Matroos Maarten moet 24.000 euro belasting betalen: 'Het is niet fair wat mijn werkgever heeft gedaan'

Vóór 1 februari moet Rijnvaarder Maarten ruim 24.000 euro betalen. Hij droeg jarenlang sociale verzekeringspremies af via zijn baas maar die maakte niets over naar Nederland. De Belastingdienst wil nu het geld alsnog innen.

"Ik ben in '98 van school gegaan, en ik ben de dag daarna gelijk gaan varen", zegt Maarten Oosterbaan. Hij ging aan de slag als schippersknecht op een rijnschip, als 'Rijnvarende'. Zijn ouders brachten hem naar het schip, in de buurt van Koblenz. Het was zijn lust en zijn leven, maar de laatste jaren heeft hij weinig van zijn werk kunnen genieten. "Ik leefde meerdere jaren in stress. Als ik terugkwam van het varen, was ik als de dood dat er weer een blauwe envelop op de deurmat lag."

Opgelicht door zijn werkgever

Tot 2012 ging het goed, en deed hij zijn werk met plezier en overgave. Met zijn werkgever kon hij goed overweg. "Ik heb 15 jaar voor hem gevaren, waarvan de eerste jaren heel erg leuk waren." De rederij was gevestigd in Luxemburg en er leek geen vuiltje aan de lucht. Er waren veel rederijen gevestigd, want het was qua belasting aantrekkelijker. Maarten zag geen probleem. Wat gunstig is voor zijn werkgever, is ook gunstig voor het personeel, want die houden ook wat meer over, zo redeneerde hij.

Het vertrouwen in zijn werkgever was groot: "Ik dacht dat zij het fantastisch hadden geregeld." In 2010 veranderden de belastingregels, waardoor zijn werkgever in plaats van in Luxemburg in Nederland belasting moest gaan betalen. En daar begonnen de problemen. Het bedrijf droeg de premies voor zijn mensen niet af, en achterstallige premies liepen fors op, tot zo'n vijf- à zesduizend euro per werknemer per jaar. Toen de Belastingdienst dit bedrag wilde innen, vroeg het bedrijf faillissement aan. De curator sluit het dossier binnen een paar maanden. Maar de fiscus wil geld zien, en besluit dit bij de werknemers zelf te vorderen. En toen plofte de eerste blauwe envelop bij Maarten op de mat.

Ik leefde meerdere jaren in stress. Als ik terugkwam van het varen, was ik als de dood dat er weer een blauwe envelop op de deurmat lag.

Bijna 25.000 euro terugbetalen

"Ik kreeg drie enveloppen in ongeveer een half jaar. Een van 10.000, een van 7.000 en een van 5.000 euro." Het kwam hard aan bij Maarten. Hij probeerde contact te krijgen met zijn baas, maar werd telkens afgewimpeld. "Het voelde als een trap in de rug. Het is niet fair wat hij heeft gedaan, als ik het vriendelijk zeg. Ik ben eigenlijk hartstikke teleurgesteld over wat hij ons heeft aangedaan. Terwijl wij hardwerkende mensen zijn die het allerbeste met de schepen voorhebben. En jaren later zitten wij in de problemen."

Bron: EenVandaag

Dat er opzet in het spel was is voor Maarten zeker. Achteraf ziet hij een duidelijk patroon in het handelen van zijn baas. "Als je het mij vraagt wel, heeft hij het met voorbedachte rade gedaan. Als het hem te heet onder de voeten werd, stopte hij met het bedrijf en ging hij vrolijk op dezelfde wijze verder, en kreeg het bedrijf een andere naam. In de jaren dat ik er werkte heeft hij dat viermaal gedaan. Ik had geen idee, maar achteraf snap ik wel waarom. Dat is mij heel duur komen te staan."

Niet verantwoordelijk voor de frauduleuze praktijken

Van zijn werkgever kreeg hij nul op het rekest. EenVandaag kreeg Maartens werkgever wel te spreken, maar deze stelde zich laconiek op."Dat is al een hele tijd geleden. Ik spreek daar niet meer over". Ook de Belastingdienst stelde zich onbuigzaam op. Maarten is verbouwereerd: "Ik vind dat ik hier geen enkele schuld heb. Dat de Belastingdienst het geld terug wil snap ik, maar dat kunnen ze niet op mij verhalen. Ik kan als werknemer nooit verantwoordelijk zijn voor de shit van het bedrijf. Dat vind ik niet fair. Maar de Belastingdienst zegt 'u heeft daar ook voor gewerkt, het is uw eigen verantwoordelijkheid'. Maar ik kan toch nooit verantwoordelijk zijn voor de idiote werkwijze van mijn voormalige baas? Ik kan nu met de anderen zijn vuile was gaan opvegen. Dat is oneerlijk."

Met de Belastingdienst kwam Maarten er uiteindelijk niet uit. "Starrig", noemt hij hun houding. "Ze blijven volhouden dat ze alles volgens de regels doen. Maar ze hebben maar half door wat ze van iedereen vragen. De 24.000 euro die ik moet betalen is al een hoop geld, maar ik hoor verhalen van bedragen boven de 75.000. Dat is niet haalbaar."

Rug tegen de muur

Met de rug tegen de muur besloot Maarten zoveel mogelijk geld te sparen om te voorkomen dat er binnenkort een deurwaarder op de stoep staat. Hij ging hard aan het werk om dat voor elkaar te krijgen. Het leverde hem nieuwe problemen op: "Ik ben extra aan het varen, maar dat houdt in dat ik extra geld krijg. Als je extra vaart moet je daar ook weer extra belasting over afdragen. Ik moet dus voor hun tweemaal extra in de buidel tasten. Ik heb er geen woorden voor, maar ik ben het er absoluut niet mee eens."

Bron: EenVandaag

Stress, woede en zelfmoord

Er zijn mensen die dieper in de problemen zaten dan Maarten. Zij moesten een nog hoger bedrag terugbetalen en hadden een gezin met kinderen. "Die zeggen 'wij gaan geen uur extra varen voor de belasting, want wij vinden dat we niet verantwoordelijk zijn voor de frauduleuze praktijken van mijn toenmalige werkgever'."

De geldzorgen dreven sommigen tot wanhoop, waardoor volgens Maarten's belastingadviseur Jan Grob zeker twee Rijnvaarders zelfmoord pleegden. Want dat dit vreselijke dingen met je kan doen, daar weet hij tegen wil en dank alles van. "Dat is stress, 24 uur en 365 dagen stress. Dat is hard, dat breekt je af. Je bent gewoon nog tijdens het varen met dat geld bezig. Dat je denkt 'ik heb zo'n prachtig vak', en al die jaren is dat vak omlijnd door dit gebeuren."

Diep schamen

De pijn zit heel diep bij Maarten: "Als ik me echt zou uiten, zou ik aan het huilen zijn, dat wil ik niet. Maar ik ben in m'n hart heel erg boos en teleurgesteld in mijn oud-werkgever en op iedereen die hier wat mee te maken heeft, zoals de Belastingdienst."

Een regeling met de fiscus heeft hij nog altijd niet en de deadline van 1 februari gaat hij, ondanks zijn extra inspanningen, waarschijnlijk niet halen. Hoe het verder moet is nog onduidelijk, maar Maarten heeft de hoop op een oplossing met de Belastingdienst nog niet opgegeven. Intussen blijft die knagende onzekerheid, en vooral ook de pijn over het onrecht: "Mijn oude baas, wat die allemaal in de wereld heeft gebracht, maar ook de Belastingdienst. Ze horen zich allemaal diep te schamen."