"Sorry, we zijn hier nu en ik vind echt dat je dit moet weten", stuurt Stichting Vluchteling de redactie vanuit het grensgebied tussen Polen en Wit-Rusland. De migratiecrisis die zich daar afspeelt is volgens hen 'schrijnend'.
De vluchtelingencrisis tussen Wit-Rusland en Polen is een tegengeluid van de Wit-Russische president Loekasjenko op de sancties die het westen hem heeft opgelegd. Polen wil niet toegeven aan het beleid van Loekasjenko, dus stuurt hij de vluchtelingen terug. Net zoals Wit-Rusland op zijn beurt weer doet. "Polen is er zelfs trots op, want ze publiceren elke dag hoeveel vluchtelingen er zijn tegengehouden", vertelt directeur Tineke Ceelen van Stichting Vluchteling.
Hulpverlening is verboden
Ceelen heeft het grensgebied opgezocht en schrok enorm van de situatie. "Elke dag duwt Loekasjenko mensen over de grenzen, letterlijk. Er wordt gedreigd en geslagen. De vluchtelingen komen terecht in een zone van 3 kilometer waar het verboden is om hulp te verlenen en journalisten niet welkom zijn."
Deze zogenoemde 3-kilometer-zone is een groot oerbos met veel moeras. "Voor mensen is het heel moeilijk om om de moerassen heen te lopen, dus ze lopen er regelrecht in." Volgens Polen zijn er nu dertien mensen overleden, maar 'de overledenen kan je in het moeras echt niet terugvinden, dus er komen later vast nog meer nare berichten naar buiten', zegt Ceelen.
Bekijk ook
'Hartverscheurend om te zien'
Een van de dertien mensen die is overleden, is een 35-jarige man die dood werd gevonden in de bossen. "We waren bij die begrafenis en het is hartverscheurend om te zien dat iemand moederziel alleen sterft en onder de ogen van de wereldpers wordt begraven."
Ceelen vindt de situatie heel heftig om te zien: "Mensen zijn totaal ontredderd en wanhopig. Het is regelrecht misdadig wat hier gebeurt." Ze hoopt dat Loekasjenko medemenselijkheid laat zien nu het kouder wordt, maar ze vreest voor de toekomst het ergste. "De president heeft ontdekt dat hij een machtig wapen in handen heeft, dus je kunt erop rekenen dat het in het voorjaar opnieuw begint."
Geïntimideerd en tegengehouden
De vluchtelingen worden, zover mogelijk, geholpen door lokale bevolking en hulporganisaties. Alleen is dit voor de hulpverlening ook niet veilig, vertelt Ceelen. "Ze worden tegengehouden, geïntimideerd en soms zelfs gevolgd om de vluchteling te vinden die ze dan weer weg kunnen sturen."
"We zagen dat de lokale bevolking het telefoonnummer van hun advocaat op hun arm schreven als ze op pad gaan. Voor het geval ze in de cel terechtkomen", licht Ceelen toe. Vanuit de cel mogen mensen namelijk één telefoontje plegen. "Dus soms lukt het de advocaten van de bevolking, die probeert te helpen, om hen vrij te krijgen."
Bekijk ook
Hulp aan vluchtelingen
Stichting Vluchteling gaat zich inzetten om de vluchtelingen te helpen. "We willen expertise beschikbaar stellen, dus denk aan een psychologische EHBO-cursus om hulpverleners gezond te houden en de manier van omgaan met getraumatiseerde vluchtelingen. Ceelen vertelt ook dat ze iets gaan doen wat ze eigenlijk nog nooit hebben gedaan: "De vluchtelingen zitten verspreid over verschillende plekken, dus ze zelf allemaal helpen wordt lastig. Wat we daarom gaan doen is de lokale bevolking en hulporganisaties financieel ondersteunen."
"Alle hulp die ze nu bieden, doen ze met privéspullen. Denk aan auto's, thermoflessen en dekens", zegt Ceelen. Hiermee kunnen de hulpverlenende organisaties betere zorg bieden zonder dat zij de eigen spullen moeten gebruiken. "Dit gebeurt met geld, oftewel met zo weinig mogelijk regels, omdat de situatie zo onvoorspelbaar is."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.