Je bent er in getuind, je hebt een aankoop gedaan in een nepshop en bent een hoop geld kwijt. Je wilt natuurlijk je geld terug, maar ook voorkomen dat anderen worden opgelicht. Dit is wat je kunt doen.
Online shoppen: het is makkelijk en snel, en als alles goed gaat heb je hooguit binnen een paar dagen die felbegeerde laarzen, die exclusieve tas of een mooi stuk electronica. Toch kan het misgaan, en heb je vanuit je leunstoel een flink bedrag overgemaakt naar een frauduleuze webshop. Je krijgt namaakproducten, kapotte spullen of helemaal niets toegestuurd. En dan wil je natuurlijk je geld terug, of op z'n minst voorkomen dat andere mensen er ook in trappen.
Wanneer is er sprake van internetoplichting?
Van internetoplichting is sprake als verkopers via een malafide webshop, via online handelsplaatsen als Marktplaats of eBay of via social media als Facebook en Instagram producten aanbieden die ze óf niet leveren, óf kapot zijn, of uit nepproducten bestaan. De aanbieder moet daarbij volgens het Wetboek van Strafrecht 'het oogmerk hebben om zichzelf wederrechtelijk te bevoordelen'.
Dit doe je als je bent opgelicht
Bewaar zoveel mogelijk gegevens. Mocht je in een juridische procedure terechtkomen, dan kan jouw correspondentie met de verkoper als bewijs dienen. Stuur vervolgens een ingebrekestelling. Dit is een laatste oproep aan de verkoper waarin je vraagt alsnog het product te leveren binnen een door jou gestelde termijn.
Mocht de verkoper nog niet leveren, dan doe je aangifte. Help de politie door alle informatie die je over de koper hebt verzameld te overhandigen. Denk hierbij aan je correspondentie, een bankafschrift van de transactie, een kopie van de advertentie, maar ook aan het mailadres van de verkoper. Ook gegevens als datums en tijdstippen, te vinden in de headers van e-mailberichten, kunnen helpen. Let wel op dat het door de politie als aangifte wordt behandelt, en niet slechts als melding. Alleen een aangifte kan je namelijk verder helpen mocht je naar de rechter stappen. Bewaar daarom ook altijd een kopie van je aangifte.
Laat weten dat je bent opgelicht
Meld het bij de ConsuWijzer. Dit is het consumentenloket van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en beschermt jou belang als consument. Maar je kunt meer doen: laat bijvoorbeeld op de site waar de advertentie stond een bericht achter dat deze adverteerder de producten niet levert.
Opgelicht door een buitenlandse webshop?
Frauderende webshops blijken regelmatig in handen te zijn van oplichters die niet uit Nederland komen. Welke stappen kan je ondernemen bij een buitenlandse oplichter?
In het geval dat je bent opgelicht door een Europese webshop kan je jouw klacht neerleggen bij het Europees Consumenten Centrum. Het ECC geeft gratis juridische hulp bij consumentenproblemen wanneer koper en verkoper beiden uit een ander (Europees) land komen.
Als je voor maximaal tweeduizend euro het schip bent ingegaan, kan je starten met een Europese Procedure voor Geringe Vorderingen (EPGV). Dit is een online afhandeling. Je hoeft dus niet voor de rechter te verschijnen. Het ECC informeert consumenten over het starten van zo'n procedure.
Buiten Europa
Als jouw oplichter van buiten Europa komt, is je recht halen een stuk moeilijker. Er zijn namelijk geen algemene regels voor webshops buiten de Europese Unie. De kans dat je jouw geld nog terug ziet is nog geen vijf procent. De grootste kans om je zuurverdiende knaken te redden is door gelijk na de transactie contact op te nemen met je bank en de politie. Zij nemen contact op met de ontvangende bank, om te voorkomen dat het geld wordt doorgesluisd naar andere rekeningen. De realiteit is dat veel mensen pas later ontdekken dat ze slachtoffer zijn van een malafide webshop. Dan is het helaas al te laat.
Opgelicht op Facebook of Instagram?
Ook op social media zijn de koopjes soms te mooi om waar te zijn. Ben jij opgelicht op Facebook of Instagram? Dit is wat je moet doen.
Vermeld bij je aangifte de gebruikersnaam van de verkoper. Je doet dit door naar de profielpagina van de oplichter te gaan en het webadres te kopiëren. Vervolgens vul je bij je aangifte het volledige webadres in bij 'Acountnaam wederpartij'. Het is belangrijk om het hele webadres te plaatsen. Dus: www.facebook.com/VoornaamAchternaam.
Hoe krijg ik mijn geld terug?
De enige manier waarop je een schadevergoeding kan vragen is door de zaak voor te leggen aan de rechter. Als de rechter bepaalt dat de verdachte schuldig is aan internetoplichting kan je het bedrag terugkrijgen.
Het is belangrijk om al in het aangifteproces aan te geven dat je een schadevergoeding wil ontvangen. Dat heet formeel: 'u voegen als benadeelde partij'. Alleen dan vraagt de officier van justitie aan de rechter om een uitspraak te doen over een mogelijke compensatie.
Soms komt het voor dat de oplichter geen geld (meer) heeft. In dat geval kan het zijn dat je geen schadevergoeding ontvangt. Of je echt je geld terug krijgt als je bent opgelicht is dus nog maar de vraag.
Hoe herken je een malafide webshop?
Het is natuurlijk nog beter om helemaal niets in een nepshop te bestellen. Onze collega's van het consumentenprogramma Radar zetten 20 tips op een rij die je helpen niet te worden opgelicht.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.