Met een beetje hulp van Ruurd Jelle veranderde een kaal weiland in bloeiende natuur: 'Iedereen kan iets doen'

Binnen een half jaar veranderde een saai stuk agrarische grond in een levendig gebied met allerlei soorten planten en dieren. Maar vanzelf ging dat niet, want natuurfotograaf Ruurd Jelle van der Leij hielp de natuur een handje.

Boterbloemen, zuring, boomkikkers en kraakhelder water in een beek, met daarin zelfs de zeldzame gevlekte glanslibelle: in de buurt van het Friese dorp Oldeholtpade is 3 hectare kale agrarische grond plots gaan bloeien.

'Zo snel al?'

Natuurfotograaf Ruurd Jelle van der Leij nam het stuk land over. Hij bewerkte de grond zo dat allerlei planten en dieren die in de omgeving te vinden zijn, op het land een plek vonden.

Laat dat het herstelvermogen van de natuur zien? Het was in ieder geval een verrassing voor hoogleraar ecosystemen aan de Universiteit Twente Wieteke Willemen dat de natuur zich zo snel herstelde. "Ik dacht bij dit specifieke weiland gelijk: zo snel al?"

Succesfactoren

"Er zijn wel een paar succesfactoren bij dit landje", legt Willemen uit. "De grond was bijvoorbeeld nooit bemest, dat helpt enorm. Een boer past de bodem zo aan dat het gras zo goed mogelijk kan groeien. Daardoor wordt de grond zuurder, terwijl veel planten daar juist niet van houden."

Verder viel de hoogleraar meteen de locatie op, vertelt ze. "Langs het weiland loop een bosrand en dat zijn bonuspunten. Je kan natuur herstellen naast aangrenzende natuur, dat werkt namelijk goed."

In Randstad was het niet gelukt

Fotograaf Van der Leij heeft op het stuk land geen nieuwe soorten geïntroduceerd. In plaats daarvan koos hij juist voor een zogenoemde 'passieve restauratie'. Dat wil zeggen dat de soorten die al in de omgeving aanwezig zijn via groene toegangswegen de weg vinden naar het weiland.

"Als het veld ergens in de Randstad had gelegen, dan was het niet gelukt", benadrukt hij. "Dan moeten de soorten een soort woestijn door. Dat is hier niet het geval."

Natuurherstel sneller dan gedacht?

Wie van de natuur houdt, geeft het ongetwijfeld een fijn gevoel: natuurherstel kan veel sneller gaan dan gedacht. Maar daar zijn wel wat kanttekeningen bij te plaatsen, zegt hoogleraar Willemen.

Zo vinden wetenschappers het woord natuurherstel vaak lastig. "Want wat herstel je precies?", zegt ze. "De soorten of de functies? En ten opzichte van wat? Dat is lastig."

'Iedereen kan iets doen'

Willemen staat wel pal achter de gedachte dat iedereen kan bijdragen aan natuurherstel. "Een oude mentor van mij uit Zuid-Afrika zei altijd: 'Iedereen kan zich bekommeren over een stukje groen in zijn omgeving.' Dat draagt uiteindelijk bij aan herstel van de hele natuur."

En als je geen tuin hebt, dan is er misschien een groenstrook in de buurt die je kunt verzorgen, benadrukt ze. "Iedereen kan iets doen, hoe klein het ook is."