Onzichtbaar en onderschat: werken met een psychische aandoening

Autisme, schizofrenie, een burn-out of een depressie. Ruim vier op de tien Nederlanders krijgt ooit te maken met een psychische aandoening. Voor veel van hen is het lastig werk te behouden of aan een baan te komen. Terwijl uit onderzoek blijkt dat werk juist een positieve invloed heeft op het afnemen van klachten. Hulpverlenende organisaties slaan de handen ineen om mensen met een psychische aandoening aan werk te helpen.

Yentl (28) zag het niet meer gebeuren, een betaalde baan. Sinds drie jaar heeft zij de diagnose autisme. Voor haar was dit een opluchting. “Het verklaarde mijn problemen, ik kreeg eindelijk handvatten”, vertelt ze. De jaren voorafgaand aan deze diagnose gingen gepaard met opnames, therapie en vrijwilligerswerk. “Ik ben geen stereotype autist. Ik ben sociaal en van de buitenkant zie je niet direct iets aan me”, vervolgt ze. Maar vanwege haar problemen heeft ze geen opleiding af kunnen maken.

Toch is het haar gelukt een betaalde baan de vinden, met behulp van een coach. Yentl werkt sinds een half jaar op de administratieve afdeling van het bedrijf U-stal, de beheerder van alle fietsenstallingen in de omgeving Utrecht. En dit bevalt haar goed. “Het is heel goed voor mijn zelfvertrouwen. Ik ben minder somber en ik vind het leven meer waard”, vertelt Yentl.

Werk als medicijn

Om meer mensen zoals Yentl aan werk te helpen slaan belangenverenigingen als GGZ Nederland en de UWV de handen ineen. De ondertekenaars zetten zich gezamenlijk in om mensen met psychische kwetsbaarheid duurzaam naar werk te begeleiden.

De groep waarover het gaat is groot benoemd ook Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Tamara van Ark. “In Nederland staan echt tienduizenden mensen met een psychische aandoening aan de kant. Vaak is de gedachte, wordt eerst maar beter en ga dan aan het werk. Maar we zien steeds vaker dat werk een heel goed medicijn is”, aldus van Ark.

Naast de extra begeleiding naar werk wordt ook onderzocht wat het voor werkgevers betekent om een werknemer met psychische klachten binnen het bedrijf te hebben. 

Onderschat

En juist het aspect van de werkgever benadrukt Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt aan de Universiteit van Tilburg. “Het is goed dat professionals in het veld samenwerken, maar je moet het hebben van de werkgevers. Die stap is veel belangrijker dan deze samenwerking”, aldus Wilthagen.

Onderschatten moet je deze groep niet. “Het is een onzichtbare groep die vergeten is, maar mensen met autisme kunnen zich bijvoorbeeld vaak goed focussen. IT-werk doen ze juist beter dan andere mensen”, vertelt Wilthagen.