NVWA pakte eerdere fipronil-meldingen wel direct op

Terwijl de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) in november vorig jaar geen nader onderzoek deed naar een concrete melding van fipronil-gebruik bij pluimveebedrijven, ondernam de toezichthouder wel actie bij eerdere vondsten van fipronil, nota bene in de groente- en zelfs in de bloementeelt. Dit omdat de volksgezondheid mogelijk in gevaar was. Dat blijkt uit twee rapporten uit 2009 en 2012 van het Bureau Risicobeoordeling van de NVWA in handen van EenVandaag. 

 Risico voor werkers kassen en consumenten (2009)Het rapport uit 2009 gaat over het aantreffen van fipronil bij rozentelers. Dit wordt verder onderzocht om tot een advies te komen over het gevaar van de aanwezigheid van resten fipronil in de bloemen. Het Bureau Risicobeoordeling concludeert dat er bij overmatig gebruik en onvoldoende persoonlijke bescherming risico’s kunnen bestaan voor werkers in de kassen, bloemisten en voor mensen die rozenblaadjes eten. Als advies wordt gesteld dat er voorlichting moet komen naar mensen die met deze snijbloemen werken of consumenten die blaadjes consumeren. Er zou een lijst moeten komen van bloemen die wel zonder risico geconsumeerd kunnen worden.  Gelijk onderzoek na melding fipronil in bestrijdingsmiddel (2012)De NVWA kreeg in 2012 een melding van een paprikateler dat er zeer veel hommelsterfte was in zijn kas na het gebruik van het middel Nocturn. Het blijkt dat het bestrijdingsmiddel vervuild is met fipronil. Het middel wordt gebruikt tegen rupsen bij teelt van tomaten, paprika’s, aubergines en Spaanse pepers. Direct na de melding geeft de NVWA opdracht aan het laboratorium RIKILT om onderzoek te doen naar het bestrijdingsmiddel en worden tomaten en paprika’s onderzocht op aanwezigheid van fipronil. Dit wordt aangetroffen in de monsters maar blijft binnen de grenswaarden. Wel/geen actie NVWADe beide rapporten laten zien dat eerdere meldingen van fipronil in zowel bestrijdingsmiddelen gebruikt bij groente- en bloementeelt wel gelijk leiden tot actie en onderzoek. Het onderzoek ging over aanwezigheid van fipronil in zowel bloemen als groente en de mogelijke gevaren daarvan voor de consument. Na de melding van november 2016 over gebruik fipronil bij de bestrijding van bloedluis, zag de NVWA geen aanleiding om onderzoek te doen naar fipronil in eieren of vlees. Dit terwijl de tip heel concreet was, blijkt uit onderzoek van EenVandaag. Het bedrijf Chickfriend werd daarbij met naam en toenaam genoemd, volgens de tipgever. Reactie NVWAEr zijn een paar redenen waarom de vergelijking van de twee genoemde zaken in respectievelijk 2009 en 2012 met het eierdossier in 2017 niet opgaat: In 2009 en 2012 ging het om het gebruik van fipronil in groente- respectievelijk bloementeelt. Fipronil mag volgens het CTGB in Europa toegepast worden voor gebruik als gewasbeschermingsmiddel, in middelen voor zaadbehandeling. In Nederland is één middel op de markt, te gebruiken om bepaalde plantenzaden te beschermen tegen aantasting door insecten. Onderzoeken laten zien dat de stof níet voorkomt in de eetbare delen van de plant. Daarom is het middel als veilig beoordeeld.In 2009 oordeelde BuRo in zijn risicobeoordeling “dat bij overmatig gebruik van het middel en onvoldoende persoonlijke bescherming risico’s kunnen bestaan voor werkers in de kassen, bloemisten en voor mensen die rozenblaadjes eten.” Eind 2016 inzake het eierdossier maakte BuRo ook een risico-beoordeling; de conclusie daarin was dat er geen direct gevaar voor de volksgezondheid was.Zoals inspecteur generaal Rob van Lint woensdag al zei: wij wisten in november 2016 niet dat er sprake zou zijn van fipronil in eieren. De NVWA krijgt jaarlijks honderden tips en meldingen van vermoedens van fraude binnen. Een van die signalen kwam in november 2016 als anoniem signaal bij ons binnen over het illegaal gebruik van biociden (fipronil) bij het schoonmaken van stallen ter bestrijding van bloedluis zou worden gebruikt. Dit signaal was aanleiding tot een strafrechtelijk onderzoek onder bevoegd gezag van het Functioneel Parket. Op dat moment waren er geen aanwijzingen voor acute risico’s voor de voedselveiligheid (zie ook risicobeoordeling van BuRo). Er was geen enkele aanwijzing dat fipronil ook in eieren zou kunnen zitten. Lees hier in de bijlages het advies en de brief: