Op Bonaire ziet Kjelld met eigen ogen de gevolgen van klimaatverandering en hij wil actie van Nederland: 'Het eiland wordt vergeten'

Bewoners van Bonaire eisen dat de Nederlandse regering meer moet doen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Ze worden nu vergeten, zeggen ze. "Het deel van Nederland dat er het meest mee te maken krijgt, beschermen we nu niet."

Greenpeace heeft vandaag samen met eilandbewoners een sommatiebrief gestuurd naar premier Mark Rutte om hem op te roepen actie te ondernemen. Het is zijn laatste kans, anders stappen ze naar de rechter. "Het is een groot onrecht."

Gevolgen van klimaatverandering

Een van de eisers is de 27-jarige Kjelld Kroon, die op het eiland geboren is. "Het gaat om mijn huis en dat wil ik beschermen", vertelt hij. Momenteel studeert hij in Nederland, maar een groot deel van zijn familie woont nog op het eiland.

"We merken nu al de gevolgen van klimaatverandering op het eiland. Het leven wordt steeds zwaarder op Bonaire", vertelt hij. Uit onderzoek van de Vrije Universiteit (VU) blijkt dat klimaatverandering serieuze effecten gaat hebben op Bonaire.

'Groot stuk onrecht'

Daarom besloot hij om stappen te ondernemen en de Nederlandse overheid te sommeren. "De eilanden worden over het algemeen vergeten. In Nederland zijn we zo goed om ons te beschermen tegen het water. Maar het deel van ons land dat het meest met klimaatverandering te maken krijgt, beschermen we niet.

Een 'groot stuk onrecht' noemt hij dat. Ook advocaat Minke de Haan van advocatenkantoor Kennedy Van der Laan, die namens de zeven individuele eisers en Greenpeace spreekt, vindt dat de Nederlandse staat momenteel niet genoeg doet om Bonaire te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering.

Brief aan Mark Rutte

"Bonaire is een gewone Nederlandse gemeente. En de staat heeft de verplichting om hun mensenrechten te beschermen", zegt ze. Ze legt uit dat in de brief aan premier Mark Rutte de bewoners en Greenpeace met twee eisen komen.

"Allereerst moet er een plan komen om Bonaire te beschermen tegen gevaarlijke gevolgen van klimaatverandering. Die plannen moeten snel worden opgesteld en de inwoners van Bonaire moeten hierbij betrokken worden."

Laatste waarschuwing

Daarnaast eisen de bewoners en Greenpeace dat de CO2-uitstoot sneller wordt teruggebracht. Nederland moet volgens hen in 2040 klimaatneutraal zijn. "Het is voor Bonaire ontzettend belangrijk dat de klimaatverandering niet nog sneller gaat", vertelt de Haan.

Volgens de advocaat is de sommatiebrief een laatste waarschuwing, voordat de eisers de staat dagvaarden bij de rechtbank. Er is dan ook een deadline gesteld van zes weken om in gesprek te gaan met de eisers en Greenpeace. Daarnaast moeten er voor 30 september afspraken zijn gemaakt over de eisen.

Bron: EenVandaag

Deel van Bonaire onder water

Hoogleraar milieueconomie Pieter van Beukering van de Vrije Universiteit leidde het onderzoek naar de gevolgen van klimaatverandering op Bonaire. Volgens hem zal het serieuze gevolgen hebben voor het eiland. "Er zijn fysieke gevolgen, zoals overstromingen en het verlies van ecosystemen. Maar dat heeft ook gevolgen voor de maatschappij en economie van Bonaire."

In het onderzoek zijn de gevolgen in verschillende klimaatscenario's onderzocht. "Ongeveer 10 tot 20 procent van het eiland zal onder water komen te staan. Dat is dus echt een substantieel deel. Het gaat hier dan vooral over het zuiden van Bonaire."

Groot verlies

Deze overstromingen hebben culturele gevolgen. Zo dreigen de slavenhuisjes aan de zuidelijke kant van het eiland onder water te komen staan. Een groot verlies, vindt Kjelld. "De slavenhutjes maken onze koloniale geschiedenis tastbaar. Je hoort natuurlijk veel verhalen, maar daar kun je het echt zien."

Voor Kjelld zou het verlies van deze plek extra pijnlijk zijn. Hij gaat er namelijk graag naartoe om naar de sterren te kijken. "Het is zo mooi. Er is geen luchtvervuiling, helemaal niets. Ik zou het iedereen gunnen om dat mee te maken", vertelt hij.

Verdwijnende koraalriffen

Volgens hoogleraar Van Beukering hebben de koraalriffen als eerste last van de temperatuurstijging, stijgende zuurgraad en extremere stormen, die vanwege klimaatverandering vaker voorkomen. "Als er niets gebeurt, betekent dit dat de koraalriffen op termijn zelfs zullen verdwijnen."

Dat heeft grote gevolgen. "Ze dienen als een soort natuurlijke dijk en voorkomen op die manier veel schade", vertelt Van Beukering. Daarnaast vormen de koraalriffen een belangrijke attractie. "Als dat verdwijnt zal dat echt invloed hebben op het toerisme", vertelt Kjelld Kroon.

Hittestress

Volgens hoogleraar Van Beukering heeft klimaatverandering ook een effect op de gezondheid van de inwoners van Bonaire. Hij wijst naar ziektes als malaria en dengue en 'hittestress'. Volgens Kjelld zijn deze gevolgen nu al merkbaar op het eiland.

"Veel oudere mensen hebben problemen met hun gezondheid door de enorme hitte", zegt hij. Hij merkt het ook bij zijn eigen moeder. "Ze heeft erg veel last van de hitte. Er zijn momenten dat ze niet meer goed bij bewustzijn is. Ze moet daardoor ook naar de dokter om gecheckt te worden."

'Nog niet te laat'

Volgens Van Beukering is het lastig om vast te stellen in hoeverre de effecten op dit moment toe te schrijven zijn aan klimaatverandering. "Maar het vermoeden is dat het op dit moment al in mindere mate aan de gang is. In de toekomst zullen we een enorme toename van die effecten zien'', vertelt hij.

Toch wil de hoogleraar niet wanhopen. "We zijn laat, maar nog niet te laat. Alleen zullen de juiste maatregelen genomen moeten worden."

Weinig vertrouwen

Naar aanleiding van het onderzoek van de hoogleraar heeft klimaatminister Rob Jetten aangegeven stappen te willen zetten om het Caribisch deel van het koninkrijk weerbaarder te maken tegen de gevolgen van klimaatverandering.

Kjelld ziet het met weinig vertrouwen tegemoet. "Kijk maar naar de geschiedenis", zegt hij. "Er moet altijd iets van buitenaf komen, voordat er wat gebeurt. Ze hebben al jaren niets gedaan. Dus dat geeft geen basis voor vertrouwen."