Mogen slachtoffers oordelen over vrijlating dader?

Nabestaanden en slachtoffers zouden via een speciaal daarvoor in te stellen commissie inspraak moeten krijgen over de vrijlating van ‘hun’ dader, bijvoorbeeld tijdens TBS-verlengingszittingen. Een plan hiervoor wordt nu onderzocht door de minister.

De nieuwe uitbreiding van deze slachtofferrechten is zwaar bevochten door nabestaandenorganisaties. Het past in de ontwikkeling van slachtoffers die een steeds sterkere positie krijgen in het strafproces. In 2005 kregen zij voor het eerst de mogelijkheid om zich tijdens de zitting uit te spreken over wat het delict met hen heeft gedaan, het zogenaamde spreekrecht. Sinds afgelopen zomer mogen zij zich ook uitspreken over de dader en een gewenste straf.

Uitbreiding spreekrecht

Op voorspraak van CDA en VVD gaat minister Dekker (Justitie en Veiligheid) onderzoeken hoe slachtoffers na het strafproces  kunnen meepraten. Het plan richt zich op een soort spreekrecht over de voorlopige invrijheidstelling na tweederde van de gevangenisstraf en tijdens TBS- verlengingszittingen. Gedacht wordt aan een commissie die een hoorzitting houdt waarbij naast deskundigen, ook nabestaanden worden gehoord.

Vanaf 1 januari zal het toezicht op daders van ernstige delicten en ex-TBS’ers strenger worden. Via de ‘Wet Langdurig Toezicht’ kan worden besloten dat een veroordeelde na het uitzitten van zijn straf toch nog een behandeling nodig heeft of een gebiedsverbod opgelegd krijgt. De vraag is of nabestaanden en slachtoffers ook hierop extra inspraak moeten krijgen.

'Niet passend'

Forensisch psychiater Hjalmar van Marle ziet een uitbreiding van de rol van nabestaanden en slachtoffers ‘niet passend’. "Ze hebben in het strafproces kunnen vertellen wat het met hen heeft gedaan, hierna is het tijd voor resocialisatie", stelt Van Marle. "Er moet vooruit gekeken worden".