Opnieuw heeft China grote militaire oefeningen uitgevoerd rondom Taiwan. Daar kwamen 57 gevechtsvliegtuigen en vier marineschepen bij kijken. Het ging om een oefening, volgens China. Hoe groot is de kans op een invasie? "Rekening houden met scenario."

Taiwan veroordeelt de Chinese handelingen, maakte het vandaag bekend.

Provocatie

Sinds vorig jaar voert China het aantal krijgsmachtoefeningen rond Taiwan steeds verder op. Volgens Taiwankenner en onderzoeker bij het Chinacentrum van het Instituut Clingendael Sense Hofstede heeft dat twee doelen. "Aan de ene kant moet het Chinese ministerie van Defensie daadwerkelijk oefenen, maar aan de andere kant is het ook een politiek signaal tegen wat China een provocatie vindt." Zoals steun van de Verenigde Staten.

Hofstede legt uit dat, volgens China, de Taiwanezen eigenlijk Chinezen zijn die door een kleine minderheid worden gegijzeld. "China zendt met die militaire oefeningen signalen naar die, in hun ogen kwaadaardige, minderheid." Volgens Hofstede is China op dit moment nog niet in staat om Taiwan binnen te vallen, maar ze bereiden het leger daar wel op voor.

Steeds minder tegengeluid

"Je merkt dat China ook bezig is met het normaliseren van wat ze doen in de buurt van Taiwan. Volgens hun definitie voeren ze oefeningen uit in hun eigen land, daarom zou het Westen er niks van mogen vinden. Maar dat doen we natuurlijk wel."

Maar ondanks dat het Westen er iets van vindt, zorgt de toename van militaire oefeningen ervoor dat er steeds minder tegengeluid is, volgens Hofstede. "2 jaar geleden was zo'n oefening als die van gisterennacht een enorme provocatie geweest. Nu lijkt het alsof het Westen accepteert dat dit iets is wat er gewoon bij hoort."

Voorbereiden op invasie

Volgens Hofstede is het dan ook belangrijk dat Europa zich langzaam gaat voorbereiden op een mogelijke invasie. "Niet vandaag of morgen, China is er nog niet klaar voor, maar over een aantal jaar is het wel een scenario waar wij als Europa rekening mee moeten houden."

Taiwan ziet een mogelijke invasie ook steeds meer als een punt van aandacht. "Dat merk je bijvoorbeeld aan dat de dienstplicht in Taiwan eind december is verlengd van een aantal maanden naar een jaar serieuze training. Daarmee proberen ze zich voor te bereiden."

Rampzalige gevolgen

En die voorbereiding is belangrijk, benadrukt Hofstede. Hij vertelt hoe de gevolgen bijna niet te overzien zijn, als China besluit Taiwan binnen te vallen. "Taiwan is een heel dichtbevolkt land met veel gebouwen dicht bij elkaar. Als China deze gebieden bombardeert, wordt het een slachtpartij."

"Ook de economische gevolgen zullen zorgen voor een humanitaire ramp. De wereld is heel afhankelijk van China, en deze kern van de wereldeconomie ligt dan lam. Dat gaan we als Europa dus ook heel goed merken."

De druk van China op Taiwan wordt steeds groter. Met grootschalige militaire oefeningen rondom het eiland groeit de vrees voor een invasie. Gaat China nu echt proberen Taiwan zich opnieuw toe te eigenen? "Dit moeten we zien als het nieuwe normaal."

'Eenheid van kabinetsbeleid': voor en tijdens het Kamerdebat over de lintjesaffaire gaat het er veel over. Meerdere politici vinden dat minister Marjolein Faber aan deze eenheid morrelt. Maar wat betekent het precies? "Ze moeten met één mond spreken."

Afgelopen weekend werd duidelijk dat minister Marjolein Faber van de Asiel en Migratie weigert te tekenen voor koninklijke onderscheidingen voor vrijwilligers die zich hebben ingezet voor vluchtelingen en asielzoekers. Als oplossing zullen premier Dick Schoof en minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark hun handtekening zetten. Maar volgens critici staat de 'eenheid van kabinetsbeleid' hierdoor op het spel.

Met één mond spreken

Het kabinet moet met één mond spreken, legt politiek commentator Joost Vullings uit. Dat is volgens hem een van de kernwaarden van het Nederlands staatsbestel. "Je moet het eigenlijk zo voor je zien: je mag als minister best je eigen mening hebben, maar die bespreek je dan alleen in de ministerraad met alle ministers achter gesloten deuren."

"Maar als er dan uiteindelijk een besluit wordt genomen, dan sta je daar met z'n allen achter en draag je dat ook uit", gaat hij verder. "Want anders heb je als kabinet natuurlijk buitengewoon weinig gezag als vervolgens iedere minister alsnog zijn eigen mening gaat geven. En dat is dus hier het geval."

Niet de eerste keer

Toch is het niet voor het eerst dat een minister uitspreekt dat hij of zij het niet eens is met de rest van het kabinet. Zo keerde Mona Keijzer, toen nog staatssecretaris van Economische Zaken, zich in 2021 tegen een in de ministerraad genomen besluit over het coronatoegangsbewijs. Zij stapte uiteindelijk niet zelf op, maar werd ontslagen door toenmalig premier Mark Rutte: een uitzonderlijk besluit.

Het Kamerdebat vandaag gaat dan ook niet alleen om een eventueel excuses van minister Faber, maar ook om leiderschap van premier Schoof, vertelt Vullings. "Het is de bedoeling dat hij tegen zijn minister zegt: 'Luister, wij willen dat deze lintjes worden uitgedeeld aan die mensen. En we willen ook dat iedereen dat uitdraagt en er niet één iemand zegt het er niet mee eens te zijn.'"

'Kabinet is als voetbalteam'

Partijleider Mirjam Bikker van de ChristenUnie vergelijkt het kabinet met een voetbalteam. "Als je gaat spelen in verschillende stijlen, wordt het geen wedstrijd. En een belangrijke regel is: het kabinet regeert, en gaat als het goed is aan de slag met wetsvoorstellen, en de Kamer controleert."

"Maar als de ene minister zegt 'ik vind het een goede wet' en de andere 'ik vind het een slechte wet', dan kan de Kamer dat niet meer controleren", benadrukt ze over het belang van 'eenheid van kabinetsbeleid'. "Wat je persoonlijk op een verjaardag vindt, is tot daaraan toe. Maar als minister spreek je dezelfde woorden als je collega's, want je bent het met elkaar eens."

'Niet alleen excuses, ook tekenen'

Ook GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans is niet te spreken over de huidige situatie. Volgens hem is eenheid juist nu nodig. "Kijk eens in wat voor tijd we leven: op 2 uur vliegen is er een oorlog gaande, vandaag kondigt Trump handelsmaatregelen aan die Nederland hard kunnen raken", somt hij op. "Dan moet je een eensgezind landsbestuur hebben en dat hebben we niet, ze maken alleen maar ruzie."

Het is volgens hem dan ook belangrijk dat Faber niet alleen haar excuses aanbiedt, maar ook zelf de aanvragen voor de lintjes ondertekent. "Dat moet ze beloven, want dat is dan eenheid van kabinetsbeleid. En dat ze iedere volgende aanvraag - die ongetwijfeld zal komen - ook zal tekenen. Daarmee herstel je het vertrouwen in het decoratiestelsel."

Herhaling voorkomen

Chris Stoffer van de SGP sluit zich hierbij aan en benadrukt hoe belangrijk die eenheid is. "Het is altijd zo geweest en zie in wat voor rommeltje we nu terechtkomen." Daarom vindt hij het ook belangrijk dat premier Schoof uiteindelijk toch aanwezig is bij het Kamerdebat. "Het gaat nu over het hele kabinet", zegt Stoffer. "Hij moet ingrijpen en zorgen dat het niet nog een keer gebeurt."

Ook Vullings ziet dat alle ogen nu op de premier gericht zijn, zegt de politiek commentator tot slot. "Vijf lintjes zijn misschien een kleine kwestie, maar als je nu niet optreedt, dan kan het nog een keer gebeuren."