De vrouw van een van de rijkste mannen van Noorwegen blijkt al maanden geleden te zijn ontvoerd. Pas vorig jaar werd bekend dat haar man multimiljonair is. Heeft dat geleid tot haar verdwijning?

Sinds de 68-jarige Anne-Elisabeth Falkevik Hagen op 31 oktober verdween is er geen teken van leven geweest, maar is ook geen bewijs gevonden dat ze niet meer leeft. Na maanden zit de Noorse politie op een dood spoor. Om het onderzoek te helpen, is de politie nu publiek gegaan met haar ontvoering.

Geen bewijs en geen verdachten

Jan Gunnar Furuly is onderzoeksjournalist bij de Noorse krant Aftenposten. Al sinds half november weet hij van de verdwijning van Falkevik Hagen. "We zijn toen op onderzoek uit gegaan in de buurt van waar ze woont, maar werden bijna direct door de politie gebeld." Hij en zijn collega's werden streng gewaarschuwd. "We moesten daar wegwezen. De politie zei dat het dom en gevaarlijk was en we haar leven er mee riskeerden."

Nu zoekt de politie dus toch de publiciteit op. "Ze hebben grote moeite met de zaak: er is geen bewijs, geen verdachten en weinig informatie." Door publiek te gaan, hopen ze verder te komen. "Ze hebben contact met de ontvoerders nodig." De enige aanwijzing is een achtergelaten briefje van de ontvoerders: ze eisen 9 miljoen euro in de cryptomunt monero.

172 op lijst Noorse rijken

Falkevik Hagen is getrouwd met miljonair Tom Hagen, de 172ste rijkste man van het land. Toch was hij lange tijd geen bekend figuur in Noorwegen. "Lokaal was hij wel bekend, maar nationaal gezien was hij 'een nobody'", vertelt Furuly. "Hij en zijn vrouw leven ook in een vrij anoniem huis. Als je er langsrijdt kan je je niet voorstellen dat daar een van de rijkste mensen van Noorwegen woont."

Bron: AFP

1/2Echtgenoot Tom Hagen.

Zijn bekendheid werd afgelopen zomer groter. Het Noorse tijdschrift Kapital publiceerde de lijst met rijkste mensen van het land, waarin Hagen dus op nummer 172 staat. Een bekende zakelijke krant schreef daarnaast, op 27, juli dat Hagen in de laatste elf jaar 1 miljard kronen verdiende met de verkoop van elektriciteit. "Een van de theorieën is dat deze publiciteit de aandacht heeft getrokken van de ontvoerders", zegt Furuly.

Brengt transparantie rijken in gevaar?

Toch is het volgens Furuly in Noorwegen makkelijk om uit te vinden hoeveel vermogen iemand heeft. "We zijn een vrij transparant land. In oktober wordt ook altijd een belastinglijst gepubliceerd, waar het inkomen en de rijkdom van alle inwoners is terug te vinden." Toch verwacht hij wel dat er een discussie zal ontstaan over deze transparantie. "Dat gaat natuurlijk gebeuren. We hebben nog nooit een verhaal als dit gezien in Noorwegen."

Dat blijkt ook uit de acties van de Noorse politie. "Er is een waarschuwing verstuurd naar andere rijke mensen in het land: er wordt aan ze gevraagd om op te letten en dat ze voorzichtig moeten zijn."

In Berlicum werd afgelopen maand verhit gesproken over een mogelijk azc, met een intimiderend protest tijdens een raadsvergadering als kookpunt. Het plan lijkt hierna in de koelkast gezet: is de gemeenteraad gezwicht voor geweld? "Het is heel complex."

Om het overvolle stroomnetwerk te ontlasten, wordt gezocht naar creatieve oplossingen. Minister Sophie Hermans en staatssecretaris Chris Jansen sluiten vandaag een 'netcongestiedeal' met de ov-sector om netcongestie tegen te gaan.

Elektrische auto's, zonnepanelen, warmtepompen: ons stroomnetwerk is overvol. Netcongestie wordt dat genoemd.

File op het net

"We kunnen spreken van file op het elektriciteitsnet", zegt energieanalist Sanne de Boer van de Rabobank. "Vergelijk het met de de snelweg. Als iedereen tegelijk wil invoegen, dan kan dat niet."

"Hetzelfde gebeurt op het stroomnet. De afgelopen jaren heeft iedereen meer elektriciteit verbruikt, en vaker op hetzelfde moment. Dat past niet."

Deal met de ov-sector

Om deze zogenoemde netcongestie te bestrijden, is de komende 15 jaar een investering van 195 miljard euro nodig, volgens het Rijk. In de tussentijd wordt er gezocht naar creatieve oplossingen.

Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei en staatssecretaris Chris Jansen van Openbaar Vervoer en Milieu sluiten daarom vandaag een 'netcongestiedeal' met de openbaar vervoerssector. Het idee is dat het openbaar vervoer gaat helpen om de druk op het elektriciteitsnet te verminderen.

Efficiënter gebruikmaken van infrastructuur

"Op deze manier kunnen we efficiënter gebruikmaken van de infrastructuur die er al is", legt De Boer uit. "Openbare vervoersbedrijven maken gebruik van hun eigen elektriciteitsnetten. Op sommige momenten zijn die kabels hard nodig, bijvoorbeeld in de ochtend- en avondspits", legt ze uit.

"Maar wanneer er minder openbaar vervoer rijdt, kunnen de kabels gebruikt worden om auto's of elektrische bussen op te laden. Hier hoef je dus geen extra kabels voor in de grond te leggen."

Idee op een bierviltje

Het Rotterdamse ov-bedrijf RET is al volop bezig met duurzaam gebruik van energie. "Naast het delen van ons stroomnet, hebben we nu ook een batterij in de buurt van de Erasmusbrug geplaatst", vertelt technicus Leo Vliegenthart van de RET.

"5 jaar geleden heb ik het idee op een bierviltje geschreven. Het woord 'netcongestie' bestond toen nog niet eens."

Batterij die werkt als powerbank

"Op het moment dat er een tram voorbij rijdt, en die remt, dan levert die tram energie terug aan de batterij. De batterij wordt op deze manier continu opgeladen en werkt kostenefficiënt", legt Vliegenthart uit. "De batterij fungeert als powerbank."

De opgeslagen stroom kan weer gebruikt worden om andere voertuigen op te laden. "Op deze manier proberen wij de 'file' op het stroomnet te omzeilen en dragen wij 20 tot 25 procent bij aan de laadsector van Rotterdam."

Alleen geschikt voor kleine hoeveelheden

Maar ondanks de voordelen van zo'n batterij blijft energieanalist De Boer sceptisch. "Batterijen zijn zeker functioneel", zegt ze. "Maar ze nemen ook veel ruimte in."

"Bovendien zijn batterijen alleen geschikt om kleine hoeveelheden energie voor korte tijd op te slaan", vervolgt ze. "Helaas kunnen we de overtollige zonnestroom van de zomer niet bewaren tot aan de winter."

Klein deel van de oplossing

Volgens De Boer is het getekende convenant tussen het Rijk en de ov-sector niet de hele oplossing voor netcongestie. "We moeten niet verwachten dat we hierdoor uit de problemen zijn. Het is ook nodig om de netten te verzwaren, maar dit kost veel tijd en geld."

"Slimmer gebruikmaken van de infrastructuur die we hebben, is een 'no-brainer'. Maar het blijft een klein deel van de oplossing."