Voor het eerst stijgen de huurprijzen voor sociale en middenhuur mogelijk harder dan de inflatie. Voor mensen met een kleine beurs, zoals de 60-jarige Corriena van der Velden wordt wonen daardoor bijna onbetaalbaar.

20 jaar geleden leefde Corriena in armoede. Na een scheiding belandde ze in de schulden en raakte ze arbeidsongeschikt, maar de rekeningen bleven binnenkomen. "Ik had toen twee zoons op de lagere school. De ene maand koos ik voor het betalen van de huur, de andere maand voor het water", vertelt ze.

'Nooit meer'

"Dat wil ik nooit meer meemaken", blikt ze terug op die periode die ze nu achter zich heeft gelaten. Uiteindelijk krijgt Corriena bewindvoering en wordt ze schuldenvrij. Wel is ze nu arbeidsongeschikt en heeft ze hierdoor een laag inkomen.

Corrienna leeft van een WIA-uitkering van ongeveer 1.300 euro per maand. Aan huur betaalt ze 641 euro. "Daar moet ik het mee doen."

Huurprijs per 1 juli omhoog

Tot nu toe lukt dat wel. Maar per 1 juli mag Corriena's verhuurder de huurprijs omhoog gooien van de overheid. Huurprijzen mogen een keer per jaar worden verhoogd, vaak in juli. Voor een sociale huurwoning als die van haar - met een kale huur tot € 879,66 - mag dat met maximaal 5 procent. Wie een woning in de middenhuur - tot €1184,82 heeft - kan een huurverhoging van maximaal 7,7 procent verwachten.

Die stijging maakt haar nu al zenuwachtig. "Mensen moet het maar weer zien te redden, wij worden hier de dupe van. En dan hebben ze het over armoede, ja zo wordt armoede steeds meer. Want de mensen, die kunnen er zelf niet meer uitkomen. Ze kunnen niet werken, of noem maar op. En dat is dan gewoon zeer vervelend."

Eenoudergezinnen en gepensioneerden de dupe

Eerder berekende het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) dat de meeste mensen in de sociale huur de huurprijsstijgingen dit jaar zouden kunnen betalen. Maar bepaalde groepen gaan er wel op achteruit. Zo schrijft het budgetinstituut dat met name gepensioneerden en eenoudergezinnen op bijstandsniveau met de verhoging erop achteruit gaan.

Ook Corriena denkt niet dat ze meer geld over zal houden. "Je moet overal meer betalen. Alles wordt duurder. En dan wordt het steeds moeilijker."

Maaltijden delen

Om toch geld te besparen, probeert ze kleine spaarpotjes te houden voor speciale aanbiedingen. "Op een gegeven moment heb je dan 10 euro gespaard en is de kipfilet in de reclame. Dan koop ik dat. Zo maak ik maaltijden voor 2 à 3 euro."

In haar buurt helpt Corriena bovendien ook andere mensen met een kleine portemonnee. "Als je iets extra's hebt gemaakt, geef je dat aan iemand die het nodig heeft. En we hebben een soort kleine voedselbank gemaakt voor mensen die te weinig geld hebben."

'Het is altijd te veel'

Ze hoopt dat de Tweede Kamer toch nog in kan grijpen bij de aangekondigde huurverhoging. "2 of 3 jaar geleden hadden we een huurbevriezing. Dan kreeg je geen verhoging en dat is zo'n geruststelling, dat zouden ze weer moeten doen."

En als dat niet mogelijk is? "Dan zou ik zeggen een stijging van 1 procent", antwoordt Corrienna. "Want het is eigenlijk altijd te veel."

Nu het bondgenootschap met de Verenigde Staten op losse schroeven staat, is Europa op zoek naar alternatieven. De Franse president Macron biedt aan om Europa te beschermen met eigen kernwapens, maar kan dat wel? "Alleen Macron kan op rode knop drukken."

Decennialang was de nucleaire bescherming van de Verenigde Staten een onmisbaar onderdeel van de Europese veiligheid. Maar die tijd lijkt voorbij, zegt kernwapenexpert Paul van Hooft. "Op dit moment hebben weinig landen nagedacht over een plan B als de VS die veiligheid niet meer biedt. Frankrijk heeft dat wel gedaan."

Europese atoomparaplu

President Emmanuel Macron pleit al langer voor een sterkere Europese defensie en ziet hierin een rol voor het Franse kernwapenarsenaal. Frankrijk beschikt over een eigen nucleaire afschrikking en wil deze mogelijk inzetten voor de bredere Europese veiligheid.

Frankrijk-kenner Niek Pas: "Macron heeft in 2020 al aangegeven dat Frankrijk openstaat voor gesprekken over een Europese atoomparaplu."

Strategisch belang voor Frankrijk

Volgens Pas sluit dit ook aan op de bredere visie van Macron op een zelfstandig en sterk Europa. Maar, voegt hij eraan toe: "Frankrijk heeft ook een eigen strategisch belang."

Een sterke Europese defensie betekent ook een grotere rol voor Frankrijk als militaire grootmacht binnen Europa, zegt hij. "Bovendien kan de Franse defensie-industrie hier economisch van profiteren."

Kernwapens

Rusland en de Verenigde Staten hebben allebei meer dan 5.000 kernkoppen. Frankrijk heeft er slechts 290. Toch hoeft dat geen probleem te zijn, zegt kernwapenexpert Van Hooft.

"Frankrijk en Groot-Brittannië hebben meer dan genoeg kernwapens om Moskou en Sint-Petersburg te vernietigen en daarmee Rusland onacceptabele schade toe te brengen." Die afschrikking zou voldoende moeten zijn om Rusland te weerhouden van verdere agressie.

Hoe ver wil Frankrijk gaan?

Hoewel Macron openstaat voor Europese samenwerking, blijft het onduidelijk hoe ver Frankrijk hierin wil gaan.

"Frankrijk heeft altijd veel waarde gehecht aan zijn strategische autonomie", zegt Pas. "De Fransen zullen nooit volledige controle over hun kernwapens uit handen geven. Uiteindelijk blijft de Franse president degene die op de rode knop drukt."

Afschrikking

Daar ligt volgens Van Hooft een fundamenteel probleem.

"Afschrikking werkt alleen als tegenstanders geloven dat je bereid bent kernwapens in te zetten. Maar is Frankrijk echt bereid om Parijs op te offeren als Rusland provoceert in een Baltische staat? Dat is moeilijk te geloven."

Berlijn en Warschau

Duitsland en Polen lijken interesse te hebben in Macrons voorstel. De aankomend Duitse bondskanselier Friedrich Merz heeft al laten weten open te staan voor samenwerking. Toch zijn er ook praktische bezwaren.

Frankrijk heeft geen vaste lanceerinstallaties in andere Europese landen. De Franse afschrikking is afhankelijk van onderzeeërs en vliegtuigen, wat vragen oproept over de haalbaarheid van een bredere inzet.

Europese samenwerking

Van Hooft: "Je zou oefeningen kunnen doen met Franse militaire eenheden, samen met andere bondgenoten. Bijvoorbeeld vliegoperaties met Franse vliegtuigen die kernwapens kunnen dragen. En je zou de Fransen moeten terughalen in de Nuclear Planning Group van de NAVO, waar gesproken wordt over kernwapens."

Voor Frankrijk is een stabiel en veilig Europa ook in haar eigen belang. "Frankrijk ligt in Europa en heeft er zelf baat bij dat het continent veilig blijft", zegt Pas. "Dat is anders dan bij de VS, dat geografisch verder weg ligt."

Investeren in andere wapens

Toch blijft de Franse nucleaire paraplu omgeven door onzekerheid. Van Hooft: "Om de Franse kernwapens geloofwaardiger te maken, moet je gek genoeg investeren in conventionele wapens, niet-kernwapens dus, zoals lange-afstand kruisraketten."

"Daarmee kun je in een vroeg stadium van een conflict Rusland heel veel schade toebrengen zonder dat je direct naar atoomwapens hoeft te grijpen. Dat maakt de afschrikking geloofwaardiger."

'Kunnen niet zonder de VS'

Tweede Kamerleden Eric van der Burg (VVD) en Derk Boswijk (CDA) zien het Franse nucleaire arsenaal als een stap richting meer Europese autonomie.

Van der Burg (VVD): "We kunnen nog niet zonder de VS, maar moeten naast de Amerikanen wel een tweede zekerheid inbouwen. Dus ben ik blij met de woorden van Macron, dat hij ook de Franse wapens als onderdeel van de veiligheid van heel Europa aanbiedt."

VVD en CDA voorstander plan Macron

Ook Boswijk (CDA) vindt dat Europa het aanbod van Macron met twee handen moet aangrijpen. Daarbij is wel behoefte aan duidelijke afspraken.

"Macron denkt in onze lijn, maar je weet niet wie de volgende Franse president gaat zijn. Uiteindelijk beslist degene daar dan over. Bijvoorbeeld als het Le Pen wordt. Gaan we die nucleaire bescherming dan ook nog genieten?"

Samen betalen voor 'de Franse nucleaire paraplu'

Verder denkt Boswijk, dat het belangrijk is om de Fransen aan ons te binden. Bijvoorbeeld door de nucleaire wapens samen te financieren.

"Dat zou inderdaad één van de punten kunnen zijn: dat alle landen die gebruik willen maken van het aanbod van de Fransen daar ook de lasten voor gaan dragen."