Nederlandse zorgverleners reageren massaal op oproep om bij grote coronacrisis in Suriname te helpen

In Suriname is het ergste scenario werkelijkheid geworden. De ic's liggen vol en er is een tekort aan personeel en materiaal. En de besmettingen lopen nog altijd op. De zorgmedewerkers zijn de wanhoop nabij en krijgen nu hulp van collega's uit Nederland.

De telefoon van Jeroen Schouten blijft zo'n beetje non-stop rinkelen. Hij is werkzaam als intensivist in het Radboud UMC, maar de afgelopen dagen is hij naast zijn werk op de ic vooral razend druk met het op poten zetten van een hulpmissie naar Suriname. Morgen vertrekt een speciaal toestel met aan boord niet alleen medische hulpmiddelen, maar ook een compleet team van artsen en verpleegkundigen uit heel Nederland.

Vrijwilligers gezocht

Op de oproep om te helpen is massaal gereageerd en de aanmeldingen stromen nog altijd binnen. "Het is ongelooflijk om te zien hoeveel mensen bereid zijn om te helpen. In totaal hebben bijna dertig intensivisten zich aangemeld en daarnaast ook heel veel verpleegkundigen. Ik schat dat de teller nu staat op zo'n honderd mensen en zij doen dit allemaal vrijwillig. Dat vind ik echt hartverwarmend", vertelt Schouten.

Denise Telgt, infectioloog in het Radboud UMC en de Sint Maartenskliniek, is ook een van de initiatiefnemers. "We hebben heel veel mensen gebeld en gemaild en er zijn oproepen geplaatst op Facebook en LinkedIn." Het Nijmeegse duo coördineert het project in samenwerking met het ministerie van VWS en probeert zo goed als mogelijk in kaart te brengen wat er waar nodig is. "We moeten personeel matchen met materiaal. We kunnen er met vijftig man naartoe gaan, maar als er geen beademingsapparaten zijn dan staan we nog met lege handen", legt Schouten uit.

Braziliaanse variant slaat hard toe

Suriname wordt hard getroffen door de derde coronagolf. Vooral de zeer besmettelijke Braziliaanse variant heeft de situatie snel verergerd. Het land is sinds deze week in volledige lockdown en in de ziekenhuizen is 'code zwart' (dat in Suriname bekend staat als code paars) afgekondigd; het allerhoogste risiconiveau. De toch al kwetsbare gezondheidszorg in Suriname lijkt nu volledig te bezwijken onder de pandemie.

Suriname telt slechts 600.000 inwoners, maar genoeg vaccins zijn er nog lang niet. Iedere dag komen er zo'n 300 besmettingen bij. Ter vergelijking: deze cijfers zouden zich voor Nederlandse maatstaven vertalen naar dagelijks 10.000 nieuwe coronabesmettingen.

Noodscenario

In het oudste ziekenhuis van Suriname, het 's Lands Hospitaal in Paramaribo, lopen de artsen en verpleegkundigen al weken op hun tandvlees. Hoofdzuster Toni werkt er op de ic-afdeling: "Ik zou nu op dit moment wel willen slapen of rusten. Je hebt het niet eens door, pas als je weer gaat zitten dan zijn er uren voorbij", vertelt ze. "We werken hier hard, maar het komt ook keihard aan. Deze week hebben we ook nog een collega verloren."

Het noodscenario is in het ziekenhuis inmiddels in werking en dat betekent dat er haast onmogelijke keuzes gemaakt moeten worden door het personeel.

'Er is geen plek meer voor u'

"We moeten nu kijken wie we wel en niet opnemen, die keuze hebben we al moeten maken. Dan moeten we gaan voor de mensen met een betere prognose. Dat betekende helaas dat we tegen mensen die we normaal gesproken zouden opnemen moeten vertellen: 'Mevrouw, meneer, er is geen plek voor u", vertelt internist-intensivist Bernardo Panka. Volgens Panka komt de hulp uit Nederland dan ook als geroepen.

"Dit kunnen we echt heel goed gebruiken. In mijn ziekenhuis ben ik ook verantwoordelijk voor de reguliere acute zorg. Dat betekent dat je soms van de COVID-ic naar de reguliere ic moet rennen. Het zou heel fijn zijn als collega's uit Nederland ons hierbij kunnen ondersteunen."

Bezorgde appjes

Telgt, die zelf van Surinaamse komaf is, heeft dagelijks contact met collega's in Paramaribo. "Ik krijg de hele dag door appjes. Dat is heftig. Ze beschrijven dat het daar echt een warzone is, een slagveld. Daar probeer ik de mensen die meegaan ook goed op voor te bereiden. We weten dat het een heftige situatie is, maar ik denk dat het nog steeds zal tegenvallen."

Ondanks dat het ook hier een heftig jaar is geweest voor zorgmedewerkers bestond er voor Telgt geen twijfel of ze zou vertrekken om te gaan helpen. "Toen Suriname in de problemen zat dacht ik, ik moet helpen."

Geen echte oplossing

Ook Schouten beaamt dat. "Hier was het ook zwaar en uitdagend, maar je merkt toch dat dit het moment is om te laten zien wat je kan. Dit is puur ons beroep; hiervoor hebben we het vak geleerd. Dit hebben we in Nederland nu voor elkaar gekregen en inmiddels hebben we dus de nodige ervaring. Nu de vraag ergens anders vandaan komt, dan ga je gewoon helpen."

De Nijmeegse artsen hameren er op dat deze hulpmissie geen echte oplossing is voor Suriname. "Wij bieden nu handen aan het bed, maar er is maar een echte oplossing en dat zijn de vaccins. Er wonen daar slechts 600.000 mensen, dat is minder dan wij nu hier in Nederland in één week vaccineren."

Tot die tijd hoopt Telgt dat ze haar Surinaamse collega's een hart onder de riem kan steken. "Ik duim dat we daar wat verlichting kunnen bieden, en dat we ze het gevoel kunnen geven dat ze er niet alleen voor staan. Dan ben ik al tevreden."