Onderzoek MH17-ramp raakte hoofdofficier Fred Westerbeke: 'Je bent hier dag en nacht mee bezig'

Tot in zijn tenen is hij gemotiveerd om het onderzoek naar het neerhalen van MH17 tot een goed einde te brengen. "Het is niet alleen maar werk", zegt hoofdofficier Fred Westerbeke. "Je bent hier dag en nacht mee bezig."

Wanneer de waarheid aan het licht is en dit in de zittingszaal gehoord wordt, dan is het MH17-proces voor hoofdofficier van justitie Fred Westerbeke tot een goed einde gebracht. Het OM vervolgt volgend jaar vier verdachten voor moord op alle inzittenden van vlucht MH17. Het moment dat dit bekendgemaakt werd, is voor Westerbeke een van de belangrijkste momenten van de afgelopen 5 jaar.

Overgaan tot vervolging

"Je realiseert je dat de impact van zo'n beslissing enorm is." Westerbeke raakt geëmotioneerd als hij spreekt over de bekendmaking van het vervolgen van de verdachten. "Het is ook een soort trots dat wat we beloofd hadden - namelijk alles eraan doen - we ook gaan waarmaken", zegt Westerbeke. "Je merkt dat mensen ontzettend blij waren dat dit moment echt gekomen was."

Hij wordt bedankt door nabestaanden. Maar, zegt de hoofdofficier, dit is mijn werk. "Ik heb veel meer respect voor hoe mensen weer hun weg proberen te vinden", vertelt hij. Hoewel het hoge aantal van 298 slachtoffers de zaak bijzonder maakt, is het ook een zaak als alle anderen. Eén ding is altijd belangrijk: "Gerechtigheid. Dat is wat ons als OM en politie altijd drijft."

Geraakt in de ziel van zijn professionaliteit

Reikt het onderzoek ook tot in het Kremlin? "Het reikt tot zo ver we komen, dus dat zal moeten blijken", zegt Westerbeke. "En het behoort tot de mogelijkheden dat we meer mensen gaan dagvaarden.

Poetin zei dat er bij voorbaat al een schuldige gekozen was en dat Rusland het 'met die manier van onderzoeken niet eens is'. Dat raakt Westerbeke 'in de ziel van zijn professionaliteit'. "Er wordt verondersteld dat er een belang zou zijn, of dat het tegen Rusland zou zijn, terwijl het in alle onafhankelijkheid gebeurt zonder enige vorm van vooringenomenheid."

Kippenvelmoment

In het najaar van 2016 kon het Joint Investigation Team (JIT) voor het haar eerst bevindingen presenteren. Een belangrijk moment dat Westerbeke zich tot op de dag van vandaag ontzettend goed herinnert. Het bijpraten van de nabestaanden, samen met politiechef Wilbert Paulissen, 'kun je maar een keer goed doen', vertelt hij.

"We vroegen ons af of er na 2 jaar voldoende antwoorden waren. Daar waren we bezorgd over", vertelt hij. "Aan het einde van de presentatie kreeg ik kippenvel want ik voelde in de zaal dat er ontzettend veel waardering was voor wat wij konden vertellen en dat zij voelden dat we echt alles deden om de antwoorden te vinden op hun vragen."

Alles voor de antwoorden

Na de presentatie sprak hij veel nabestaanden. "Dan merk je dat het werk wat je doet, er toe doet", vertelt hij. "Enige tijd later kreeg ik een foto opgestuurd van een dochter die omgekomen is in vlucht MH17. Haar moeder schreef in het kaartje dat ze er vertrouwen in had dat wij er alles zouden doen wat we kunnen," vertelt Westerbeke.

"Dat kaartje hangt thuis in mijn werkkamer. Af en toe kijk ik erna en dan open ik het. Wanneer ik het lees denk ik: 'Dit hebben we beloofd en dit gaan we doen'. We zullen al onze kracht en kunde inzetten om die antwoorden te vinden en eventuele verdachten te vinden en die te vervolgen."

Stapjes

In de kleine 5 jaar dat het heeft geduurd om tot een vervolgingsbeslissing te komen, verloor Westerbeke nooit het vertrouwen dat het zou lukken. "Ik heb het nooit gedacht. Elke keer kwamen er puzzelstukjes bij. Het ging niet snel maar we maakten stapjes."

Over een eventuele afloop van de strafzaak wil hij niet filosoferen. Het gaat hem erom dat hij het tot een goed einde brengt. "Mijn vak is niet om mensen veroordeeld te krijgen. Mijn vak is om de waarheid aan het licht te brengen", motiveert Westerbeke. "Uiteindelijk zijn er straks drie rechters die uitsluitsel gaan geven."