Human Slaugtherhouse: Mass hangings and extermination at Saydnaya prison. Dat is de kop van een rapport dat Amnesty International vandaag presenteert. Het gaat over de Saydnaya gevangenis in Syrië, buiten Damascus. Daar worden volgens Amnesty op systematische wijze duizenden gevangenen geëxecuteerd door het regime van Assad. 

Amnesty presenteerde het rapport onder andere met deze tweets:

En ze kwamen met een filmpje naar buiten:

Omdat er weinig bekend is over het complex maakte Amnesty vorig jaar al een impressie van hoe deze martelgevangenis eruit ziet:

Voor het rapport heeft Amnesty met tientallen ooggetuigen gesproken. Ze schatten nu dat er tussen 2011 en 2015 tussen de 5.000 en 13.000 gevangenen zijn omgebracht in deze gevangenis. En ze zeggen geen reden te hebben om aan te nemen dat deze executies na 2015 zijn gestopt. Het regime van president Assad noemt het rapport propaganda.

Er wordt wereldwijd geschokt gereageerd. De afgelopen jaren kwamen er al met regelmaat verhalen naar buiten over onder andere martelingen in Syrië. Bijvoorbeeld toen een Syrische militaire fotograaf vluchtte, en op een USB-stick duizenden foto’s van dit soort gruwelijkheden uit Syrië smokkelde.

De omvang van de wreedheden in één van de gevangenissen wordt met het rapport van vandaag verder duidelijk. Maar omdat de marges zo ruim zijn, blijven er ook veel mensen die dit soort cijfers in twijfel trekken:

Oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen begrijpt dat het soms lastig is om te achterhalen wat er zich nu precies afspeelt. “Voor de leek is het moeilijk om feit en fictie te onderscheiden, want buiten Amnesty zijn er verschillende organisaties die op een eigen manier cijfers bijhouden.” Toch stelt hij dat dit rapport past in het patroon dat we al langer zien in Syrië, waarbij mensen worden geëxecuteerd.

Na een urenlang spoedoverleg tussen de coalitiepartijen en premier Dick Schoof gisterenavond, gingen de overleggen vandaag verder. En daarbij worden de ergernissen tussen de partijen steeds groter, ziet ook politiek commentator Joost Vullings.

De Russische president Vladimir Poetin is voorstander van een bestand met Oekraïne, mits het leidt tot duurzame vrede. Dat liet hij weten tijdens een persconferentie. Toch houdt Ruslandkenner Helga Salemon een slag om de arm: "Poetin zal blijven stoken".

Eerder deze week bereikte de Verenigde Staten met Oekraïne een akkoord voor een wapenstilstand van dertig dagen. En nu lijkt Rusland voorzichtig de deur open te doen naar onderhandelingen. Maar dat kan alleen als er sprake is van een duurzame vrede. Of dat kan met het Amerikaanse voorstel, is volgens de Russische president nog niet duidelijk.

Staatstelevisie benadrukt Russische successen

Opvallend is dat de Russische staatstelevisie vooral de successen benadrukt, zoals het bezoek van Poetin aan Koersk en de Russische troepen die daar terrein terugwinnen. De vredesonderhandelingen zijn nauwelijks aan bod gekomen.

Volgens Salemon wil Poetin daarmee laten zien: we zijn aan de winnende hand. "Dus daar gaat het de hele week over in de journaals."

Geschiedenisboeken

Bovendien lijkt Poetin niet uit te zijn op vrede als er niet aan zijn eisen wordt voldaan. "Het lijkt alsof hij bedacht heeft dat hij de geschiedenisboeken in wil als de man die Oekraïne weer in de Russische invloedssfeer bracht. Hij is natuurlijk ook al een oude man", vertelt Salemon.

"Als je het volk in dit land rijp wil maken voor een vrede, dan praat je niet zoveel over oorlog. Als het al over onderhandelingen ging, was het vanuit het oogpunt dat Oekraïne zich toch niet aan afspraken zou houden."

Oorlogseconomie

Rusland wordt sinds de start van de oorlog met Oekraïne aan allerlei sancties onderworpen, door zowel de Europese Unie als de Amerikanen. "Eigenlijk draait de economie daar nu op oorlog. Dus als die oorlog ophoudt, dan stort de economie in."

Ook daarom acht Salemon de kans op vrede klein. "Poetin weet dat in vredestijd het land economisch niet gezond kan worden. Met een vrede wint hij daarom helemaal niet."

Eisen

Het land lijkt alleen akkoord te willen gaan met vredesonderhandeling of een staakt-het-vuren als aan al haar eisen wordt voldaan. "Ze willen bijvoorbeeld geen gebieden teruggeven. Geen internationale troepen op Oekraïens grondgebied."

En dat dat een flinke eisenlijst is, weten ze. "Poetin weet dat Oekraïne nooit akkoord kan gaan met alle eisen, dat is voor hen een breekijzer. In ieder scenario is voor Poetin oorlog voordeliger dan vrede."

Trump

Ook de Amerikaanse president Donald Trump zal daarin weinig verschil maken. "Ook als Trump zou zeggen: de Russen houden zich niet aan afspraken, ik steun Oekraïne weer voluit... Dan heeft Rusland gewoon de oude vijand terug. En dat zie je ook op televisie: in de propaganda wordt rekening gehouden dat de VS zich ook kan afzetten tegen Rusland."

"Wat je dan ook hoort: als de VS weer die vijandige houding aanneemt, is het beter om door te vechten." Bovendien zou ook als er wel een akkoord komt, Poetin niet meer te vertrouwen zijn. "Hij heeft vaker laten zien: aan afspraken houdt hij zich niet. Poetin houdt in feite Trump aan het lijntje."