De zware veroordeling van de agent die verantwoordelijk is voor de dood van George Floyd is met gejuich ontvangen. Maar nog steeds komen er in de VS elke dag drie mensen om het leven door politiegeweld. Agenten gaan bijna altijd vrijuit.

Het is "business as usual" zegt Phil Stinson. Hij doet al jaren onderzoek naar politiegeweld in de Verenigde Staten. Er komen nog steeds net zoveel mensen om het leven door politiegeweld als voor de dood van George Floyd. Zelfs tijdens de rechtszaak tegen Derek Chauvin ging het weer mis in Minneapolis. Op een paar kilometer van de rechtszaal werd de twintigjarige Daunte Wright doodgeschoten. De agent dacht haar taser te gebruiken toen ze haar pistool afvuurde.

Politiegeweld

Vanuit zijn werkkamer in Kentucky houdt Phil Stinson al sinds 2005 alle cijfers bij over politiegeweld in de Verenigde Staten. Hij doceert aan de universiteit en kwam er tot zijn stomme verbazing achter dat niemand dat overzicht heeft. Zelfs de Amerikaanse overheid had op dat moment geen idee hoeveel mensen er om het leven komen door politiegeweld.

Stinson zette met zijn studenten een ambitieus onderzoeksproject op waarbij ze op basis van berichten in lokale media een omvangrijke database hebben opgebouwd. De cijfers liegen er niet om: gemiddeld overlijden er elke dag drie Amerikanen door politiegeweld.

Lees ook

14.000 doden, nauwelijks veroordelingen

Sinds hij met zijn onderzoek begon, zijn er al meer dan 14.000 Amerikanen om het leven gekomen door politiegeweld. Het leidt volgens Stinson zelden of nooit tot vervolging. Sinds 2005 zijn er 144 agent vervolgd voor hun betrokkenheid. Dat een agent veroordeeld wordt, is nog veel zeldzamer: dat is maar veertig keer gebeurd.

"De veroordeling van Derek Chauvin is dan ook bijzonder. Al helemaal omdat hij ook nog eens veroordeeld is voor de zwaarste aanklachten. Als het al tot een veroordeling komt gaat het in de regel om lichtere vergrijpen", zegt Stinson.

Het politiegeweld neemt maar niet af. Een gesprek met onderzoeker Phil Stinson.

Politiehervormingen komen nog niet van de grond

Meteen na de dood van George Floyd was de roep om hervormingen van de politie luid. Joe Biden - toen nog presidentskandidaat - beloofde het een speerpunt van zijn beleid te maken als hij gekozen zou worden. Maar een jaar later is er landelijk nog niets veranderd.

De door Biden beloofde nationale commissie tegen politiegeweld is er niet en ook nieuwe regelgeving is nog niet ingevoerd. Lokaal en op staatsniveau zijn er wel kleine stappen gezet. Zo is de nekklem op steeds meer plekken verboden en ook zijn er meer agenten uitgerust met een bodycam.

Lees ook

Racisme

Maar daarmee is het echte probleem nog niet opgelost. Phil Stinson - die zelf agent is geweest - draait er niet omheen: racisme. Het aantal dodelijke zwarte slachtoffers door politiegeweld is relatief gezien veel te hoog. "Veel Amerikaanse agenten zijn doodsbang voor zwarte mannen en jongens en reageren daardoor al snel veel te agressief", zegt Stinson.

Het is daarom volgens hem belangrijk dat daar veel meer aandacht voor komt. "Vorige week nog zagen we hoe een officier uit het leger aan de kant werd gezet. Hij zat notabene in uniform achter het stuur, maar was zwart en reed in een gloednieuwe auto met getinte ruiten. Hij werd aan de kant gezet omdat hij zwart was en dat gebeurt nog elke dag in grote steden en kleine dorpen. Dat moet veranderen."

Na de dood van George Floyd, veroorzaakt door een agent, staat politiegeweld in de VS weer volop in de aandacht. Hoe groot is dat probleem? En worden zwarte Amerikanen inderdaad vaker slachtoffer? Verslaggever Tom van 't Einde zet het op een rij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.