Meerderheid heeft psychische klachten door coronacrisis, vooral jongeren ervaren problemen

Een meerderheid zegt door de coronacrisis één of meerdere psychische klachten te hebben gekregen. Voor de meesten is het leven door de crisis minder leuk geworden, vooral door gebrek aan contact, spontaniteit en zekerheid.

60 procent zegt door de coronacrisis in toenemende mate last te hebben of te hebben gehad van mentale klachten. Dit varieert van lichte effecten als piekeren en prikkelbaar zijn, tot serieuze verschijnselen als depressiviteit en paniekaanvallen. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 25.000 leden van het Opiniepanel.

Groei mentale klachten onder jongeren

Vooral jongeren tot 35 jaar lijden mentaal onder de crisis: maar liefst driekwart (74 procent) zegt tot nu toe last te hebben gehad van klachten. Daarmee zijn de geestelijke sores van jongeren vele malen groter dan die van oudere leeftijdsgroepen.

Van de 65-plussers zegt 48 procent één of meerdere mentale klachten te hebben (ervaren). Dat is opvallend: de leeftijdsgroep met de meeste gezondheidsrisico's hebben de minste mentale problemen.

Onzekerheid, sleur en hoge werkdruk

De meest voorkomende klachten onder jongeren zijn stress (40 procent), eenzaamheid (38 procent) en aanhoudende vermoeidheid (36 procent). Naarmate de crisis voortduurt, komen er meer jongeren met klachten bij. In april had 31 procent stress, kampte 19 procent met vermoeidheidsklachten en was 26 procent eenzaam.

Veel jongeren lichten toe dat zij aanlopen tegen praktische problemen die hen mentaal parten spelen. Onzekerheid over een huis of baan, extra werkdruk en de zorg voor jonge kinderen zijn veelgenoemde problemen. Maar ook relatief weinig contact en het gebrek aan variatie daarin, de sleur en moedeloosheid over het einde van de crisis zorgen ervoor dat zij mentaal in de knoop komen.

Leven is minder leuk

Verder zeggen 6 op de 10 van alle ondervraagden in het onderzoek dat hun leven minder leuk is geworden door de crisis. Dit komt vooral door de klap op sociale leven. Zo mist driekwart (72 procent) het ontmoeten van mensen en 67 procent het gaan naar kleine bijeenkomsten, zoals feestjes en verjaardagen. "Ik merk dat mijn sociale kring steeds beperkter wordt, terwijl ik heel graag onder de mensen ben. Ik heb het idee dat ik sociaal afgestompt raak", zegt een ondervraagde.

Niet alleen missen mensen contact met anderen. Ook de spontaniteit van dat contact is aanzienlijk minder. Zomaar even op bezoek bij iemand of naar het terras zonder te reserveren: twee op de drie zeggen die spontane acties te missen. "Ik mis de ongedwongenheid van elkaar zien. Alles moet maar gepland worden nu. Het leuke is er dan snel vanaf."

'Accepteren dat het zo is'

Ondanks de behoorlijke impact van de crisis op de gesteldheid van mensen geeft driekwart (73 procent) aan tevreden te zijn. Dit is iets lager dan in januari (80 procent) toen corona nog ver weg leek. Ook op mentaal vlak gaat het bij een ruime meerderheid (66 procent) goed. Met nog eens 22 procent gaat het niet goed, maar ook niet slecht.

Een verklaring voor het optimisme is dat veel mensen (76 procent) zich naar eigen zeggen goed konden aanpassen aan de veranderingen van het afgelopen half jaar. "In het begin had ik er nog wel moeite mee, maar alles went uiteindelijk. Voor nu is het gewoon accepteren dat het zo is, niet over nadenken, daar kom ik nergens mee." Ook prijzen veel mensen zich nog altijd gelukkig met hun eigen gezondheid en die van hun naasten.