“We weten dat jullie moe worden van onze bloederige foto’s, maar we blijven een beroep op jullie doen.” Dat zijn de eerste twee zinnen die de 15-jarige Muhammad Najem uit Ghouta heeft vastgepind boven aan zijn Twitteraccount. “Ook ik als Syriër vind het moeilijk om naar de beelden te kijken, maar we kunnen ze niet negeren,” aldus Mohammed Abdullah, afkomstig uit de buitenwijk van Damascus.

De wijk Ghouta, oostelijk van Damascus, is een van de laatste rebellenbolwerken in Syrië. Al sinds november worden de ruim driehonderdduizend inwoners gebombardeerd, maar de afgelopen week zijn de bombardementen van het regime geïntensiveerd. Volgens het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten zijn sinds zondag ruim vierhonderd burgers gedood, waaronder honderdvijftig kinderen.

De burgers schuilen in kelders waar voedsel en water steeds schaarser worden. Volgens Abdullah gaan ze als de bombardementen even stoppen soms liever naar het dak om foto’s en video’s te versturen, dan dat ze water gaan halen. “Ze hopen dat door de impact van de beelden machthebbers zullen zeggen: nu is het genoeg. We moeten dit stoppen.”

‘Laat dit de foto zijn die verschil maakt’

Abdullah woont sinds de Syrische revolutie in Ghouta. Als activist en fotograaf hoopte hij de aandacht van de internationale gemeenschap te trekken. “Bij elke foto hoopte ik: laat dit de foto zijn die het verschil maakt.” In 2015 vluchtte Abdullah uit Ghouta naar België. Nu woont hij net boven Antwerpen, maar geestelijk is hij nog daar. “Ik beschouw de mensen daar als mijn familie. Ik ben gefrustreerd, ik huil, ik slaap slecht.” Het videomateriaal dat er uit Ghouta komt vertaalt en ondertitelt hij. “Dat doe ik om hier bewustzijn te creëren van wat daar gebeurt. Om te zeggen: je kunt iets doen.”

De uitroep bovenaan het Twitteraccount van de 15-jarige Muhammad Najem begrijpt Abdullah goed. “De machthebbers zien het bloedvergieten elke dag, maar toch blijven ze stil.” Hij begrijpt nu hij in het westen is ook, hoe moeilijk het is om mee te leven met de situatie daar. “Zelfs voor mij als een Syriër is het lastig. Als ik niet elk uur met mijn vrienden daar praat, dan vind ik het moeilijk om me voor te stellen wat daar gebeurt.”

'Maak een statement'

Abdullah vindt het moeilijk om op straat te zijn en te zien hoe de mensen doorgaan met hun leven. “Ze weten wat er in Syrië gebeurt, maar ze zeggen: we kunnen niets doen. Dat kun je wel. Maak een statement, al is het maar op sociale media. Dat is beter dan het gewoon maar aanzien en niets doen.”

Een stemming in de VN Veiligheidsraad over een dertig dagen durend bestand in Ghouta is sinds donderdag steeds uitgesteld. Rusland, dat de Syrische president Assad steunt, dreigde steeds met een veto. Vandaag om 17:00 lokale tijd wordt er in New York gestemd. 

Wat is er nu precies gaande in Ghouta?

In de loop van zeven jaar burgeroorlog werd Syrië een lappendeken van gebieden, waar de meest uiteenlopende milities met geldschieters uit binnen- en buitenland de dienst uitmaken. Eén zo’n gebiedje is Ghouta vlakbij Damascus. Twee lokale islamitische milities met zo’n 20.000 soldaten controleren daar een gebied waar zo’n 400 duizend mensen wonen.  Zij weigeren hun macht op te geven. Vechten is voor hen de enige hoop op een soort deal met Assad. Maar in plaats daarvan krijgt het hele gebied nu de volle laag: honderden luchtaanvallen met vatbommen cluster bommen en raketten. Met zo’n 500 doden een veelvoud aan gewonden is het voorlopige resultaat. Het zoveelste bedrijf van onvoorstelbaar menselijk leed in een conflict dat al zo lang duurt dat de buitenwereld het niet meer kan of zelfs wil begrijpen.

De druk van China op Taiwan wordt steeds groter. Met grootschalige militaire oefeningen rondom het eiland groeit de vrees voor een invasie. Gaat China nu echt proberen Taiwan zich opnieuw toe te eigenen? "Dit moeten we zien als het nieuwe normaal."

'Eenheid van kabinetsbeleid': voor en tijdens het Kamerdebat over de lintjesaffaire gaat het er veel over. Meerdere politici vinden dat minister Marjolein Faber aan deze eenheid morrelt. Maar wat betekent het precies? "Ze moeten met één mond spreken."

Afgelopen weekend werd duidelijk dat minister Marjolein Faber van de Asiel en Migratie weigert te tekenen voor koninklijke onderscheidingen voor vrijwilligers die zich hebben ingezet voor vluchtelingen en asielzoekers. Als oplossing zullen premier Dick Schoof en minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark hun handtekening zetten. Maar volgens critici staat de 'eenheid van kabinetsbeleid' hierdoor op het spel.

Met één mond spreken

Het kabinet moet met één mond spreken, legt politiek commentator Joost Vullings uit. Dat is volgens hem een van de kernwaarden van het Nederlands staatsbestel. "Je moet het eigenlijk zo voor je zien: je mag als minister best je eigen mening hebben, maar die bespreek je dan alleen in de ministerraad met alle ministers achter gesloten deuren."

"Maar als er dan uiteindelijk een besluit wordt genomen, dan sta je daar met z'n allen achter en draag je dat ook uit", gaat hij verder. "Want anders heb je als kabinet natuurlijk buitengewoon weinig gezag als vervolgens iedere minister alsnog zijn eigen mening gaat geven. En dat is dus hier het geval."

Niet de eerste keer

Toch is het niet voor het eerst dat een minister uitspreekt dat hij of zij het niet eens is met de rest van het kabinet. Zo keerde Mona Keijzer, toen nog staatssecretaris van Economische Zaken, zich in 2021 tegen een in de ministerraad genomen besluit over het coronatoegangsbewijs. Zij stapte uiteindelijk niet zelf op, maar werd ontslagen door toenmalig premier Mark Rutte: een uitzonderlijk besluit.

Het Kamerdebat vandaag gaat dan ook niet alleen om een eventueel excuses van minister Faber, maar ook om leiderschap van premier Schoof, vertelt Vullings. "Het is de bedoeling dat hij tegen zijn minister zegt: 'Luister, wij willen dat deze lintjes worden uitgedeeld aan die mensen. En we willen ook dat iedereen dat uitdraagt en er niet één iemand zegt het er niet mee eens te zijn.'"

'Kabinet is als voetbalteam'

Partijleider Mirjam Bikker van de ChristenUnie vergelijkt het kabinet met een voetbalteam. "Als je gaat spelen in verschillende stijlen, wordt het geen wedstrijd. En een belangrijke regel is: het kabinet regeert, en gaat als het goed is aan de slag met wetsvoorstellen, en de Kamer controleert."

"Maar als de ene minister zegt 'ik vind het een goede wet' en de andere 'ik vind het een slechte wet', dan kan de Kamer dat niet meer controleren", benadrukt ze over het belang van 'eenheid van kabinetsbeleid'. "Wat je persoonlijk op een verjaardag vindt, is tot daaraan toe. Maar als minister spreek je dezelfde woorden als je collega's, want je bent het met elkaar eens."

'Niet alleen excuses, ook tekenen'

Ook GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans is niet te spreken over de huidige situatie. Volgens hem is eenheid juist nu nodig. "Kijk eens in wat voor tijd we leven: op 2 uur vliegen is er een oorlog gaande, vandaag kondigt Trump handelsmaatregelen aan die Nederland hard kunnen raken", somt hij op. "Dan moet je een eensgezind landsbestuur hebben en dat hebben we niet, ze maken alleen maar ruzie."

Het is volgens hem dan ook belangrijk dat Faber niet alleen haar excuses aanbiedt, maar ook zelf de aanvragen voor de lintjes ondertekent. "Dat moet ze beloven, want dat is dan eenheid van kabinetsbeleid. En dat ze iedere volgende aanvraag - die ongetwijfeld zal komen - ook zal tekenen. Daarmee herstel je het vertrouwen in het decoratiestelsel."

Herhaling voorkomen

Chris Stoffer van de SGP sluit zich hierbij aan en benadrukt hoe belangrijk die eenheid is. "Het is altijd zo geweest en zie in wat voor rommeltje we nu terechtkomen." Daarom vindt hij het ook belangrijk dat premier Schoof uiteindelijk toch aanwezig is bij het Kamerdebat. "Het gaat nu over het hele kabinet", zegt Stoffer. "Hij moet ingrijpen en zorgen dat het niet nog een keer gebeurt."

Ook Vullings ziet dat alle ogen nu op de premier gericht zijn, zegt de politiek commentator tot slot. "Vijf lintjes zijn misschien een kleine kwestie, maar als je nu niet optreedt, dan kan het nog een keer gebeuren."