De kans bestaat dat vannacht nog niet duidelijk wordt wie de nieuwe president van Amerika wordt. Toch is het de moeite waard om op te blijven. Je kan zelf namelijk alsnog voorspellen welke kant het op gaat.

Vanwege corona stemmen dit jaar meer Amerikanen dan ooit per post. Dat maakt de verkiezingen extra spannend. Het tellen van de stemmen per post duurt langer dan het tellen van gewone stemmen. Tenzij Donald Trump of Joe Biden vandaag een klinkende overwinning behaalt, wordt vannacht nog niet duidelijk wie de winnaar wordt. Amerikanist Koen Petersen volgt de Amerikaanse politiek al jaren. Met deze vier aanwijzingen kun je volgens hem goed inschatten wie er wint.

1. Let op Florida

De oostelijke staat Florida ligt het minst ver van onze tijdzone af en zal als een van de eerste staten de stembussen sluiten. Daarom krijgen we waarschijnlijk al snel een uitslag vanuit Florida. Volgens Petersen geeft die uitslag al goed richting, omdat deze staat voor Trump cruciaal is om de verkiezingen te winnen.

"Op het moment dat die staat naar Biden gaat, wordt het voor Trump lastig om dat nog in te halen", vertelt Petersen. "Florida is een typische 'swing state'; het staat hier nooit van tevoren vast of de staat naar de Democraten of de Republikeinen gaat. Hoe Florida stemt, geeft dus een behoorlijk beeld van hoe dit bij andere swing states kan gaan."

info

Begrippenlijst Amerikaanse verkiezingen

Om de verkiezingen goed te kunnen volgen, is het handig om te weten wat deze begrippen betekenen:

  1. Red Mirage: de term 'Mirage' (luchtspiegeling) is een fenomeen waarvan het lijkt dat het er is, maar eigenlijk niet bestaat. Red Mirage refereert naar een vertekend beeld van een sterke positie van Donald Trump in de verkiezingsnacht. Dit zou kunnen ontstaan doordat Democraten veel meer dan Republikeinen per post stemmen, en het tellen van die stemmen langer duurt.
  2. Popular vote: wanneer een kandidaat daadwerkelijk de meeste stemmen heeft gekregen. Dit hoeft niet per definitie te betekenen dat hij verkozen wordt tot president.
  3. Electoral vote: om verkozen te worden tot president moet een kandidaat de electoral vote winnen. Dat gebeurt als een kandidaat de meeste kiesmannen heeft gewonnen. Dat hoeft niet per se te betekenen dat die kandidaat ook de meeste stemmen heeft gekregen.
  4. The winner takes it all: iedere staat heeft een bepaald aantal kiesmannen dat gebaseerd is op het aantal inwoners. De partij met de meeste stemmen in een staat wint alle kiesmannen. Dus stel dat 53% van de mensen in Californië op de Republikeinse partij van Trump stemt en 47% op Biden, dan wint Trump álle 55 kiesmannen van die staat en krijgt de Democratische partij van Joe Biden er nul.
  5. Swing states: bij veel staten is het van tevoren bekend of ze 'Republikeins rood' of 'Democratisch blauw' kleuren, oftewel welke partij álle kiesmannen wint. Staten waarvan nog niet duidelijk is of kiezers op een Democratische of Republikeinse partij stemmen, worden ook wel swing states genoemd.
  6. Blue wave: hierbij stemt 'een golf van kiezers' op de Democratische partij van Joe Biden. Naast presidentsverkiezingen zijn er namelijk ook verkiezingen voor het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. Bij een blue wave winnen de Democraten zowel het presidentschap als een meerderheid in het Huis van Afgevaardigde en de Senaat.
  7. Red wave: hierbij stemt een golf van kiezers op de Republikeinse partij van Trump waardoor hij meer macht krijgt in het Witte huis en de Senaat. Dit is een uitkomst waar de conservatieve Amerikanen op hopen. Dit wordt een red wave genoemd doordat Republikeinen worden geassocieerd met de kleur rood.

2. Houd Ohio goed in de gaten

"Ohio is een beetje de 'octopus Paul' van de verkiezingen", aldus Petersen. "Al sinds 1964 heeft Ohio gestemd op de winnaar van de presidentsverkiezingen. De zegswijze is dus ook: wat Ohio doet, doet het hele land."

Als Biden in Ohio een grote voorsprong heeft, is de kans op basis van die traditie dus groot dat hij de winnaar wordt. "Maar mocht Trump daar gewonnen hebben", legt Petersen uit, "dan kan het weer een heel goed voorteken zijn voor Trump. Dus wie Ohio in de gaten houdt, houdt volgens Amerikaanse wijsheden het hele land in de gaten."

Lees ook

3. Vergelijk de uitslagen met de peilingen

In 2016 gaven de peilingen Trump maar 10 procent kans om de verkiezingen te winnen. Maar toen de eerste uitslagen binnenkwamen, werd al snel duidelijk dat de peilingen een groot deel van de Trump-stemmers gemist hadden. Door de uitslagen van de staten te vergelijken met de peilingen in die staten, kun je inschatten of de peilingen het nu wel bij het juiste eind hebben.

"Als Trump het beter doet in de uitslagen dan in de peilingen, dan is er een kans dat dat door het hele land geldt. Als de uitslagen juist in lijn zijn met de peilingen, dan ziet het er minder goed uit voor Trump", zegt Petersen. In de nationale peilingen staat Biden nu meer dan 10 procent voor op Trump.

Volgens Amerikakenner Koen Petersen zou Trump in de verkiezingsnacht de overwinning al kunnen claimen, als hij op dat moment op voorsprong staat.

4. Let goed op de traditioneel Republikeinse of Democratische staten

De traditioneel Republikeinse of Democratische staten zijn volgens Petersen normaal gesproken nooit zo spannend. "Maar 4 jaar geleden zagen we dat Trump een aantal typische Democratische staten wist te winnen waardoor het speelveld er echt anders uitzag. Dat kan nu opnieuw gebeuren, maar het kan ook zijn dat Biden een aantal traditioneel Republikeinse staten zoals Texas of Arizona weet te winnen. Dat geeft dan ook aan dat het electorale landschap op zijn kop wordt gezet."

De uitslagen kunnen vanaf middernacht onze tijd binnenkomen. In voorgaande verkiezingen werd de winnaar rond 06.00 uur bekendgemaakt. In 2016 werd om 08:30 onze tijd bekend dat Trump de verkiezingen had gewonnen. Of morgenochtend al valt te zeggen wie zich de nieuwe president van Amerika mag noemen, moet gaan blijken.

Bekijk hier de reportage over de kans dat er vannacht een uitslag komt, en waarom het wel eens (flink) langer kan duren.

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.