OM doet onderzoek naar Willems Orde-drager Kroon

Hij is geridderd voor zijn dapperheid en vervolgens beschuldigd en vervolgd: de Nederlandse majoor Marco Kroon is onderwerp van een onderzoek naar geweldgebruik in 2007. Het gaat om een dodelijk incident dat gebeurde tijdens een militaire operatie in Afghanistan die geheim moest blijven. Dat heeft de advocaat van Kroon, Geert-Jan Knoops, bekendgemaakt.

In 2009 ontvangt Marco Kroon nog de Militaire Willems-Orde (MWO) voor zijn heldendaden in Afghanistan. Kroon leidt tijdens zijn geroemde missie een peloton commando's van maart tot augustus 2006, in de periode dat de Task Force Uruzgan werd opgebouwd. De MWO is een Nederlandse militaire onderscheiding en tevens de oudste en hoogste Nederlandse ridderorde. De orde wordt verleend voor daden die getuigen van “Moed, Beleid en Trouw”.

‘Ernstig gevaar’

Nu is Kroon echter in opspraak vanwege een geweldincident tijdens een militaire operatie in Afghanistan. Het geweldsincident gebeurt tijdens een geheime inlichtingenoperatie in 2007. Kroon moet als commandant van een eenheid naar eigen zeggen een vijand uitschakelen “die een ernstig gevaar vormt voor de operatie en ook een gevaar vormt voor het leven van mijn mannen en mijzelf", zo heeft hij via zijn advocaat laten weten.   

Als militair is het gebruikelijk dat zij incidenten direct na de operatie melden, maar Kroon stelt Defensie vorig jaar pas op de hoogte. Waarom hij dat pas tien jaar na dato doet, is niet duidelijk. “Gelet op de grote politieke en militaire gevoeligheid en het hoge afbreukrisico heb ik dit incident lange tijd geheim móeten houden”, reageert Kroon zelf. “Ik wilde en kon de operatie niet in gevaar brengen. Vanwege de geheime aard kan ik niet in detail treden over deze operatie en het geweldsincident.”

Diep in vijandelijk gebied

De Telegraaf meldt dat de militaire operatie werd aangestuurd door de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD). Dat verklaart mede waarom het geweldsincident stil kon worden gehouden. Volgens de krant vonden veel missies plaats diep in vijandelijk gebied. Daardoor was het volgens militair deskundige en kenner op het gebied van speciale eenheden Michiel de Weger goed mogelijk dat er niet direct een melding van een schietpartij met een dodelijk slachtoffer werd gedaan. “Soms waren deze eenheden veel te druk om elke schietpartij te melden”, aldus De Weger.

Het Ministerie van Defensie zegt begin 2017 het OM op de hoogte te hebben gebracht van het geweldsincident. Op verzoek van het OM heeft Defensie daarna eerst meer feiten en gegevens verzameld over de operatie. Het OM in Arnhem, waar de militaire kamer van de rechtbank zit, wil niets zeggen over de inhoud van de melding en de status van het onderzoek.

Drugs en wapens

Het is niet de eerste keer dat Kroon in opspraak raakt. Kroon, die een café in Den Bosch had, komt in 2009 met justitie in aanraking. Hij wordt vervolgd wegens overtreding van de Opiumwet en de Wet wapens en munitie. Uiteindelijk spreekt de rechter Kroon vrij van het bezit van cocaïne: de militaire kamer van de rechtbank acht het niet bewezen dat hij de drugs voorhanden heeft gehad. De gedecoreerde militair krijgt alleen een boete en voorwaardelijke werkstraf voor het bezit van vier stroomstootwapens.

Kroon zet zijn werkzaamheden bij de Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht gewoon door. Hij is niet geschorst omdat hij niet door het OM is aangemerkt als verdachte. Defensie biedt Kroon ondersteuning waar hij dat nodig heeft. Kroon werkt tegenwoordig bij de Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht. Hij zegt de uitkomst van het onderzoek van het OM “met vertrouwen tegemoet” te gaan, omdat hij “naar eer en geweten” heeft gehandeld.