radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
  1. Homepage
  2. Kamerleden willen duidelijkheid over meetgegevens giflek Farmsum

Kamerleden willen duidelijkheid over meetgegevens giflek Farmsum

  1. 12-12-2018 12:58
  2. Zorg en leven
  3. Auteur: Ferry Stoop
Kamerleden willen duidelijkheid over meetgegevens giflek Farmsum
Bron: De Vries Media

Kamerleden vragen zich af hoe het kan dat zij cruciale meetgegevens over het lek bij het tankenpark van de NAM in Farmsum niet hebben gekregen van de gemeente Delfzijl.

Die heeft laten meten hoeveel gevaarlijke stoffen als benzeen vrijkwamen tijdens een grote lekkage van giftig aardgascondensaat begin oktober op het tankenpark van de (Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) in het Groningse Farmsum.

Onderzoek EenVandaag en Follow the Money

EenVandaag en Follow the Money onderzoeken dit milieuschandaal in Farmsum gezamenlijk en hebben de geheime documenten van de gemeente Delfzijl in handen gekregen van een insider. Op deze documenten staan veel hogere gehaltes van het gelekte en kankerverwekkende benzeen dan minister Wiebes aan de Kamer laat weten.

De Groningse Kamerleden Sandra Beckerman (SP) en Henk Nijboer (PvdA) zijn verbaasd dat minister Wiebes niet alle informatie met de Kamer deelt. Zij eisen samen met GroenLinks opheldering in een Kamerdebat met de minister. Ze snappen daarom niet dat minister Wiebes met andere cijfers over benzeen komt dan de gemeente Delfzijl.

info

Reactie ministerie van EZK

Minister Wiebes heeft alle bekende gegevens over de lekkage bij Farmsum gedeeld met de Tweede Kamer. Voor de beantwoording van Kamervragen heeft het ministerie navraag gedaan bij de verantwoordelijke toezichthouder SodM. SodM heeft rond het incident in Farmsum intensief contact gehad met de Veiligheidsregio (brandweer). Voor de Veiligheidsregio en SodM staat de veiligheid van burgers tijdens en na het incident voorop. Daarom heeft de Veiligheidsregio (brandweer) metingen gedaan in de nabijgelegen woonwijk. SodM heeft de resultaten van die metingen ontvangen van de Veiligheidsregio. Deze resultaten zijn ook gedeeld met de Tweede Kamer. Uit de berichtgeving van EenVandaag maken wij op dat de gemeente Delfzijl zelf metingen zou hebben verricht vlakbij van het tankenpark. Sodm en het ministerie zijn niet op de hoogte dat de gemeente opdracht heeft gegeven om metingen te verrichten. De resultaten van deze metingen zijn dan ook niet bekend bij SodM en ministerie. SodM zal nu contact opnemen met de Brandweer en de gemeente om nadere informatie hierover te krijgen.

Gif lekt uren lang

Het giftige en explosieve aardgascondensaat lekte in de nacht van dinsdag twee op woensdag drie oktober uit een opslagtank in het riool en kwam op donderdag vier oktober bovendrijven in het afwateringskanaal in Farmsum. Alarmen gingen af op het tankenpark, maar de NAM deed drie uur lang niets. Negeerde zelfs de alarmsystemen. En zo kon 30.000 liter dikke en stinkende drab het afwateringskanaal instromen.

Het afwateringskanaal loopt dwars door woonwijken. Omwonenden en hulpverleners kregen last van hoofdpijn, keelpijn, tranende ogen en misselijkheid. Langs het afwateringskanaal zijn dode watervogels gevonden. Het waterschap dacht eerst dat het om een olielek ging en wist dagenlang niet waar het vandaan kwam.

Strafrechtelijk onderzoek

Het Openbaar Ministerie (OM) is een strafrechtelijk onderzoek gestart naar de lekkages van aardgascondensaat op het NAM-terrein. Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft de NAM onder verscherpt toezicht gesteld.

Het SodM kwam vandaag met de eerste onderzoeksresultaten over het incident. "De lekkage (...) is veroorzaakt door een opeenvolging van menselijk en technisch falen", schrijft het SodM. "Tot twee keer toe is er een alarm afgegaan, waarop de NAM geen tijdige actie heeft ondernomen. Het aardgascondensaat is 2 uur en 12 minuten lang vanuit de calamiteitenbak in het hemelwaterriool gestroomd. De lekkage stopte nadat een medewerker van de NAM de reservepomp opstartte vanuit de controlekamer in Hoogezand."

info

Reactie NAM

Johan Atema, directeur van de NAM: "In de voortgangsbrief van SodM herken ik de stand van zaken over de getroffen veiligheidsmaatregelen zoals wij die ook in onze brief aan SodM hebben beschreven. Ik betreur daarbij, zoals eerder gezegd, dat wij niet eerder de oorzaak van de lekkage hebben kunnen achterhalen. Dit zorgde voor een te late communicatie naar de bewoners over het incident. Daar heb ik eerder ook mijn excuses voor aangeboden. De NAM zal gevraagde zaken bij het SodM aanleveren. Ook gaan we in gesprek met de direct betrokkenen en omwonenden zodra de onderzoeksresultaten voorhanden zijn."

Gezondheidsschade

Aardgascondensaat komt vrij bij de winning van aardgas en bevat giftige en vluchtige stoffen zoals benzeen. Omwonenden, brandweer en andere hulpverleners hebben dagenlang benzeendampen ingeademd. De grote vraag is: hoeveel giftig gas hebben omwonenden ingeademd?

De brandweer is pas op zeven oktober gaan meten hoeveel benzeen er nog in de lucht hing. Toen was er al veel benzeen vervlogen, en waren de waardes laag.

Geheime documenten gemeente Delfzijl

Naast de brandweer heeft ook de gemeente Delfzijl de gehaltes van het vrijgekomen benzeen in de lucht laten meten door het bedrijf SGS. Zij deden driemaal per dag metingen op tien locaties rondom het tankenpark. Deze gegevens vertellen een heel ander verhaal dan minister Wiebes vertelt aan de Kamer.

Volgens de meetgegevens van SGS is er tien dagen na de lekkage, op 13 oktober vlakbij het tankenpark, een gehalte benzeen gemeten van 40 ppm. Terwijl Wiebes een heel ander getal noemde van maximaal 20 ppm in de beantwoording van Kamervragen. PPM is part per million, 1 op miljoen.

Tekst gaat verder onder afbeelding.

De meetresultaten van SGS
Bron: EenVandaag

Zoveelste lekkage

Het aantal incidenten op het NAM-tankenpark in Farmsum neemt toe. Er is de laatste tijd vaker aardgascondensaat gelekt. In augustus 2017 lekte 2,5 kuub aardgascondensaat uit een schip in het Zeehavenkanaal bij Delfzijl.

Een persoon aan boord van het schip raakte bedwelmd en werd opgenomen in het ziekenhuis. In augustus dit jaar blijkt 6 kuub damp van aardgascondensaat te zijn vrijgekomen. En begin oktober het incident waarbij 30 duizend liter weglekte.

Lees ook

Bloed laten testen

De dichtstbijzijnde huizen staan op 300 meter afstand van het tankenpark. Omwonenden laten ons weten dat ze meerdere malen per jaar de zoetige lucht van benzeen ruiken en dat ze daarvan gezondheidsklachten krijgen.

Hoogleraar toxicologie aan Universiteit Utrecht Martin van den Berg wil dat de GGD een oriënterend gezondheidsonderzoek start. Kamerleden van SP, PvdA en GroenLinks willen nog een stap verder gaan en het bloed laten testen van omwonenden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Afgelopen maanden gingen zeker 3.000 azc-plekken toch niet door, vaak na protesten: 'Gemeenten komen zo tegenover inwoners te staan'

  1. 11-04-2025 07:00
  2. Binnenland
  3. Auteur: Annefleur van Wanroij
Afgelopen maanden gingen zeker 3.000 azc-plekken toch niet door, vaak na protesten: 'Gemeenten komen zo tegenover inwoners te staan'
Spandoek tegen de komst van een asielzoekerscentrum in Berlicum
Bron: ANP

Uit een inventarisatie van EenVandaag blijkt dat aanhoudende protesten er vaak toe leiden dat de geplande opvangplekken voor asielzoekers tijdelijk of definitief worden geschrapt.

Door deze aanhoudende en succesvolle protesten raakt het Centraal Opvang Asielzoekers (COA) steeds verder af van het doel van 96.000 opvangplekken. Dit zijn het aantal plekken dat de spreidingswet voorschrijft en moet voor 1 juli worden behaald.

Ophef om azc

In zeker veertien gemeenten, die samen goed zijn voor de opvang van bijna 3.000 vluchtelingen, is de afgelopen maanden een tijdelijke of definitieve streep gezet door de plannen voor een asielzoekerscentrum.

Deze inventarisatie is gedaan op basis van berichtgeving van de afgelopen maanden over opvang die geannuleerd is. Er is gekeken naar de protesten en de daaropvolgende reactie vanuit het gemeentebestuur.

Zoeken naar nieuwe opvanglocaties

Het werkelijke aantal kan nog hoger liggen, omdat ook veel gemeenten waar protest is geweest nog geen besluit hebben genomen. Zoals bijvoorbeeld in de gemeente Maashorst, waar een informatieavond over drie mogelijke opvanglocaties uit de hand liep. De avond werd beëindigd met charges van de mobiele eenheid.

De locatie in Maashorst moest in totaal 750 asielzoekers opvangen. Of dit plan kan worden doorgezet is nu nog maar de vraag. Uit de rondgang van EenVandaag blijkt dat er de komende weken op nog meer plekken wordt gesproken over nieuwe opvanglocaties.

Bekijk ook

Geen azc na protesten

In sommige gevallen zegt de gemeente zelf dat ze de beoogde locatie voor een azc annuleren vanwege de protesten. Dit was bijvoorbeeld het geval in de gemeente Sint Michelsgestel.

"Na de maatschappelijke en politieke onrust die is ontstaan in de gemeente, is de primaire inzet van het college gericht op nazorg en depolarisering", schrijft de gemeente op hun website.

'We zijn niet gezwicht'

In andere gevallen zijn er wel protesten geweest, maar ontkennen raadsleden daar aan toe te hebben gegeven. Zo kondigde de gemeente Hardenberg in maart aan te kijken naar zeven potentiële locaties voor een nieuwe opvang. Na dit bericht volgde er twee informatieavonden en een protest.

Daarna maakte de coalitie bekend de zoektocht naar een locatie te staken. Raadslid Simone Hof (Christenunie) zei toen tegenover RTV Oost: "We zijn niet gezwicht voor de druk van een luidruchtige groep tegenstanders." Zij wijst juist naar het wankelende beleid van asielminister Marjolein Faber. Ook blijkt dat stikstof besluitvorming in de weg zit, of als argument wordt gebruikt om een azc niet te gaan bouwen.

In deze gemeenten werd een asielopvang geannuleerd

Weinig draagvlak

Verschillende gemeenten geven na het schrappen van een locatie wel aan verder te zoeken naar een andere locatie. Dat moet ook volgens de spreidingswet. Toch hebben ze nog weinig tijd om dit voor 1 juli te regelen, omdat ze vaak al veel locaties in beeld hebben gehad.

In de gemeente Dinkelland is de beoogde locatie van de baan, maar zegt de gemeente wel verder te zoeken naar een andere locatie. CDA-raadslid Marc Smelink hoopt dat dat voor 1 juli nog lukt, maar merkt ook weinig draagvlak. Het helpt volgens hem niet mee dat Faber geen regie pakt op de spreidingswet.

Asielminister Faber moet regie pakken

Op vragen - die EenVandaag eerder aan de asielminister stelde - over de consequenties die het heeft als gemeenten geen opvang regelen, zegt Faber dat op 1 juli opnieuw te bekijken.

"Maar als de landelijke overheid geen regie pakt dan staan we als gemeente tegenover de inwoner, terwijl we daar juist naast willen staan", reageerde Smelink toen.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Een derde van 55-plussers vindt dat ze te groot wonen, maar zoektocht naar toekomstbestendig huis duurt vaak jaren

  1. 11-04-2025 06:00
  2. Geld en werk
  3. Auteur: Jelle Fastenau
Een derde van 55-plussers vindt dat ze te groot wonen, maar zoektocht naar toekomstbestendig huis duurt vaak jaren
Bron: ANP

Een derde van 55-plussers vindt hun woning te groot voor wat ze nodig hebben. Veel van hen willen wel ruimte maken voor jonge huizenzoekers, maar doorstromen blijkt lastig: 30 procent zoekt al ruim 2 jaar naar een geschikte woning.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna 30.000 leden van het Opiniepanel. Onder alle ondervraagde 55-plussers zoekt 15 procent op dit moment naar een toekomstbestendige woning, en wil nog eens 27 procent dat op termijn gaan doen. Onder de 55-plussers die op dit moment te groot wonen, is dat aandeel nog groter.

'Gezinnen kunnen ruimte beter gebruiken'

Een derde (33 procent) van alle 55-plussers in het onderzoek laat weten op dit moment meer woonruimte in gebruik te hebben dan nodig. Voor de meesten van hen gaat dat om een woning van 100 vierkante meter of groter. Sommigen willen graag naar een woning met minder trappen, minder tijd kwijt zijn aan de schoonmaak, of ruimte bieden aan jonge huizenzoekers.

"Ik ben alleenstaand in een eengezinswoning, het onderhoud wordt me een beetje te veel", vertelt een gepensioneerde deelnemer. "Er zijn gezinnen die de ruimte veel beter kunnen gebruiken."

Hoe denken jongeren en 55-plussers over de grootte van hun woning?

Jongeren komen ruimte tekort

Die opvatting kunnen veel jongeren beamen. Waar 55-plussers vaker woonoppervlakte over hebben, moet een vijfde (21 procent) van 18- tot en met 34-jarigen het doen met een woning die te klein is voor hun situatie. Van hen woont 40 procent momenteel in een woning van minder dan 50 vierkante meter.

"We willen eigenlijk kinderen, maar stellen dat al jaren uit omdat we geen geschikte woning kunnen vinden", laat een jongere in zo'n woning weten. "Ik ben bang dat het voor ons al te laat is tegen de tijd dat de woningmarkt weer hersteld is."

Zijn 55-plussers van plan te verhuizen naar een toekomstbestendige woning?

Zoektocht naar woning

Een flinke groep van 55-plussers met een te grote woning is best bereid om plaats te maken voor woningzoekende jongeren en daarbij ruimte in te leveren.

Een derde van hen (34 procent) is op dit moment al op zoek naar een woning die beter geschikt is om op latere leeftijd in te wonen. Nog eens 40 procent zou dat op termijn willen.

Minder woning, hogere huur

Toch is het voor een ruime meerderheid (85 procent) van de 55-plussers die nu op zoek zijn, lastig om iets te vinden. 30 procent geeft aan al minstens 2 jaar bezig te zijn met het vinden van de juiste woning. Zij zien weinig geschikte opties en lange wachttijden in de sociale huur, maar zouden er vaak ook financieel flink op achteruit gaan.

"Ik wil graag kleiner wonen, maar kan alleen een appartement krijgen van 1.500 euro", laat iemand weten. "Dan zou ik een tuin én ruimte inleveren voor ruim 500 euro per maand meer."

Hoe lang zijn 55-plussers al op zoek naar toekomstbestendige woning?

Niet iedereen wil verhuizen

Bovendien zou ongeveer een vijfde (21 procent) van 55-plussers ondanks een te grote woning helemaal niet willen verhuizen. Voor sommigen is hun woning al voldoende geschikt om ook later nog te kunnen wonen.

Anderen hebben daarvoor aanpassingen laten doen, zoals het plaatsen van een traplift of het bouwen van een badkamer op de begane verdieping om langer in hun huis te kunnen blijven.

Gehecht aan woning

Daarnaast spelen er, ook onder ouderen die hun huidige woning eigenlijk te groot vinden, sentimentele redenen mee om niet weg te willen.

Bijvoorbeeld omdat ze gehecht zijn aan hun huis of niet weg willen uit hun sociale omgeving. "Een fijne buurt en een riant huis, daar kan geen appartement tegenop", besluit een deelnemer.

Bekijk ook

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 14 maart tot en met 3 april 2025. Er deden in totaal 29.827 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee, onder wie 3.490 deelnemers van 55 jaar en ouder, die een woning voor latere leeftijd zoeken. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant