De missie in Afghanistan heeft het hoogste aantal PTSS'ers opgeleverd in de geschiedenis van de krijgsmacht. Dat blijkt uit cijfers van Defensie. Erik en Robin wisten hun PTSS om te zetten in iets positiefs.

De een bracht een succesvol boek uit en bereikt vele veteranen en hun naasten met een theatervoorstelling. De ander rende vijf marathons en deelt zijn verhaal op social media om anderen te helpen hun trauma te verwerken. Van hun negatieve ervaringen in Afghanistan maakten Erik en Robin iets positiefs, voor anderen en voor zichzelf.

Schaamte

Veteraan Erik Krikke diende van juni tot september 2007 in Afghanistan, hij werkte er als militair operatieassistent chirurgie. "Ik ging er gemotiveerd naartoe, wetende dat het werk dat ik zou gaan doen totaal anders was dan wat ik deed in Nederland. Vakinhoudelijk voelde dit voor mij als het hoogst haalbare."

Erik wilde verschil maken in Afhanistan, al was het maar voor één iemand. Maar terug in Nederland voelde het alsof dat niet was gelukt. "Ik heb me lang geschaamd, had het idee dat ik niet alles voor mijn patiënten had kunnen doen." Waar het precies om gaat, daar gaat hij liever niet op in. "Maar, ik heb dingen gezien die mij voor altijd hebben veranderd."

Niet meer achterom kijken

Praten over zijn gevoelens deed Erik niet toen hij weer thuis was. "Ik had besloten dat ik niet achterom wilde kijken. Dierbaren wilde ik niet lastigvallen en mensen die toch doorvroegen, heb ik van me afgeduwd." Hij ging zo snel als kon uit dienst bij Defensie en begon een eigen onderneming. "Ik dacht: 'als ik maar hard genoeg werk, vergeet ik het vanzelf'."

6 jaar later ging het fout. Erik moest naar het ziekenhuis voor een operatie. "Dat was een keiharde trigger. Ineens zag ik de operatiekamer in Afghanistan weer voor me." De weken daarna ging het van kwaad tot erger en uiteindelijk belde hij Defensie op. Binnen enkele dagen zat hij in de hulpverlening en werd geconstateerd dat hij een posttraumatische stressstoornis had.

Duizenden boeken verkocht

"Om hulp vragen, vond ik het allermoeilijkst. Daarmee moest ik toegeven dat ik het niet alleen kon. Omdat ik praten zo lastig vond, vroeg mijn therapeut me op te schrijven wat ik had meegemaakt." Dat ging zo goed dat Eriks psycholoog hem aanraadde een boek te schrijven over zijn ervaringen.

"Ik was al blij geweest als één persoon iets aan dat boek zou hebben, maar inmiddels zijn er duizenden van verkocht. Dat had ik echt niet verwacht."

Op de planken

En bij het boek was het niet afgelopen. Inmiddels vertelt Erik zijn verhaal in het theater. Op die manier hoopt hij mensen die met hetzelfde struggelen en hun naasten een duwtje in de terug te geven, hen te stimuleren om hulp te zoeken. En dat lukt, ziet hij aan de vele reacties.

"Het mooie is: naast anderen help ik ook mezelf elke keer weer een beetje verder." Zijn tip aan iedereen die worstelt met PTSS: "Práát. Zwijg niet, want het vreet je op vanbinnen. Echt."

Bron: EenVandaag

Bermbom

"Ik weet nog dat ik met mijn pasgeboren dochter in de kinderwagen door een winkelstraat in Hilversum liep. Toen zij begon te huilen dacht ik ineens: 'hier kan elk moment een bermbom afgaan'. Rationeel wist ik natuurlijk dat dat niet kon, maar alles in mijn lichaam schreeuwde dat ik daar weg moest."

Dat was voor marinier Robin Imthorn het moment dat hij besefte dat hij hulp nodig had. Hij was toen al 9 jaar terug uit Afghanistan, waar hij diende in 2005 en in 2009 tot 2010. Tot die tijd hield hij zijn PTSS angstvallig voor zichzelf en anderen verborgen.

Open wond

Robin denkt dat hij zijn trauma opliep tijdens een levensreddende handeling die hij in 2009 uitvoerde. Een collega was met zijn voertuig op een bermbom gereden en ernstig gewond. "Dat beeld is altijd een open wond gebleven in mijn hoofd."

Thuis kreeg hij paniekaanvallen, last van angsten. "Het ergste vond ik dat ik mijn dochter niet kon vasthouden als ze moest huilen. Mijn oren begonnen dan te suizen, ik sloeg dicht. Mijn vrouw had helemaal niks aan mij. Ik was onbereikbaar." 'Een cocktail van shit', noemt hij het.

Hardlopen

Net als veteraan Erik was Robin ervan overtuigd dat hij zijn trauma zelf moest oplossen. Hij voelde zich zwak en schaamde zich voor zijn gevoelens. Toch lukte het hem op een gegeven moment om over die schaamte heen te stappen en in therapie te gaan.

Toen het iets beter met hem ging, besloot de marinier een oude hobby op te pakken: hardlopen. Iets waar hij zich op slechte momenten vaak in had verloren. Maar deze nieuwe poging werd een succes. Verhalen over hoe hij harlopen inzette om zijn trauma te verwerken deelde hij op social media en er volgden honderden reacties van mensen die iets soortgelijks hadden meegemaakt.

Vijf marathons

"Toen besloot ik iets extreems te bedenken: ik zou vijf marathons gaan lopen in vijf dagen. Ik wilde mezelf uitdagen, een 'reis' maken. Testen of het goed bleef gaan in mijn koppie. Dat was zo."

De cirkel was rond voor Robin toen hij aan het einde van de wedstrijd het marineterrein op rende en zijn dochter in de armen nam. De dochter die hij eerst niet kon vasthouden.

Justitie vervolgt vier vrouwen voor grafschennis op een begraafplaats in Leusden. Zij zouden daar bijna 4 jaar geleden een 'paranormale sessie' hebben gehouden bij kindergraven. Nabestaanden hopen er nu eindelijk achter te komen wat er precies is gebeurd.

De Palestijnse vlag of een regenboogvlag op het podium van het Eurovisie Songfestival? Dat is deze editie niet toegestaan: artiesten mogen alleen nog hun eigen vlag laten zien om 'politieke statements' te voorkomen. "De EBU is een bange organisatie."

De European Broadcasting Union (EBU) heeft het nieuwe vlaggenprotocol zelf niet bekendgemaakt, maar bevestigde wel berichten van de Deense omroep DR hierover. Hans Laroes, die jarenlang betrokken was bij de EBU als adviseur, vindt het een 'nogal onhandig' van de media-organisatie.

Vlag om identiteit te laten zien

De laatste jaren waren op het podium en in de green rooms - waar deelnemers wachten op de uitslag - nog verschillende vlaggen te zien, waaronder de Palestijnse vlag en de regenboogvlag. En op het podium nam zanger Nemo, die uiteindelijk won voor Zwitserland, vorig jaar de non-binaire vlag mee. Vlaggen zijn dan ook echt onderdeel van het Songfestival, zegt Laroes.

"Het hele Songfestival is erop gericht om mensen en landen en allerlei bevolkingsgroepen met elkaar te verbinden op een vrolijke manier. En dus ook mensen van allerlei identiteiten", legt hij uit. "En ik denk dat daarbij hoort dat die mensen ook hun identiteit laten zien. Dat kan via de vlag van je land, via de regenboogvlag en ook via een vlag waarin je Palestina steunt."

'Tegen geest van Songfestival'

Door het besluit van de EBU om alleen nationale vlaggen toe te staan op het podium kunnen deelnemende artiesten hun identiteit straks mogelijk niet volledig uiten. En dat vindt Laroes geen goede zaak: "Het is eigenlijk tegen de geest van het Songfestival in."

Hoe de organisator van het liedjesfestijn precies tot zo'n besluit komt, blijft volgens hem gissen. In principe wordt de uiteindelijke beslissing gemaakt door de producer van het Songfestival in overleg met het gastland, dit jaar dus Zwitserland. Maar de omroepen van andere deelnemende landen hebben volgens hem ook zeker invloed.

Onder hoge druk besloten?

Het zou dus zeker kunnen dat landen in dit geval invloed hebben uitgeoefend op de organisatie, zegt Laroes. "Er zijn ongetwijfeld een aantal omroepen die alvast bezwaar zijn gaan maken of bang zijn geworden." En dan gaan ze onder oplopende druk met elkaar appen, bellen en vergaderen, weet de voormalig EBU-adviseur.

"Het is op dit soort momenten een beetje een bange organisatie", gaat hij verder. "Dus omdat die verschillende standpunten van landen en omroepen eigenlijk boven die hele besluitvorming hangen, wordt er geprobeerd het allemaal zo rustig mogelijk te houden en ieder gedoe waar iemand boos van kan worden te vermijden. Dan ga je dus beslissen om geen vlaggen toe te laten."

'Niet nagedacht over regenboogvlag'

Het 'vlaggenverbod' is volgens Laroes vooral bedoeld om de Palestijnse vlag te weren van het podium. Dat daarmee bijvoorbeeld ook Pride-vlaggen in de ban worden gedaan, heeft de organisatie van tevoren misschien niet helemaal doorgehad, denkt hij.

"Ik denk dat ze vooral geen Palestijnse vlaggen willen laten zien en dat ze toen geaccepteerd hebben dat dan ook andere vlaggen als de regenboogvlag niet meer getoond worden", zegt hij. "Terwijl ik denk dat je daarmee juist een heleboel artiesten - en een heleboel mensen thuis - in hun hart raakt, en dat je daarmee dus ook je eigen Songfestival in het hart raakt."

Andere manieren zoeken

Overigens verwacht Laroes niet dat de deelnemende zangers zich ook helemaal aan de nieuwe regels gaan houden. "Ik denk dat redelijk wat artiesten op zoek gaan naar manieren om toch iets te laten zien." Als voorbeeld noemt hij Madonna, die in 2019 op het Songfestival in Israël een gastoptreden gaf en toen ook een statement maakte met de Palestijnse én Israëlische vlag.

Het zal hem niet verbazen als meer artiesten op zoek gaan naar manieren om standpunt over de situatie in Israël en de Palestijnse gebieden te laten blijken. "En eigenlijk wordt dat ook uitgelokt door de EBU. Het is dan ook een wedstrijdje van: wie is nu het slimst."

'Onverstandig en niet sympathiek'

In een poging om mogelijk gedoe rond de Palestijnse vlag te voorkomen, veroorzaakt de EBU met deze nieuwe regels juist méér gedoe, constateert Laroes. Het protocol rond de vlagen krijgt nu namelijk heel veel aandacht, ziet hij gebeuren.

En daar zit ook veel negatieve aandacht bij: zo noemde lbhti-belangenverenging COC Nederland het besluit van de EBU afgelopen weekend 'volstrekt belachelijk'. Laroes snapt de verontwaardiging over het vlaggenverbod. "Ik vind het echt een onverstandige en onaardige, niet sympathieke en niet empathische beslissing."

AVROTROS 'snapt besluit'

AVROTROS, die namens Nederland meedoet aan het Songfestival, liet eerder in een schriftelijke verklaring weten dat het de nieuwe regels rond vlaggen op het podium snapt. "Het Eurovisie Songfestival is een niet-politiek event en in dat kader begrijpen we deze beslissing."

"Het gaat enkel om de officiële momenten dat het duidelijk moet zijn om welk land het gaat", verduidelijkt de omroep over het doel van het protocol. "Op alle andere momenten staat het ons vrij om te communiceren wat we willen."

Claude zonder Congolese vlag

De omroep voegt daaraan toe dat het het jammer vindt 'dat ook symbolen die verbonden zijn aan inclusiviteit en vrijheid van expressie, zoals de regenboogvlag, nu onderdeel zijn geworden van deze maatregel'. AVROTROS erkent dat een regenboogvlag geen politiek statement is, 'maar het gaat er bij de EBU om dat er één lijn wordt getrokken'.

Zanger Claude doet over 3 weken namens Nederland mee aan het Songfestival. Hij komt uit de Democratische Republiek Congo, maar mag de vlag van zijn geboorteland straks dus ook niet laten zien op het podium en in de green room. Het publiek in de zaal mag wel met elk soort vlag zwaaien, zolang die volgens de Zwitserse wet toegestaan is.