Nederlandse producten 'Made in DDR'
Waarschijnlijk heeft u er in de jaren '80 nooit bij stilgestaan waar uw IKEA-bank werd gemaakt, of wie in de jaren '70 uw HEMA-broodtrommel fabriceerde of welk hoogstaand technologisch geschoold personeel ervoor zorgde dat uw Philips-lamp zo helder brandde. Waarom zou u ook? U hoefde voor de aanschaf van die spullen nou niet echt krom te liggen. Dat kwam mede doordat politieke gevangenen uit de DDR die spullen maakten. Gedwongen. Gratis en voor niets.
Dat blijkt nu uit een groot onderzoek in de archieven van de Stasi, de beruchte Oost-Duitse geheime dienst. En ja, ook Nederlandse bedrijven maakten maar al te gretig gebruik van deze onbetaalde arbeid.
Eerder was al bekend dat Ikea veel van haar produkten door politieke gevangenen liet maken in de DDR. Tal van west-Duitse bedrijven, zoals Volkswagen, Aldi, Karstadt, Quelle, Otto en Neckermann blijken ook gebruik te hebben gemaakt van dwangarbeid. Jaarlijks verdiende de DDR dictatuur hiermee 200 miljoen D-Mark. Dat geld kon de Republiek goed gebruiken. Het land verkeerde namelijk in permanente geldnood.
Wehkamp bestelde meubels bij een bedrijf in de plaats Güstrow. Dat bedrijf gebruikte materialen die door dwangarbeiders werden gemaakt. Hema liet oranje brooddozen maken bij het bedrijf Eisenhütte Thale in Beierfeld. C&A verkocht sportschoenen en waarschijnlijk ook dameskousen gemaakt door politieke gevangenen.
In het onderzoek in de Stasi archieven duiken ook de bedrijven Philips, Shell, Electronics, Berkelrode Meubel en Prins op. Allemaal maakten ze direct of indirect gebruik van politieke gevangenen in de DDR. Een en ander blijkt uit het boek 'Knastware für den Klassenfeind'.