Met lichte verbazing beschouw ik nu al meer dan vijf jaar intensief de Amerikaanse verkiezingsstrijd. Maar meer nog dan dat verbaas ik mij over de media die als zij niet achter de kandidaten aanrennen zelf verkiezingsnieuws proberen te maken. En dan heb ik het zowel over de media in Nederland als die in Amerika.
Een paar voorbeelden. De fascinatie met Barack Obama was een tijd lang een zichzelf in stand houdend fenomeen Toen de eerste gekleurde presidentskandidaat zich kandidaat stelde, steeg de opwinding bij de journalisten naar ongekende hoogte. Niet per se omdat Obama hun politieke voorkeur volgde, maar omdat de verkiezingen wel eens historisch zouden kunnen worden. Dat dat met de nominatie van Hillary Clinton ook wel eens het geval zou kunnen zijn, werd even vergeten, want de journalisten hadden al zoveel over Clinton geschreven. Deze kandidaat was een vrijwel onbeschreven blad. En wat sprak hij mooi. En wat liep opeens iedereen met hem weg. Allemaal vragen die beantwoord dienden te worden en dus de stroom berichten over Obama in stand hielden.
Sarah Palin. Wat een verrassing! En hup daar googelden de media er op los. En vertrok men naar Alaska, om met eigen ogen te zien hoe klein dat stadje Wasilla eigenlijk wel was. En werd elke roddel op internet een nieuwsbericht, want een jonge vrouw als running mate van John McCain, dat was wat. Daar viel McCain zelf bij in het niet. Hee, dat is nog waar ook. Laten we er maar snel een stukje over schrijven, en deskundigen in ons programma voor uitnodigen. En oh, wat is er opeens een hoop aandacht voor Palin in de media! Kom, bel die deskundigen nog maar een keer. En zo zong Sarah Palin, als een perpetuum mobile in de media rond. Zelfs het afnemen van de belangstelling voor het fenomeen Palin was weer krantenkolommen en uitzendminuten waard.
En dan die peilingen. Veel over geschreven. Dat we ze niet zo serieus moeten nemen. En dat ze zo ver voor de verkiezingen op zijn hoogst een trend aangeven. En dat elke week weer, bij elke peiling die werd gepubliceerd. Maandenlang gaat Obama iets aan de leiding. Maar er kan nog van alles gebeuren. Al zal dat toch vast niet: die peilingen zijn al maanden hetzelfde.
En dan kort na de Republikeinse conventie: McCain staat voor! McCain staat voor! Stop de persen! Obama's aantrekkingskracht is uitgewerkt. Iedereen gaat voor Palin en McCain. In die volgorde. En de voorsprong van McCain houdt zomaar aan. Hup, daar zijn de deskundigen weer, in de krant, op tv. Tsja, dat komt omdat Obama te weinig van zich laat horen. En omdat de keuze voor Palin zo briljant was. Snel! Morgen nog meer analyses.
Wall Street zakt in de hoek door zijn hoeven. Daar moet, denken de media, een verkiezingsinvalshoek van te maken zijn. En zie daar: in de peilingen neemt Obama weer zijn voorsprong in. En was McCain niet slecht in economie? Laten we dat allemaal weer een keer herhalen.
Lemmingen, zoals we ze van het Disney-verhaal kennen. Journalistiek topvermaak.
Maar schieten we als nieuwsconsument wat met ze op?
Historicus Marc van Gestel schrijft sinds 2003 elke werkdag aan zijn weblog over de Amerikaanse presidentsverkiezingen vol: www.amerikalog.com
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.