Met lichte verbazing beschouw ik nu al meer dan vijf jaar intensief de Amerikaanse verkiezingsstrijd. Maar meer nog dan dat verbaas ik mij over de media die als zij niet achter de kandidaten aanrennen zelf verkiezingsnieuws proberen te maken. En dan heb ik het zowel over de media in Nederland als die in Amerika.

Een paar voorbeelden. De fascinatie met Barack Obama was een tijd lang een zichzelf in stand houdend fenomeen Toen de eerste gekleurde presidentskandidaat zich kandidaat stelde, steeg de opwinding bij de journalisten naar ongekende hoogte. Niet per se omdat Obama hun politieke voorkeur volgde, maar omdat de verkiezingen wel eens historisch zouden kunnen worden. Dat dat met de nominatie van Hillary Clinton ook wel eens het geval zou kunnen zijn, werd even vergeten, want de journalisten hadden al zoveel over Clinton geschreven. Deze kandidaat was een vrijwel onbeschreven blad. En wat sprak hij mooi. En wat liep opeens iedereen met hem weg. Allemaal vragen die beantwoord dienden te worden en dus de stroom berichten over Obama in stand hielden.

Sarah Palin. Wat een verrassing! En hup daar googelden de media er op los. En vertrok men naar Alaska, om met eigen ogen te zien hoe klein dat stadje Wasilla eigenlijk wel was. En werd elke roddel op internet een nieuwsbericht, want een jonge vrouw als running mate van John McCain, dat was wat. Daar viel McCain zelf bij in het niet. Hee, dat is nog waar ook. Laten we er maar snel een stukje over schrijven, en deskundigen in ons programma voor uitnodigen. En oh, wat is er opeens een hoop aandacht voor Palin in de media! Kom, bel die deskundigen nog maar een keer. En zo zong Sarah Palin, als een perpetuum mobile in de media rond. Zelfs het afnemen van de belangstelling voor het fenomeen Palin was weer krantenkolommen en uitzendminuten waard.

En dan die peilingen. Veel over geschreven. Dat we ze niet zo serieus moeten nemen. En dat ze zo ver voor de verkiezingen op zijn hoogst een trend aangeven. En dat elke week weer, bij elke peiling die werd gepubliceerd. Maandenlang gaat Obama iets aan de leiding. Maar er kan nog van alles gebeuren. Al zal dat toch vast niet: die peilingen zijn al maanden hetzelfde.

En dan kort na de Republikeinse conventie: McCain staat voor! McCain staat voor! Stop de persen! Obama's aantrekkingskracht is uitgewerkt. Iedereen gaat voor Palin en McCain. In die volgorde. En de voorsprong van McCain houdt zomaar aan. Hup, daar zijn de deskundigen weer, in de krant, op tv. Tsja, dat komt omdat Obama te weinig van zich laat horen. En omdat de keuze voor Palin zo briljant was. Snel! Morgen nog meer analyses.

Wall Street zakt in de hoek door zijn hoeven. Daar moet, denken de media, een verkiezingsinvalshoek van te maken zijn. En zie daar: in de peilingen neemt Obama weer zijn voorsprong in. En was McCain niet slecht in economie? Laten we dat allemaal weer een keer herhalen.

Lemmingen, zoals we ze van het Disney-verhaal kennen. Journalistiek topvermaak.

Maar schieten we als nieuwsconsument wat met ze op?

Historicus Marc van Gestel schrijft sinds 2003 elke werkdag aan zijn weblog over de Amerikaanse presidentsverkiezingen vol: www.amerikalog.com

De Amerikaanse president Donald Trump mag voorlopig doorgaan met het uitzetten van migranten. Dat heeft het Hooggerechtshof, tot de grote verbazing van velen, gisteren besloten. Hoe kreeg hij dit voor elkaar? "Hij is duidelijk over de schreef gegaan."

De aandelen in Europa laten een voorzichtig herstel zien. Toch zijn er zorgen, vooral over de pensioenen en de woningmarkt, blijkt ook uit vragen in de chat. Hoofdeconoom Bert Colijn van de ING beantwoordt de meest gestelde vragen.

De onrust op de beurs van de afgelopen dagen, die veroorzaakt wordt door de importheffingen van president Donald Trump, leidt ook tot veel onrust bij de kijkers in de chat. Deze vijf vragen worden het meest gesteld:

1. Gaan de huizenprijzen dalen? En wat zijn de gevolgen voor starters op de woningmarkt?

Voor een daling van de huizenprijzen is op dit moment geen duidelijke aanleiding, begint Colijn. "De beursdalingen lijken misschien op eerdere crises, zoals tijdens corona, maar dat hoeft niet automatisch tot een daling van huizenprijzen te leiden. De financiële positie van veel Nederlandse huiseigenaren is nog steeds goed. Daarnaast daalt de rente licht, wat juist een aanzuigende werking op de huizenmarkt kan hebben", legt hij uit.

Die lagere rente is goed nieuws voor starters op de woningmarkt. "Dat maakt huizen in principe iets betaalbaarder voor starters, dus dat is positief. Mochten de huizenprijzen alsnog dalen, dan kan dat ook gunstig zijn voor starters."

"Maar er is nu nog geen reden om te zeggen: 'ga snel kijken' of juist 'wacht af'", gaat hij verder. "De economische impact van deze situatie lijkt vooralsnog beperkt: hooguit een lichte rem op de groei, geen recessie. Dus wat er gaat gebeuren, hangt sterk af van het vertrouwen in de markt. Als we vertrouwen blijven houden, dan is er niet zoveel aan de hand. Maar als mensen massaal het vertrouwen verliezen, kan dat wél effect hebben op bijvoorbeeld de woningmarkt, ook al zijn de economische 'fundamentals' nog in orde."

2. Is dit te vergelijken met 2008 en de val van Lehman Brothers?

"Nee, dit is geen systeemcrisis zoals toen", zegt de hoofdeconoom stellig. "In 2008 implodeerde het wereldwijde financiële systeem. Nu zien we vooral zorgen rondom handel en geopolitiek, met effecten op prijzen en vertrouwen."

"De beursdaling lijkt op die tijd, maar de onderliggende situatie is heel anders. Dit is een crisis die eigenlijk voornamelijk gaat over een sterke verhoging van prijzen in de Verenigde Staten en een reactie daarop. Dus het gaat nu niet over instortende banken of faillissementen, maar over handelspolitiek en prijsdruk."

3. Dan het nieuwe pensioenstelsel, moeten we dat nog wel willen nu de beurs daalt?

"Ja, er is geen reden om daar nu op terug te komen. Het nieuwe stelsel bevat juist schokdempers voor momenten zoals deze. Pensioenfondsen zijn beter beschermd tegen tijdelijke schommelingen, en de dekkingsgraden zijn de afgelopen tijd juist gestegen", legt Colijn uit.

4. Wat is de invloed op onze pensioenen, op korte en lange termijn?

"Op korte termijn is een beursdaling vervelend, omdat pensioenfondsen daarin beleggen. Maar veel fondsen hebben hun renterisico goed afgedekt. Ze kunnen dus tegen een stootje."

Hij gaat verder: "Op de lange termijn blijft het belangrijk om mee te bewegen met economische ontwikkelingen, en daar is het nieuwe stelsel op ingericht. Pensioenen kunnen dalen, maar er zijn schokdempers ingebouwd precies voor momenten zoals deze."

5. Gaat de handelsoorlog zorgen voor hogere prijzen? En stijgen pensioenen dan mee?

"Dat is nog helemaal niet zeker", weet de hoofdeconoom. "In de VS zijn forse importheffingen aangekondigd, maar in Europa blijven de maatregelen vooralsnog beperkt. Daardoor zou het zelfs kunnen dat prijzen hier minder snel stijgen. En dus is het ook niet zeker dat pensioenen meestijgen, want dat hangt af van de inflatie en de beleggingsresultaten", sluit hij af.