen op een conflict, dan moeten ze weten dat ze bij iedere stap die ze zetten een sterkere tegenstander tegenover zich hebben. En daar hebben we Amerikanen echt voor nodig."

Minister Brekelmans over weigering PVV om troepen naar OekraĂŻne te sturen

'Europa moet plek aan tafel verdienen'

De defensieminister verwacht overigens dat Europa in een later stadium wel mag plaatsnemen aan de onderhandelingstafel. "Ik heb de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rubio horen zeggen dat als de gesprekken concreter worden, dat dan natuurlijk ook OekraĂŻne en Europa aan tafel zullen komen."

"Maar we zullen als Europa die plek ook moeten verdienen", gaat hij verder. "En die plek verdien je door duidelijk aan te geven wat wij als Europa militair in te brengen hebben. En vandaar dat wij als Europese landen nu huiswerk te doen hebben om gezamenlijk tot zo'n plan te komen."

Brede puzzel om te leggen

Over wat Nederland concreet aan materieel en troepen kan leveren aan een eventuele vredesmacht, blijft de minister vaag. "Wij kunnen als Nederland natuurlijk in alle domeinen wel iets leveren, maar daar zullen we goed naar moeten kijken."

"Het is niet zo dat wij allerlei F-35's, of schepen, of troepen klaar hebben staan, die ergens staan te wachten. Die zijn ook ingepland om een bijdrage aan de NAVO te leveren. Die brede puzzel moeten we eerst leggen."

Debat

Brekelmans zegt dat er gekeken kan worden wat we kunnen doen, als er een duidelijk mandaat en rugdekking van de VS is. "Ook in het parlement moet dan besloten worden of Nederland wel of geen bijdrage kan leveren."

Morgen debatteert de Tweede Kamer over welke positie Nederland moet innemen bij de onderhandelingen om een einde te maken aan de oorlog in OekraĂŻne.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom een defensiebudget van 5 procent voor Nederland niet haalbaar is

Waarom een defensiebudget van 5 procent voor Nederland niet haalbaar is
Een Nederlandse militair in Rukla bij de Russische grens
Bron: ANP

Trump wil dat we 5 procent van ons bbp uitgeven aan defensie. En ook de de Europese leiders vinden dat er nog meer geld naar defensie moet, nu we niet meer op onze Amerikaanse 'vrienden' kunnen vertrouwen. Maar het ophogen van het budget, heeft gevolgen.

Elke euro kan je natuurlijk maar een keer uitgeven, zegt financieel journalist van de Telegraaf Martin Visser. Dus een verhoging van het defensiebudget zou niet zonder gevolgen zijn.

Duizelingwekkende bedragen

1 procent meer of minder klinkt misschien als niet zoveel, maar het gaat om duizelingwekkende bedragen legt Visser uit. "1 procent van het bbp is ongeveer 10 miljard. We geven nu ongeveer 2 procent uit, dus dat is iets meer dan 20 miljard. Wanneer dat 5 procent wordt, moet er dus nog 30 miljard bij."

Dat is ongeveer evenveel als wat we aan onderwijs uitgeven, zegt Visser. "Ter vergelijking: het meeste geld gaat naar de zorg en de sociale zekerheid, daar wordt jaarlijks boven de 100 miljard aan uitgegeven."

Bezuinigingen of staatsschuld

Willen we meer aan defensie uitgeven, dan zijn er eigenlijk twee opties, volgens Visser. "Of je haalt het ergens anders vandaan, dus bezuinigen, of je laat de staatsschuld oplopen."

Beide opties zijn ingewikkeld. Bezuinigen wil eigenlijk niemand en de vraag is dan vooral: waarop? "Dat is een politieke keuze, maar je zag bij de bezuinigingen op het onderwijs bijvoorbeeld al dat er veel weerstand is."

Bekijk ook

Hoge bedragen

Ook de hoogte van de bedragen zorgt daarbij voor gevoeligheid. "In Den Haag gaat het al weken over een btw-verhoging. Dat gaat om 1 miljard", vergelijkt hij.

"Bij zulke forse verhogingen in de defensie-uitgaven wordt dat alleen maar lastiger, want dan gaat het om grotere bedragen die ergens weggehaald moeten worden."

Ongemak

De andere optie, een hogere staatsschuld, is ongemakkelijk voor Nederland, vindt Visser. "Wij zijn het land dat altijd anderen de les lezen op het gebied van staatsschuld. Wij zijn daar zelf erg strikt op."

Wanneer wij de staatsschuld op laten lopen, zijn we niet meer geloofwaardig naar andere landen, gaat Visser verder. "En dan geven we hen eigenlijk een vrijbrief."

Bekijk ook

Tussenkop

Minister van financiën Heinen zei maandag in Brussel dat hij het ook niet ziet zitten om met Europese landen samen geld te lenen voor defensie-investeringen. "Deze opgave loopt echt via de nationale begrotingen", zegt Heinen. "Landen zullen daar zelf moeilijke keuzes moeten maken."

Visser roept politici op die keuzes wel te maken. "NAVO-baas Rutte heeft geopperd om het via de 'kaasschaafmethode' te doen en het overal een beetje weg te halen, maar het kan ook zijn dat er minder geld naar uitkeringen gaat omdat er meer naar defensie moet." Het zal dus een lastige afweging zijn om te kijken waar het geld precies vandaan moet komen.

Haalbaarheid

Visser zelf ziet het niet gebeuren dat we 5 procent gaan uitgeven aan defensie. Los van de vraag waar het geld vandaan moet komen, is het ook de vraag waar je het aan uitgeeft, zegt hij.

"Het geld gaat vooral zitten in mensen en materiaal. Defensie heeft behoefte aan mankracht, zowel militairen als niet-militairen. Het probleem is momenteel dat je het geld niet uitgegeven krijgt. Al maak je het geld vrij, er is ook nog een personeelstekort", zegt hij tot slot.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant