tv LIVE
meer NPO start

'Mijn vader kreeg een SS-uitkering van 2 ton'

'Mijn vader kreeg een SS-uitkering van 2 ton'
Bron: EenVandaag

"Mijn ogen vielen bijna uit mijn kassen toen ik het las. Hier moet ik iets mee, dacht ik." Het nieuws dat tientallen Nederlandse oud-SS'ers nog een Duitse uitkering krijgen, was voor Rob Stoverink geen verrassing. Zijn vader was jarenlang een van hen.

Rob besloot een brief aan EenVandaag te sturen. Nu doet hij zijn verhaal. "Ik las in de krant dat het nog de vraag was of mensen deze pensioenen kregen. Ik wilde vertellen dat daar geen twijfel over bestaat. Mijn vader kreeg tot aan zijn dood elke maand een fiks bedrag." In 30 jaar tijd ontving hij in totaal zo'n 2 ton van de Duitse overheid.

Lees ook

Vechten tegen communisten

Johan Stoverink, de vader van Rob, werkte in 1940 bij een beschuitfabriek in Schüttorf, net over de grens. Via via kon hij voor de Duitsers aan de slag op vliegveld Twente. "Ik denk dat hij daar heeft gemerkt dat de Duitsers veel hogere lonen boden", vertelt Rob. "Misschien heeft hij toen gedacht: ik ga bij de SS." Begin 1940 meldde hij zich officieel aan bij de Waffen-SS.

Door zijn katholieke achtergrond, zat volgens Rob de angst voor de communisten er bij zijn vader goed in. "Hij wilde tegen de communisten vechten. Ik denk dat dat de reden is waarom hij voor de SS gekozen heeft." Hoe langer hij bij de SS zat, hoe meer Robs vader geïndoctrineerd werd met de denkbeelden van de nazi's.

Oorlogsmisdaden

Eind 1941 belandde zijn vader aan het front bij Leningrad. In de loopgraven om de stad heen liep hij patrouille. "Daar namen ze weleens een Russische of partizaanse verkenner gevangen. Die voerden ze dan af en dan werd hij doodgeschoten." Dat zijn vader dat meerdere keren deed, staat volgens Rob als een paal boven water. "Daar heeft hij zelf over verteld. Hij was trots op dit soort verhalen."

Rob vertelt over de oorlogsmisdaden van zijn vader: 'Het staat als een paal boven water dat hij soldaten doodschoot.'

In Leningrad raakte Robs vader uiteindelijk gewond. Omdat het regende, liep hij voor één keer niet door de volgelopen loopgraven. "Toen hij bovenlangs liep, is hij met een granaatachtige kogel in zijn rechterbovenbeen geschoten. Zijn hele bovenbeen was weg."

'Hij vond uitkering meer dan terecht'

Door dat incident had Robs vader later recht op een Duitse uitkering. "Dat vond hij meer dan terecht", vertelt Rob. Na de oorlog probeerde hij eerst met een advocaat een pensioen los te weken, maar dat lukte niet.

In 1980 kreeg het gezin ineens een brief thuis. "Daar stond in dat hij elke maand tot zijn levenseinde een bedrag kon krijgen. Als bewijs dat hij nog leefde, moest hij elk jaar een brief terugschrijven met zijn handtekening. Dat was alles."

2 ton in 30 jaar

Het geld werd niet in Nederland gestort. Iedere maand reed de vader van Rob naar de Volksbank in het Duitse Gronau om zijn uitkering op te halen. Rob ging vaak mee. "Ik heb daar ook bankafschriften gezien. Het ging om 465 euro per maand." Zijn vader ontving het bedrag meer dan 30 jaar lang, tot aan zijn dood in 2011. "Reken maar uit", zegt Rob. "Met 30 jaar zit je dan aan een bedrag in de 2 ton."

Dat was nog niet alles. Duitsland betaalde ook voor meerdere 'extra's'. Iedere 2 jaar kreeg Robs vader speciale orthopedische schoenen en ook de meerkosten voor een automaat mochten gedeclareerd worden. Eens in de 3 jaar werd hij uitgenodigd om te komen 'kuhren' in Duitsland. "In een kuuroord werd hij dan helemaal in de watten gelegd. Fysiotherapie, massages, lekker eten... Het was als het ware een APK-keuring, betaald door de Duitse regering."

'Eens in de 3 jaar werd mijn vader op kosten van de Duitse regering in de watten gelegd', vertelt Rob.

Twee gezichten

"Ik kan me er niet aan onttrekken dat mijn vader oorlogsmisdaden heeft begaan", zegt Rob. "En dan werd hij daar ook nog voor betaald. Ik vind dat een schande."

Hij omschrijft zijn vader als een man met twee gezichten. "Aan de ene kant was het een zachte man, die soms heel theatraal kon zijn. Maar aan de andere kant was het een keiharde man. Hij duldde geen tegenspraak, was koppig en had een heel kort loontje. Ook naar mij toe."

'Als zoon wil ik anders zijn'

Ondanks alles voelt Rob zich niet schuldig om zijn vaders oorlogsverleden. "Ik ben zelf niet schuldig. Toevallig ben ik de zoon van iemand die bij de SS zat. Qua doen en laten heb ik altijd geprobeerd heel anders te zijn dan mijn vader."

Wel schaamt hij zich voor de misdaden die zijn vader gepleegd heeft en de jarenlange SS-uitkering die hij daarvoor kreeg. "Dat zou niet moeten gebeuren. Je doet iedereen tekort die slachtoffer is van de oorlog." Dat de uitkeringen nog steeds niet zijn stopgezet, vindt Rob 'te zot voor woorden'. "Ik denk dat veel mensen dit hebben gelezen en dachten: hoe kan dit nog steeds gebeuren? Niemand wist hiervan. Het is tijd dat alles een keer boven water komt."

Lees ook

TV-reportage: 'Mijn vader kreeg een SS-uitkering van 2 ton'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom Nederland het juiste land is voor zelfrijdende taxi's van Uber volgens deze expert

Het Amerikaanse bedrijf Uber wil vanaf 2026 zelfrijdende taxi's aanbieden in Europa. Het bedrijf werkt nu samen met de Chinese ontwikkelaar Momenta om dit voor elkaar te krijgen. Maar is Nederland daar klaar voor? "Infrastructuur is goed geregeld."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Gemeente Amsterdam wil regeling voor Surinaamse oud-Nederlanders versoepelen: 'Historisch onrecht en dat kunnen we nu rechtzetten'

Gemeente Amsterdam wil regeling voor Surinaamse oud-Nederlanders versoepelen: 'Historisch onrecht en dat kunnen we nu rechtzetten'
Wethouder Rutger Groot Wassink
Bron: EenVandaag

Ruim 180 Surinamers hebben een verblijfsvergunning gekregen die ze na de onafhankelijkheid in 1975 zijn kwijtgeraakt. Maar door strenge eisen zijn er ook afwijzingen. Dat moet anders, vindt gemeente Amsterdam. "Het leidt tot schrijnende situaties."

Naast de verblijfsvergunningen die zijn afgegeven, zijn er nog ongeveer 25 in behandeling. Een van de mensen die nu al succesvol gebruik heeft kunnen maken van de regeling is Jayant Ganesh uit Den Haag. Hij woonde bijna 25 jaar zonder papieren in Nederland, maar krijgt nu een verblijfsvergunning.

'Ik kon die beslissing niet zelf nemen'

"Ik ben er heel erg blij mee, het neemt alle angst en stress weg. Ik hoef niet meer op de straat te lopen en bang te zijn dat ik word opgepakt en uitgezet", vertelt hij. "Het is een opluchting en het geeft ons ook de erkenning die wij verdienen, gezien het feit dat wij ons Nederlandschap nooit hebben afgestaan."

Ganesh was nog een kind toen Suriname onafhankelijk werd. "Ik kon dus niet de beslissing nemen of ik Nederlander wilde blijven of Surinamers wilde worden."

25 jaar ongedocumenteerd

In 2000 komt hij op zijn 29ste naar Nederland, maar papieren krijgt hij niet. "Gelukkig had ik hier een netwerk van familie en vrienden die mij opvingen. Ik heb meerdere keren bij de IND aangeklopt de afgelopen 25 jaar, maar steeds zonder succes."

Nu Ganesh wel een verblijfsvergunning heeft, voelt hij zich weer een vrij mens: "Ik kan nu legaal werk zoeken, ik kan in aanmerking komen voor een huurwoning en het belangrijkste, ik kan nu gewoon over straat lopen zonder dat ik bang ben dat er iets gebeurt."

Bekijk ook

info

Ongedocumenteerde Surinamers in Nederland

Voor de onafhankelijkheid in 1975 waren alle inwoners van Suriname automatisch ook Nederlandse staatsburgers. Met de onafhankelijkheid kwam daar echter verandering in: zij verloren hun Nederlandse nationaliteit en daarmee ook de bijbehorende rechten.

Alleen Surinamers die op dat moment in Nederland verbleven, mochten hun Nederlandse nationaliteit behouden en kregen de status van 'legale vreemdelingen'.

In de eerste 5 jaar na de onafhankelijkheid van Suriname gold een overgangsregeling, de zogenaamde Toescheidingsregeling. Die maakte het makkelijker voor oud-Nederlandse Surinamers om naar Nederland te komen. Zolang ze een inkomen en een woning hadden, mochten ze zich hier vestigen. Maar vanaf 1980 veranderde dat: sindsdien werd hun toelating net zo streng als die van andere buitenlandse migranten.

Sinds het intrekken van de overgangsregeling wonen er naar schatting zo'n 1.200 Surinaamse oud-Nederlanders ongedocumenteerd in Nederland.

Eenmalige speciale regeling

Om Surinamers als Ganesh tegemoet te komen, kwam voormalig staatssecretaris Van der Burg afgelopen jaar met een eenmalige, speciale regeling, waar Surinaamse oud-Nederlanders tussen 1 januari en 1 juli van dit jaar gebruik van kunnen maken.

Iedereen die geboren is voor 25 november 1975, de dag dat Suriname onafhankelijk werd, en die kan aantonen dat hij of zij langer dan 10 jaar in Nederland woont, komt in aanmerking voor een verblijfsvergunning.

500 zaken afgewezen

Maar die laatste eis, 10 jaar onafgebroken in Nederland wonen, zorgt er nu voor dat ruim 500 zaken van Surinaamse oud-Nederlanders zijn afgewezen. Zij konden niet bewijzen dat ze meer dan 10 jaar in Nederland woonden.

"Veel mensen vallen hierdoor buiten de boot", merkt wethouder van Amsterdam Rutger Groot Wassink. Zijn gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van de regeling.

Bekijk ook

'Historisch onrecht'

Om deze groep mensen toch te helpen, pleit hij voor het verkorten van de eis, van 10 naar 5 jaar: "Zodat meer mensen gebruik kunnen maken van deze regeling."

"We hebben het hier over Nederlanders die ten onrechte niet de Nederlandse status hebben gekregen", gaat de wethouder verder. "Ik vind dat historisch onrecht en dat kunnen we nu rechtzetten."

Schrijnende situaties

Hij voorziet grote problemen voor deze groep als ze ongedocumenteerd blijven. "Het is voor die mensen buitengewoon vervelend en het leidt ook tot schrijnende situaties."

"Ze moeten dan illegaal wonen, illegaal werken en ze hebben geen toegang tot zorg. Het is een buitengewoon ingewikkeld bestaan voor deze mensen", aldus Groot Wassink.

Gemeente Amsterdam wil regeling voor Surinaamse oud-Nederlanders versoepelen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant